¹Kong ikaw magalingkod sa pagkaon uban sa usa ka punoan, Paniira sa masingkamoton siya nga anaa sa imong atubangan;

¹Quando te assentares a comer com um governador, atenta bem para aquele que está diante de ti;

²Ug ibutang ang usa ka cuchillo sa imong totonlan, Kong ikaw usa ka tawo nga ulipon sa kailibgon.

²e põe uma faca � tua garganta, se fores homem de grande apetite.

³Ayaw pagtinguhaa ang iyang mga lamiang pagkaon; Sa nakita mo nga sila maoy malimbongon nga makaon.

³Não cobices os seus manjares gostosos, porque é comida enganadora.

⁴Ayaw paghago sa imong kaugalingon sa pagpakadato; Hunong gikan sa imong kaugalingong kaalam.

⁴Não te fatigues para seres rico; dá de mão � tua própria sabedoria:

⁵Ibutang mo ba ang imong mga mata ibabaw nianang dili mao? Kay sa pagkatinuod ang mga bahandi magahimo ug mga pako sa ilang kaugalingon, Sama sa usa ka agila nga nagalupad paingon ngadto sa langit.

⁵Fitando tu os olhos nas riquezas, elas se vão; pois fazem para si asas, como a águia, voam para o céu.

⁶Ayaw pagkan-a ang tinapay niya nga may usa ka dautan nga mata, Ni kaibgan mo ang iyang mga lamiang makaon:

⁶Não comas o pão do avarento, nem cobices os seus manjares gostosos.

⁷Kay maingon nga siya nagahunahuna sa sulod sa iyang kaugalingon, sa ingon niana mao man siya: Kumaon ka ug uminum, siya magaingon kanimo; Apan ang iyang kasingkasing wala iduyog kanimo.

⁷Porque, como ele pensa consigo mesmo, assim é; ele te diz: Come e bebe; mas o seu coração não está contigo.

⁸Ang usa ka hungit nga imong nakaon imong igasuka, Ug pagulaa ang imong mga q2 matam-is nga pulong.

⁸Vomitarás o bocado que comeste, e perderás as tuas suaves palavras.

⁹Ayaw pagsulti diha sa pagdungog sa usa ka buang; Kay siya magatamay sa kaalam sa imong mga pulong.

⁹Não fales aos ouvidos do tolo; porque desprezará a sabedoria das tuas palavras.

¹⁰Ayaw pagbalhina ang karaang mohon sa yuta; Ug ayaw pagsulod sa kaumahan sa mga ilo:

¹⁰Não removas os limites antigos; nem entres nos campos dos órfãos,

¹¹Kay ang ilang Mamamawi kusganon man; Siya magalaban sa ilang katungod batok kanimo.

¹¹porque o seu redentor é forte; ele lhes pleiteará a causa contra ti.

¹²Ibutang ang imong kasingkasing sa pahamatngon, Ug ang imong mga igdulungog sa mga pulong sa kahibalo.

¹²Aplica o teu coração � instrução, e os teus ouvidos �s palavras do conhecimento.

¹³Ayaw pagpunggi ang pagbadlong gikan sa bata; Kay kong imong hampakon siya sa bunal, siya dili mamatay.

¹³Não retires da criança a disciplina; porque, fustigando-a tu com a vara, nem por isso morrerá.

¹⁴Imong pagahampakon gayud siya uban sa bunal, Ug maluwas ang iyang kalag gikan sa Sheol.

¹⁴Tu a fustigarás com a vara e livrarás a sua alma do Seol.

¹⁵Anak ko, kong ang imong kasingkasing magmaalamon, Ang akong kasingkasing magamalipayon, bisan ang akong kasingkasing :

¹⁵Filho meu, se o teu coração for sábio, alegrar-se-á o meu coração, sim, ó, meu próprio;

¹⁶Oo, ang akong kasingkasing magamalipayon, Kong ang imong mga ngabil magapamulong sa mga butang nga matarung.

¹⁶e exultará o meu coração, quando os teus lábios falarem coisas retas.

¹⁷Ayaw itugot sa imong kasingkasing sa pagkasina sa mga makasasala; Apan himoa ang pagkahadlok kang Jehova sa tanang mga adlaw:

¹⁷Não tenhas inveja dos pecadores; antes conserva-te no temor do Senhor todo o dia.

¹⁸Kay sa pagkatinuod adunay usa ka balus; Ug ang imong paglaum dili pagaputlon.

¹⁸Porque deveras terás uma recompensa; não será malograda a tua esperança.

