1 Pan eisteddi i fwyta gyda llywodraethwr, rho sylw manwl i'r hyn sydd o'th flaen,
1不可贪吃,当求智慧
2 a gosod gyllell at dy wddf os wyt yn un blysig.
2你若是个贪吃的人,就当把刀子放在喉咙上。
3 Paid � chwennych ei ddanteithion, oherwydd bwyd sy'n twyllo ydyw.
3不可贪恋他的美食,因为那是骗人的食物。
4 Paid �'th flino dy hun i ennill cyfoeth; bydd yn ddigon synhwyrol i ymatal.
4不要劳碌求富,你要明智地放下这企图。
5 Os tynni dy lygaid oddi arno, y mae'n diflannu, oherwydd y mae'n magu adenydd, fel eryr yn hedfan i'r awyr.
5你的眼睛注视在钱财上,钱财却不见了,因为钱财必长起翅膀,如鹰飞往天上。
6 Paid � bwyta gyda neb cybyddlyd, na chwennych ei ddanteithion,
6不可吃吝啬人的饭,也不可贪恋他的美食。
7 oherwydd bydd hynny fel blewyn yn ei lwnc; bydd yn dweud wrthyt, "Bwyta ac yf", ond ni fydd yn meddwl hynny.
7因为他心里怎样计算,他的为人就是怎样;他虽然对你说:“请吃,请喝!”他的心里却没有你。
8 Byddi'n chwydu'r tameidiau a fwyteaist, ac yn gwastraffu dy ganmoliaeth.
8你所吃的那一点食物,必要吐出来,你道谢的美言,也都白费了。
9 Paid � llefaru yng nghlyw'r ffu373?l, oherwydd bydd yn dirmygu synnwyr dy eiriau.
9不要说话给愚昧人听,因为他必藐视你明慧的言语。
10 Paid � symud yr hen derfynau, na chymryd meddiant o diroedd yr amddifaid;
10你不可迁移古时的地界;也不可侵占孤儿的田地。
11 oherwydd y mae eu Gwaredwr yn gryf, a bydd yn amddiffyn eu hachos yn dy erbyn.
11因为他们的救赎主大有能力,他必向你为他们的案件伸冤。
12 Gosod dy feddwl ar gyfarwyddyd, a'th glust ar eiriau deall.
12你要专心领受教训,留心听知识的言语。
13 Paid ag atal disgyblaeth oddi wrth blentyn; os byddi'n ei guro � gwialen, ni fydd yn marw.
13要管教孩童,不可姑息,你虽然用杖打他,他也不会死;
14 Os byddi'n ei guro � gwialen, byddi'n achub ei fywyd o Sheol.
14你要用杖打他,就可以救他的灵魂免下阴间。
15 Fy mab, os bydd dy galon yn ddoeth, bydd fy nghalon innau yn llawen.
15我儿,如果你的心有智慧,我的心也就欢喜;
16 Byddaf yn llawenhau drwof i gyd pan fydd dy enau yn llefaru'n uniawn.
16你的嘴唇说正直话的时候,我的内心就欢乐。
17 Paid � chenfigennu wrth bechaduriaid, ond wrth y rhai sy'n ofni'r ARGLWYDD bob amser;
17你的心不要嫉妒罪人,只要时常敬畏耶和华。
18 os felly, bydd dyfodol iti, ac ni thorrir ymaith dy obaith.
18因为万事必有结局,你的盼望也不会断绝。
19 Fy mab, gwrando a bydd ddoeth, a gosod dy feddwl ar y ffordd iawn.
19我儿,你要听,要有智慧,要引导你的心走在正路上。
20 Paid � chyfathrachu �'r rhai sy'n yfed gwin, nac ychwaith �'r rhai glwth;
20酗酒的人,不可与他们来往;暴食的人,不要与他们为友。
21 oherwydd bydd y diotwr a'r glwth yn mynd yn dlawd, a bydd syrthni'n eu gwisgo mewn carpiau.
21因为酗酒暴食的人必致穷乏;贪睡的人必穿破衣。
22 Gwrando ar dy dad, a'th genhedlodd, a phaid � dirmygu dy fam pan fydd yn hen.
22你要听从生你的父亲;也不可因为母亲老了,就藐视她。
23 Pryn wirionedd, a phaid �'i werthu; pryn ddoethineb, cyfarwyddyd a deall.
23你要买真理,不可出卖;要得智慧、教训和哲理。
24 Bydd rhieni'r cyfiawn yn llawen iawn, a'r rhai a genhedlodd y doeth yn ymhyfrydu ynddo.
24义人的父亲必大有快乐;生下智慧的儿子的,必因儿子欢喜。
25 Bydded i'th dad a'th fam gael llawenydd, ac i'r un a esgorodd arnat gael hyfrydwch.
25要使你的父母欢喜,使生下你的快乐。
26 Fy mab, dal sylw arnaf, a bydded i'th lygaid ymhyfrydu yn fy ffyrdd.
26我儿,把你的心给我;你的眼目要关注我的道路。
27 Y mae'r butain fel pwll dwfn, a'r ddynes estron fel pydew cul;
27因为妓女是深坑,淫妇是狭窄的井。
28 y mae'n llercian fel lleidr, ac yn amlhau'r godinebwyr ymysg dynion.
28她像强盗一样埋伏,使人间增添很多奸诈的人。
29 Pwy sy'n cael gwae? Pwy sy'n cael gofid? Pwy sy'n cael ymryson a chu373?yn? Pwy sy'n cael poen yn ddiachos, a chochni llygaid?
29谁有祸患?谁有愁苦?谁有纷争?谁有怨言?谁无故受伤?谁的眼睛赤红?
30 Y rhai sy'n oedi uwchben gwin, ac yn dod i brofi gwin wedi ei gymysgu.
30就是那些沉湎于酒,常去品尝调和美酒的人。
31 Paid ag edrych ar win pan yw'n goch, pan yw'n pefrio yn y cwpan, ac yn mynd i lawr yn esmwyth.
31你不要看酒怎样发红,在杯中怎样闪烁诱人,喝下去怎样舒畅,
32 Yn y diwedd bydd yn brathu fel sarff, ac yn pigo fel gwiber.
32最后它却像咬你的蛇、像刺你的毒蛇。
33 Bydd dy lygaid yn gweld pethau rhyfedd, a'th feddwl yn mynegi pethau cymysg.
33你的眼睛必看见怪异的事,你的心必说乖谬的话。
34 Byddi fel un yn mynd i'w wely yng nghanol y m�r, fel un yn gorwedd ar ben yr hwylbren.
34你必好像躺在海中,又好像躺在桅杆顶上。
35 Byddi'n dweud, "Y maent yn fy nharo, ond nid wyf yn teimlo briw; y maent yn fy nghernodio, ond ni wn hynny. Pa bryd y deffroaf, imi geisio cael diod eto?"
35你必说:“人打我,我不痛;人鞭打我,我不晓得;我什么时候清醒?我还要再去寻酒。”