¹گفتار حکیمانه سلیمان ـ پسر داود، پادشاه بنی اسرائیل.

¹Provérbios de Salomão, filho de Davi, rei de Israel:

²این گفتار حکیمانه به شما کمک می کند تا حکمت و نصیحت خوب را تشخیص بدهید و گفتار عاقلانه را بفهمید.

²Para se conhecer a sabedoria e a instrução; para se entenderem as palavras de inteligência;

³به شما یاد می دهد که چطور عاقلانه و با عدالت و انصاف و امانت زندگی کنید.

³para se instruir em sábio procedimento, em retidão, justiça e eqüidade;

⁴این گفتار حکیمانه به اشخاص بی تجربه حکمت می آموزد و جوانان را به افرادی لایق و کاردان تبدیل می کند.

⁴para se dar aos simples prudência, e aos jovens conhecimento e bom siso.

⁵این گفتار حکیمانه، حتی حکمت دانشمندان را زیادتر کرده و افراد تحصیل کرده را راهنمایی می کند تا بتوانند معنی گفتار حکما و مسائل مشکل دانشمندان را درک نمایند.

⁵Ouça também, o sábio e cresça em ciência, e o entendido adquira habilidade,

⁶ترس خداوند، ابتدای حکمت است، اما مردم نادان ارزش حکمت و ادب را نمی دانند.

⁶para entender provérbios e parábolas, as palavras dos sábios, e seus enigmas.

⁷ای پسر من، نصیحت پدر خود را بشنو و تعلیمات مادرت را فراموش مکن.

⁷O temor do Senhor é o princípio do conhecimento; mas os insensatos desprezam a sabedoria e a instrução.

⁸تعلیمات آن ها مانند تاج عزت و جلال بر سر تو و گردنبند زیبایی و افتخار بر گردنت خواهند بود.

⁸Filho meu, ouve a instrução de teu pai, e não deixes o ensino de tua mãe.

⁹فرزندم، وقتی گناهکاران کوشش می کنند تو را فریب دهند، تسلیم نشو.

⁹Porque eles serão uma grinalda de graça para a tua cabeça, e colares para o teu pescoço.

¹⁰اگر بگویند: «بیا با هم متحد شویم تا یک نفر را بکشیم و کمین کنیم تا خون بی گناهان را بریزیم،

¹⁰Filho meu, se os pecadores te quiserem seduzir, não consintas.

¹¹بیا تا مثل قبر آن ها را زنده زنده قورت کنیم و مانند مرگ بر سر آن ها نازل شویم،

¹¹Se disserem: Vem conosco; embosquemo-nos para derramar sangue; espreitemos sem razão o inocente;

¹²هرگونه اموال گرانبها به دست می آوریم و خانه های خود را از اموال دزدی پُر می کنیم.

¹²traguemo-los vivos, como o Seol, e inteiros como os que descem � cova;

¹³بیا باهم همدست شویم تا هرچه بدزدیم با هم تقسیم کنیم.»

¹³acharemos toda sorte de bens preciosos; encheremos as nossas casas de despojos;

¹⁴فرزندم، با آن ها در یک راه مرو و از آن مردم دوری کن.

¹⁴lançarás a tua sorte entre nós; teremos todos uma só bolsa;

¹⁵چونکه پای آن ها به خاطر شرارت می دود و برای ریختن خون شتاب می کند.

¹⁵filho meu, não andes no caminho com eles; guarda da sua vereda o teu pé,

¹⁶انداختن دام در مقابل چشمان یک پرنده کار بیهوده ای است.

¹⁶porque os seus pés correm para o mal, e eles se apressam a derramar sangue.

¹⁷اما این قبیل افراد، برای خود دام می نشانند، دامی که خودشان در آن هلاک خواهند شد.

¹⁷Pois debalde se estende a rede � vista de qualquer ave.

¹⁸دزدی، عاقبت باعث هلاکت دزد می شود. سرنوشت کسانی که با قتل و غارت زندگی می کنند، هلاکت و نابودی است.

