1 Fy mab, os rhoddaist wystl i'th gymydog, neu fynd yn feichiau i ddieithryn,
1替人作保要謹慎我兒,如果你作朋友的保證人,替外人擊掌擔保;
2 a chael dy rwymo gan dy eiriau dy hun, a'th ddal gan eiriau dy enau,
2如果你給自己口裡的話纏累,給你口裡的話綁住;
3 yna gweithreda fel hyn, fy mab, ac achub dy hun: gan dy fod yn llaw dy gymydog, dos ar frys ac ymbil �'th gymydog;
3我兒,既然你落在你朋友的手中,就要這樣行,好解救你自己,你要自己降卑,去懇求你的朋友。
4 paid � rhoi cwsg i'th lygaid na gorffwys i'th amrannau;
4不要讓你的眼睛睡覺,不要容你的眼瞼打盹;
5 achub dy hun fel ewig o afael yr heliwr, neu aderyn o law yr adarwr.
5要解救自己,像羚羊脫離獵人的手,像飛鳥脫離捕鳥人的手。
6 Ti ddiogyn, dos at y morgrugyn, a sylwa ar ei ffordd a bydd ddoeth.
6不可懶惰懶惰人哪!你去看看螞蟻,察看牠們所行的,就可得著智慧。
7 Er nad oes ganddo arweinydd na rheolwr na llywodraethwr,
7螞蟻沒有元帥,沒有官長,也沒有統治者,
8 y mae'n darparu ei gynhaliaeth yn yr haf, yn casglu ei fwyd amser cynhaeaf.
8尚且在夏天預備食物,在收割的時候積聚糧食。
9 O ddiogyn, am ba hyd y byddi'n gorweddian? Pa bryd y codi o'th gwsg?
9懶惰人哪,你要睡到幾時呢?你甚麼時候才睡醒呢?
10 Ychydig gwsg, ychydig hepian, ychydig blethu dwylo i orffwys,
10再睡片時,打盹片時,抱著手躺臥片時,
11 a daw tlodi arnat fel dieithryn creulon, ac angen fel gu373?r arfog.
11你的貧窮就必像強盜來到,你的缺乏就必像拿兵器的人來到。
12 Un dieflig, un drwg, sy'n taenu geiriau dichellgar,
12耶和華憎惡的事無賴漢、壞人到處使用欺詐的口;
13 yn wincio �'i lygad, yn pwnio �'i droed, ac yn gwneud arwyddion �'i fysedd.
13他以眼傳神,用腳示意,用指頭指點,
14 Ei fwriad yw gwyrdroi, cynllunio drwg yn wastad, a chreu cynnen.
14心存乖謬,圖謀惡事,常常散布紛爭。
15 Am hynny daw dinistr arno yn ddisymwth; fe'i dryllir yn sydyn heb fodd i'w arbed.
15因此,災難必忽然臨到,他必突然毀滅,無法挽救。
16 Chwe pheth sy'n gas gan yr ARGLWYDD, saith peth sy'n ffiaidd ganddo:
16耶和華恨惡的事有六樣,連他心裡厭惡的,共有七樣,
17 llygaid balch, tafod ffals, dwylo'n tywallt gwaed dieuog,
17就是高傲的眼、說謊的舌頭、流無辜人血的手、
18 calon yn cynllunio oferedd, traed yn prysuro i wneud drwg,
18圖謀惡事的心、快跑行惡的腳、
19 gau dyst yn dweud celwydd, ac un sy'n codi cynnen rhwng perthnasau.
19說謊的假證人,和在弟兄中散布紛爭的人。
20 Fy mab, cadw orchymyn dy dad; paid ag anwybyddu cyfarwyddyd dy fam;
20犯姦淫的必惹禍患我兒,要謹守你父親的誡命,不可離棄你母親的訓誨。
21 clyma hwy'n wastad yn dy galon, rhwym hwy am dy wddf.
21要把它們常常繫在你的心上,綁在你的頸項上。
22 Fe'th arweiniant ple bynnag yr ei, a gwylio drosot pan orffwysi, ac ymddiddan � thi pan gyfodi.
22你行走的時候,它們必引導你;你睡覺的時候,它們必保護你;你醒來的時候,它們必和你交談。
23 Oherwydd y mae gorchymyn yn llusern, a chyfarwyddyd yn oleuni, a cherydd disgyblaeth yn arwain i fywyd,
23因為誡命是燈,訓誨是光,出於管教的責備是生命之道,
24 ac yn dy gadw rhag gwraig cymydog a rhag gweniaith y ddynes estron.
24能保護你遠離邪惡的女人,遠離妓女諂媚的舌頭。
25 Paid � chwennych ei phrydferthwch, a phaid � gadael i'w chiledrychiad dy ddal;
25你心裡不要貪戀她的美色,也不要給她的媚眼勾引。
26 oherwydd gellir cael putain am bris torth, ond y mae gwraig rhywun arall yn chwilio am fywyd brasach.
26因為妓女使人只剩一塊餅,通姦的婦人獵取人寶貴的生命。
27 A all dyn gofleidio t�n yn ei fynwes heb losgi ei ddillad?
27如果人把火藏在懷裡,他的衣服怎能不燒著呢?
28 A all dyn gerdded ar farwor heb losgi ei draed?
28如果人在火炭上行走,他的腳怎能不灼傷呢?
29 Felly y bydd yr un sy'n mynd at wraig ei gymydog; ni all unrhyw un gyffwrdd � hi heb gosb.
29凡是和別人的妻子通姦的,也是這樣;凡是親近她的,都必不免受罰。
30 Oni ddirmygir lleidr pan fo'n dwyn i foddhau ei chwant, er ei fod yn newynog?
30盜賊因飢餓偷竊充飢,人不會鄙視他。
31 Pan ddelir ef, rhaid iddo dalu'n �l seithwaith, a rhoi'r cyfan sydd ganddo.
31但如果他被捉住,就要七倍償還,要把他家裡所有的財物都交出來。
32 Felly, y mae'r godinebwr yn un disynnwyr, ac yn ei ddifetha'i hun wrth wneud hynny;
32和婦人通姦的,實在無知;行這事的,是自我毀滅。
33 caiff niwed ac amarch, ac ni ddil�ir ei warth.
33他必遭受擊打,被凌辱,他的恥辱永不能塗抹。
34 Oherwydd y mae eiddigedd yn cynddeiriogi gu373?r priod, ac nid yw'n arbed pan ddaw cyfle i ddial;
34因為嫉妒激起了丈夫的烈怒,使他在報仇的時候,必不留情。
35 ni fyn dderbyn iawndal, ac nis bodlonir, er cymaint a roddi.
35任何賠償,他都不接受,縱使你餽送許多禮物,他也不肯罷休。