¹⁹Mamati ka, anak ko, ug magmaalamon ka , Ug mandoi ang imong kasingkasing diha sa dalan.

¹⁹Ouve tu, filho meu, e sê sábio; e dirige no caminho o teu coração.

²⁰Ayaw pagtipon taliwala sa mga palainum sa vino, Taliwala sa mga ulitan nga komakaon sa unod:

²⁰Não estejas entre os beberrões de vinho, nem entre os comilões de carne.

²¹Kay ang palahubog ug ang ulitan modangat sa kawalad-on; Ug ang pagkahingatulog magapasaput sa usa ka tawo sa mga nuog.

²¹Porque o beberrão e o comilão caem em pobreza; e a sonolência cobrirá de trapos o homem.

²²Pamati sa imong amahan nga nanganak kanimo, Ug ayaw pagtamaya ang imong inahan kong siya matigulang na.

²²Ouve a teu pai, que te gerou; e não desprezes a tua mãe, quando ela envelhecer.

²³Palita ang kamatuoran, ug ayaw kini pag-ibaligya; Oo, ang kaalam, ug pahamatngon, ug ang salabutan.

²³Compra a verdade, e não a vendas; sim, a sabedoria, a disciplina, e o entendimento.

²⁴Ang amahan sa matarung malipayon sa daku uyamut; Ug kadtong manganak sa usa ka manggialamon nga bata nagamalipayon tungod kaniya.

²⁴Grandemente se regozijará o pai do justo; e quem gerar um filho sábio, nele se alegrará.

²⁵Lipaya ang imong amahan ug ang imong inahan, Ug pasadyaa siya nga nanganak kanimo.

²⁵Alegrem-se teu pai e tua mãe, e regozije-se aquela que te deu � luz.

²⁶Anak ko, ihatag kanako ang imong kasingkasing; Ug ipahimuot sa imong mga mata ang akong mga dalan.

²⁶Filho meu, dá-me o teu coração; e deleitem-se os teus olhos nos meus caminhos.

²⁷Kay ang usa ka bigaon maoy usa ka halalum nga kanal; Ug ang usa ka babaye nga dumuloong maoy usa ka masigpit nga gahong.

²⁷Porque cova profunda é a prostituta; e poço estreito é a aventureira.

²⁸Oo, siya magabanhig ingon sa usa ka kawatan, Ug magadugang sa mga maluibon sa taliwala sa mga tawo.

²⁸Também ela, como o salteador, se põe a espreitar; e multiplica entre os homens os prevaricadores.

²⁹Kinsa man ang may kasakit? kinsa man ang may kasubo? kinsa man ang may panagkabingkil? Kinsa man ang may pagbagulbol? kinsa man ang may mga samad sa walay gipasikaran? Kinsa man ang may kapula sa mga mata?

²⁹Para quem são os ais? para quem os pesares? para quem as pelejas, para quem as queixas? para quem as feridas sem causa? e para quem os olhos vermelhos?

³⁰Mao kadtong magapabilin sa pag-inum-inum ug vino; Kadtong magapanggula aron sa pagpangita sa sinakot nga vino.

³⁰Para os que se demoram perto do vinho, para os que andam buscando bebida misturada.

³¹Dili ka magtan-aw sa vino kong kini magapula, Kong kini magapangidlap sulod sa copa, Sa diha nga kini magaagay nga mahapsay:

³¹Não olhes para o vinho quando se mostra vermelho, quando resplandece no copo e se escoa suavemente.

³²Kay sa katapusan kini magapamaak sama sa bitin, Ug moikos sama sa udto-udto.

³²No seu fim morderá como a cobra, e como o basilisco picará.

³³Ang imong mga mata makasudong sa mga butang nga katingalahan, Ug ang imong kasingkasing magapamulong sa baliko nga mga butang.

³³Os teus olhos verão coisas estranhas, e tu falarás perversidades.

³⁴Oo, ikaw maingon niadtong nagahigda sa kinataliwad-an sa dagat, Kun maingon niadtong nagahigda sa kinatumyan sa palo sa sakayan .

³⁴o serás como o que se deita no meio do mar, e como o que dorme no topo do mastro.

³⁵Sila nagbunal kanako, moingon ka , ug ako wala maunsa; Sila naglatos kanako, ug kini wala ko batia: Anus-a ba ako magamata? Pangitaon ko pa kini pag-usab.

³⁵E dir�s: Espancaram-me, e não me doeu; bateram-me, e não o senti; quando virei a despertar? ainda tornarei a buscá-lo outra vez.