¹Ug si Jesus misulod ug milatas sa lungsod sa Jerico.

¹And he entered and passed through Jericho.

²Ug ania karon, usa ka lalake nga ginganlan si Zaqueo, ug siya punoan sa mga maniningil sa buhis, ug siya dato.

²And behold, [there was] a man by name called Zacchaeus, and he was chief tax-gatherer, and he was rich.

³Ug siya nagatinguha sa pagtan-aw kong kinsa si Jesus; apan wala siya makahimo tungod sa panon sa katawohan kay hamubo siya.

³And he sought to see Jesus who he was: and he could not for the crowd, because he was little in stature.

⁴Ug midalagan siya nga nag-una, ug misaka sa usa ka kahoyng sicomoro aron sa pagtan-aw kaniya, kay moagi siya didto.

⁴And running on before, he got up into a sycamore that he might see him, for he was going to pass that [way].

⁵Ug sa nakaabut si Jesus niadtong dapita, mihangad ug miingon kaniya: Zaqueo, pagdali, kumanaug ka, kay karong adlawa kinahanglan ako moabut sa imong balay.

⁵And when he came up to the place, Jesus looked up and saw him, and said to him, Zacchaeus, make haste and come down, for to-day I must remain in thy house.

⁶Ug nagdali siya, ug nanaug, ug midawat kaniya nga malipayon.

⁶And he made haste and came down, and received him with joy.

⁷Ug sa pagkakita nila niini, silang tanan nanagbagutbot sa pag-ingon: Misulod siya sa pagpuyo uban sa usa ka tawo nga makasasala.

⁷And all murmured when they saw [it], saying, He has turned in to lodge with a sinful man.

⁸Ug mitindog si Zaqueo ug miingon sa Ginoo: Ania karon, Ginoo, ang katunga sa akong kahimtang ihatag ko sa mga kabus; ug kong ako nakalimbong sa bisan unsa kang bisan kinsa, ginauli ko sa upat pa ka kapin.

⁸But Zacchaeus stood and said to the Lord, Behold, Lord, the half of my goods I give to the poor, and if I have taken anything from any man by false accusation, I return [him] fourfold.

⁹Ug si Jesus miingon kaniya: Karon miabut ang kaluwasan dinhi niining balaya tungod kay siya anak usab ni Abraham.

⁹And Jesus said to him, To-day salvation is come to this house, inasmuch as he also is a son of Abraham;

¹⁰Kay ang Anak sa tawo mianhi sa pagpangita ug sa pagluwas niadtong nawala.

¹⁰for the Son of man has come to seek and to save that which is lost.

¹¹Ug sa nanagpatalinghug sila niining mga butanga, midugang siya ug nagsulti ug usa ka sambingay, tungod kay didto na siya duol sa Jerusalem, ug tungod kay nagadahum sila nga igapadayag dihadiha ang gingharian sa Dios.

¹¹But as they were listening to these things, he added and spake a parable, because he was near to Jerusalem and they thought that the kingdom of God was about to be immediately manifested.

¹²Busa miingon siya: Usa ka tawong dungganan miadto sa usa ka halayong yuta aron sa pagdawat alang sa iyang kaugalingon ug usa ka gingharian, ug sa pagpauli.

¹²He said therefore, A certain high-born man went to a distant country to receive for himself a kingdom and return.

¹³Ug gitawag niya ang napulo sa iyang mga ulipon, ug gihatagan niya sa napulo ka mina, ug nag-ingon: Ipatigayon kini ninyo hangtud nga ako mahauli.

¹³And having called his own ten bondmen, he gave to them ten minas, and said to them, Trade while I am coming.

¹⁴Apan ang iyang mga katagilungsod nanagdumot kaniya, ug gipadad-an ug usa ka tugon sa ulahi niya sa pag-ingon: Dili kami buot nga kining tawohana maghari kanamo.

¹⁴But his citizens hated him, and sent an embassy after him, saying, We will not that this [man] should reign over us.

¹⁵Ug nahatabo nga sa nakapauli na siya, sa nakadawat na sa gingharian, iyang gipasugoan kadtong mga ulipon nga iyang gihatagan sa salapi, aron paatubangon kaniya sa paghatag kasayuran kong pilay ilang nakita sa ilang pagpatigayon.

¹⁵And it came to pass on his arrival back again, having received the kingdom, that he desired these bondmen to whom he gave the money to be called to him, in order that he might know what every one had gained by trading.

¹⁶Ug ang nahauna miabut sa atubangan niya ug miingon: Ginoo, ang imong mina hingdugangan ug napulo pa ka mina.

