1 Paid ag ymffrostio ynglu375?n ag yfory, oherwydd ni wyddost beth a ddigwydd mewn diwrnod.
1當親近忠誠的朋友不要為明日自誇,因為今天要發生甚麼事,你尚且不知道。
2 Gad i ddieithryn dy ganmol, ac nid dy enau dy hun; un sy'n estron, ac nid dy wefusau dy hun.
2讓外人誇獎你,不可自己誇獎自己;讓別人稱讚你,不可自己稱讚自己。
3 Y mae pwysau mewn carreg, a thywod yn drwm, ond y mae casineb y ffu373?l yn drymach na'r ddau.
3石頭重,沙土也重,愚妄人的怒氣比這兩樣更重。
4 Y mae dicter yn greulon, a digofaint fel llifeiriant, ond pwy a all sefyll o flaen cenfigen?
4烈怒雖然兇殘,暴怒又好像狂瀾,人還可以抵受;但面對嫉妒,誰能站立得住呢?
5 Y mae cerydd agored yn well na chariad a guddir.
5坦白的責備,勝過暗中的愛。
6 Y mae dyrnodiau cyfaill yn ddidwyll, ond cusanau gelyn yn dwyllodrus.
6愛你的人加的創傷是出於忠誠;恨你的人卻與你連連親嘴。
7 Y mae un wedi ei ddigoni yn gwrthod m�l, ond i'r newynog, melys yw popeth chwerw.
7吃飽的人連蜂房的蜜也厭惡;飢餓的人連一切苦的東西都覺得甘甜。
8 Fel aderyn yn crwydro o'i nyth, felly y mae rhywun sy'n crwydro o'i gynefin.
8離家的人到處飄泊,好像離巢的雀鳥到處遊飛一樣。
9 Y mae olew a phersawr yn llawenhau'r galon, a mwynder cyfaill yn cyfarwyddo'r enaid.
9膏油和香料使人心暢快,朋友真誠的勸勉也使人覺得甘甜。
10 Paid � chefnu ar dy gyfaill a chyfaill dy rieni, a phaid � mynd i du375? dy frawd yn nydd dy adfyd. Y mae cyfaill agos yn well na brawd ymhell.
10你的朋友和你父親的朋友,你都不可離棄;在你遭遇患難的日子,不可進你兄弟的家。在附近的鄰舍勝過在遠方的兄弟。
11 Fy mab, bydd ddoeth, a llawenha fy nghalon; yna gallaf roi ateb i'r rhai sy'n fy amharchu.
11我兒,你要作智慧人,使我的心快樂,我也可以回答那羞辱我的。
12 Y mae'r craff yn gweld perygl ac yn ei osgoi, ond y mae'r gwirion yn mynd rhagddo ac yn talu am hynny.
12精明人看見災禍,就躲藏起來;愚蒙人反往前走,自取禍害。
13 Cymer wisg y sawl sy'n mynd yn feichiau dros ddyn dieithr, a chadw hi'n ernes o'i addewid ar ran dieithryn.
13誰為陌生人作保證人,就拿去誰的衣服;誰替妓女作保證人,誰就要作擔保。
14 Y mae'r un sy'n bendithio'i gyfaill � llef uchel, ac yn codi'n fore i wneud hynny, yn cael ei ystyried yn un sy'n ei felltithio.
14清晨起來大聲為鄰舍祝福的,就等於是咒詛他。
15 Diferion parhaus ar ddiwrnod glawog, tebyg i hynny yw gwraig yn cecru;
15下大雨的時候不斷滴漏;就像吵鬧的婦人一樣;
16 y mae ei hatal fel ceisio atal y gwynt, neu fel un yn ceisio dal olew yn ei law.
16誰要攔阻她,就像攔阻風,也像右手抓油。
17 Y mae haearn yn hogi haearn, ac y mae pob un hogi meddwl ei gyfaill.
17鐵磨鐵,磨得鋒利;朋友互相切磋,才智(“才智”原文作“面”)也變得敏銳。
18 Yr un sy'n gofalu am ffigysbren sy'n bwyta'i ffrwyth, a'r sawl sy'n gwylio tros ei feistr sy'n cael anrhydedd.
18照料無花果樹的,必吃樹上的果子;事奉主人的,必得尊榮。
19 Fel yr adlewyrchir wyneb mewn du373?r, felly y mae'r galon yn ddrych o'r unigolyn.
19水怎樣映照人面,人的心思也怎樣反映其人。
20 Ni ddigonir Sheol nac Abadon, ac ni ddiwellir llygaid neb ychwaith.
20陰間和滅亡不會滿足,人的眼目也是一樣。
21 Y mae tawddlestr i'r arian, a ffwrnais i'r aur, felly y profir cymeriad gan ganmoliaeth.
21用鍋煉銀,用爐煉金;人的稱讚也試煉人。
22 Er iti bwyo'r ff�l � phestl mewn morter yn gymysg �'r grawn m�n, eto ni elli yrru ei ffolineb allan ohono.
22你雖然用杵把愚妄人與碎穀一同搗在臼中,他的愚妄還是離不了他。
23 Gofala'n gyson am dy braidd, a rho sylw manwl i'r ddiadell;
23你要清楚知道你羊群的景況,專心照料你的牛群。
24 oherwydd nid yw cyfoeth yn para am byth, na choron o genhedlaeth i genhedlaeth.
24因為財富不是永恆的,冠冕也不能存到萬代。
25 Ar �l cario'r gwair, ac i'r adladd ymddangos, a chasglu gwair y mynydd,
25乾草割去,嫩草又出現,山上的野草也都收集起來。
26 yna cei ddillad o'r u373?yn, a phris y tir o'r bychod geifr,
26羊羔的毛可以給你作衣服,山羊可以作買田地的價銀。
27 a bydd digon o laeth geifr yn ymborth i ti a'th deulu, ac yn gynhaliaeth i'th forynion.
27山羊奶足夠作你的食物,也足夠作你一家的食物,並且足夠維持你眾婢女的生活。