¹⁸Mas estes se põem em emboscadas contra o seu próprio sangue, e as suas próprias vidas espreitam.

¹⁹حکمت در کوچه ها و در جاده ها با آواز بلند همه را صدا می زند.

¹⁹Tais são as veredas de todo aquele que se entrega � cobiça; ela tira a vida dos que a possuem.

²⁰در دروازۀ شهرها و هر جائی که مردم دور هم جمع می شوند، فریاد می کند:

²⁰A suprema sabedoria altissonantemente clama nas ruas; nas praças levanta a sua voz.

²¹«ای مردم نادان، تا کی می خواهید احمق باشید؟ تا به کی می خواهید از مسخره کردن دانش لذت ببرید؟ تا به کی مردم احمق از حکمت نفرت می کنند؟

²¹Do alto dos muros clama; �s entradas das portas e na cidade profere as suas palavras:

²²وقتی شما را صدا می کنم گوش بدهید. پندهای خوبی می دهم و آنچه می دانم به شما می آموزم.

²²Até quando, ó estúpidos, amareis a estupidez? e até quando se deleitarão no escárnio os escarnecedores, e odiarão os insensatos o conhecimento?

²³چندین بار من شما را صدا کردم، نیامدید. دستهای خود را به طرف شما دراز کردم، پروا نکردید.

²³Convertei-vos pela minha repreensão; eis que derramarei sobre vós o meu; espírito e vos farei saber as minhas palavras.

²⁴نصایح مرا نپذیرفتید و نخواستید که شما را اصلاح کنم.

²⁴Mas, porque clamei, e vós recusastes; porque estendi a minha mão, e nao houve quem desse atenção;

²⁵پس، وقتی گرفتار شوید، به شما می خندم و هنگامی که دچار ترس و وحشت شوید، شما را مسخره می کنم.

²⁵antes desprezastes todo o meu conselho, e não fizestes caso da minha repreensão;

²⁶وقتی ترس مثل طوفان به شما حمله کند و مصیبت مانند گردباد، دور شما را بگیرد، وقتی که به تنگدستی و پریشانی دچار شوید.

²⁶também eu me rirei no dia da vossa calamidade; zombarei, quando sobrevier o vosso terror,

²⁷آن وقت مرا صدا خواهید کرد ولی جواب نخواهم داد. همه جا به دنبال من خواهید گشت، ولی مرا نخواهید یافت،

²⁷quando o terror vos sobrevier como tempestade, e a vossa calamidade passar como redemoinho, e quando vos sobrevierem aperto e angústia.

²⁸زیرا شما هرگز به حکمت توجه نکردید و از خداوند اطاعت ننمودید.

²⁸Então a mim clamarão, mas eu não responderei; diligentemente me buscarão, mas não me acharão.

²⁹هیچ وقت با من مشورت نکردید و به نصیحت های من توجه ننمودید.

²⁹Porquanto aborreceram o conhecimento, e não preferiram o temor do Senhor;

³⁰بنابراین، آنچه کاشته اید درو خواهید کرد و اعمال شما، شما را گرفتار می سازد.

³⁰não quiseram o meu conselho e desprezaram toda a minha repreensão;

³¹مردم نادان که حکمت را قبول نمی کنند، نابود می شوند و بی توجهی آن ها، خود شان را هلاک خواهد کرد.اما کسانی که به من گوش بدهند در آرامش زندگی خواهند کرد و از هیچ چیزی نخواهند ترسید.»

³¹portanto comerão do fruto do seu caminho e se fartarão dos seus próprios conselhos.

³²اما کسانی که به من گوش بدهند در آرامش زندگی خواهند کرد و از هیچ چیزی نخواهند ترسید.»

³²Porque o desvio dos néscios os matará, e a prosperidade dos loucos os destruirá.

³³Mas o que me der ouvidos habitará em segurança, e estará tranqüilo, sem receio do mal.