¹⁶And the first came up, saying, [My] Lord, thy mina has produced ten minas.

¹⁷Ug siya miingon kaniya: Maayo, maayong ulipon; tungod kay ikaw nagmatinumanon sa diyutay gayud, magbaton ka ug pagbulot-an sa ibabaw sa napulo ka lungsod.

¹⁷And he said to him, Well [done], thou good bondman; because thou hast been faithful in that which is least, be thou in authority over ten cities.

¹⁸Ug ang ikaduha miabut nga nagaingon: Ginoo, ang imong mina hingdugangan ug lima ka mina.

¹⁸And the second came, saying, [My] Lord, thy mina has made five minas.

¹⁹Ug siya miingon usab kaniya: Ikaw usab may pagbulot-an sa lima ka lungsod.

¹⁹And he said also to this one, And *thou*, be over five cities.

²⁰Ug ang usa miabut usab nga nagaingon: Ginoo, ania karon ang imong mina nga giputos ko sa usa ka panyo,

²⁰And another came, saying, [My] Lord, lo, [there is] thy mina, which I have kept laid up in a towel.

²¹Kay nahadlok ako kanimo, kay ikaw maoy tawo nga magahi; nagakuha ikaw sa wala mo ibutang, ug ginaani mo ang wala mo ipugas.

²¹For I feared thee because thou art a harsh man: thou takest up what thou hast not laid down, and thou reapest what thou hast not sowed.

²²Ug siya miingon kaniya: Gikan sa imong kaugalingong baba pagahukman ko ikaw, dautan nga ulipon. Hingbaloan mo nga ako usa ka tawo nga magahi, nga nagakuha sa wala ko ibutang, ug nagaani sa wala ko ipugas;

²²He says to him, Out of thy mouth will I judge thee, wicked bondman: thou knewest that *I* am a harsh man, taking up what I have not laid down and reaping what I have not sowed.

²³Busa, nganong wala mo ihatag sa banco ang akong salapi, ug ako sa akong pag-abut makapaningil unta uban ang tubo?

²³And why didst thou not give my money to [the] bank; and *I* should have received it, at my coming, with interest?

²⁴Ug siya miingon sa mga nanagtindog sa haduol: Kuhaa ninyo kaniya ang mina, ug ihatag kaniya nga adunay napulo ka mina.

²⁴And he said to those that stood by, Take from him the mina and give [it] to him who has the ten minas.

²⁵Ug sila nanag-ingon kaniya: Ginoo, adunay napulo siya ka mina.

²⁵And they said to him, Lord, he has ten minas.

²⁶Kay nagaingon ako kaninyo nga ang tanan nga adunay iya, pagahatagan; apan ang walay iya, bisan pa ang iya pagakuhaon gikan kaniya.

²⁶For I say unto you, that to every one that has shall be given; but from him that has not, that even which he has shall be taken from him.

²⁷Apan kining akong mga kaaway nga dili mobuot nga ako magahari kanila, dad-a sila dinhi, ug patya sila sa akong atubangan.

²⁷Moreover those mine enemies, who would not [have] me to reign over them, bring them here and slay [them] before me.

²⁸Ug sa nakapamulong si Jesus sa ingon, milakat siya pag-una nga nagatungas sa Jerusalem.

²⁸And having said these things, he went on before, going up to Jerusalem.

²⁹Ug nahatabo nga sa nagakahaduol siya sa Betfage ug sa Betania, sa bukid nga ginganlan bukid sa mga Olivo, gisugo niya ang duha sa mga tinon-an,

²⁹And it came to pass as he drew near to Bethphage and Bethany at the mountain called [the mount] of Olives, he sent two of his disciples,

³⁰Nga nagaingon: Umadto kamo sa lungsod nga anaa sa inyong atubangan, diin, sa inyong pagsulod, hikit-an ninyo ang usa ka nati sa asna nga gihigut nga wala pa gayud makabay-i ug tawo, hubara ug dad-a dinhi siya.

³⁰saying, Go into the village over against [you], in which ye will find, on entering it, a colt tied up, on which no [child] of man ever sat at any time: loose it and lead it [here].

³¹Ug kong adunay mangutana kaninyo: Nganong inyong gibadbaran siya? magasulti kamo kaniya sa ingon niini: ang Ginoo adunay kinahanglan kaniya.

³¹And if any one ask you, Why do ye loose [it]? thus shall ye say to him, Because the Lord has need of it.

³²Ug nangadto ang mga gisugo, ug hingkaplagan nila ingon sa iyang gisulti kanila.

³²And they that were sent, having gone their way, found as he had said to them.

³³Ug sa nagabadbad sila sa nati sa asna, ang mga tag-iya nanag-ingon kanila: Nganong gibadbaran ninyo ang nati sa asna?

³³And as they were loosing the colt, its masters said to them, Why loose ye the colt?

³⁴Ug sila nanag-ingon: ang Ginoo adunay kinahanglan kaniya.

³⁴And they said, Because the Lord has need of it.

³⁵Ug gidala nila kini kang Jesus; ug ilang gitaklap ang ilang mga kupo sa nati sa asna, ug niini gipakabayo nila si Jesus.

³⁵And they led it to Jesus; and having cast their own garments on the colt, they put Jesus on [it].

³⁶Ug sa nagalakaw siya, nanagpamuklad sila sa ilang mga kupo sa dalan.

³⁶And as he went, they strewed their clothes in the way.

³⁷Ug sa nagakahiduol siya sa lusaran sa bukid sa mga Olivo, ang tibook nga panon sa iyang mga tinon-an misugod sa paglipay ug pagdayeg sa Dios sa makusog nga tingog tungod sa tanang mga gamhanang buhat nga ilang hingkit-an.

³⁷And as he drew near, already at the descent of the mount of Olives, all the multitude of the disciples began, rejoicing, to praise God with a loud voice for all the works of power which they had seen,

³⁸Nga nagaingon: Bulahan ang hari nga nagaanhi sa ngalan sa Ginoo! Pakigdait sa langit, ug himaya sa kahitas-an!

³⁸saying, Blessed the King that comes in the name of [the] Lord: peace in heaven, and glory in the highest.

³⁹Ug may uban sa mga Fariseo sa taliwala sa katawohan nanag-ingon kaniya: Magtutudlo, badlunga ang imong mga tinon-an.

³⁹And some of the Pharisees from the crowd said to him, Teacher, rebuke thy disciples.

⁴⁰Ug siya mitubag ug miingon kanila: Ako nagaingon kaninyo nga kong sila managhilum, ang mga bato managsinggit.

⁴⁰And he answering said to them, I say unto you, If these shall be silent, the stones will cry out.

⁴¹Ug sa nagkaduol na siya, nakita niya ang lungsod, ug mihilak siya tungod kaniya,

⁴¹And as he drew near, seeing the city, he wept over it,

⁴²Nga nagaingon: Oh, kong ikaw, ikaw gayud, nakaila pa lamang unta niining adlawa, sa mga butang nga iya sa pakigdait! Apan karon hingsalipdan na sila sa imong mga mata.

⁴²saying, If thou hadst known, even thou, even at least in this thy day, the things that are for thy peace: but now they are hid from thine eyes;

⁴³Kay moabut kanimo ang mga adlaw nga ang imong mga kaaway magatukod ug paril sa libut nimo, ug paglikusan ka nila, ug pagapiiton ka sa tanang mga dapit.

⁴³for days shall come upon thee, that thine enemies shall make a palisaded mound about thee, and shall close thee around, and keep thee in on every side,

⁴⁴Ug pagapukanon ka ngadto sa yuta, ug ang imong mga anak sa sulod nimo, ug walay bato nga mahipatong sa usa ka bato, nga igabilin kanimo; tungod kay wala mo pag-ilha ang panahon sa pagduaw kanimo.

⁴⁴and shall lay thee even with the ground, and thy children in thee; and shall not leave in thee a stone upon a stone: because thou knewest not the season of thy visitation.

⁴⁵Ug misulod siya sa templo, ug misugod sa pag-abog ngadto sa gawas sa mga nanagbaligya ug mga nanagpamalit didto,

⁴⁵And entering into the temple, he began to cast out those that sold and bought in it,

⁴⁶Nga nag-ingon kanila: Nahisulat na, Ug ang akong balay, balay sa pag-ampo, apan gibuhat ninyo kini nga lungib sa mga tulisan.

⁴⁶saying to them, It is written, My house is a house of prayer, but *ye* have made it a den of robbers.

⁴⁷Ug nagtudlo siya sa matag-adlaw sa templo. Apan ang mga pangulong sacerdote ug ang mga escriba, ug ang mga dagkung tawo sa lungsod naninguha sa paglaglag kaniya.

⁴⁷And he was teaching day by day in the temple: and the chief priests and the scribes and the chief of the people sought to destroy him,

⁴⁸Ug wala silay hingkaptagan nga arang pagabuhaton, kay ang tanang katawohan nanaghangad nga nagapatalinghug kaniya.

⁴⁸and did not find what they could do, for all the people hung on him to hear.