1Als gij aangezeten zult zijn om met een heerser te eten, zo zult gij scherpelijk letten op dengene, die voor uw aangezicht is.
1 Pan eisteddi i fwyta gyda llywodraethwr, rho sylw manwl i'r hyn sydd o'th flaen,
2En zet een mes aan uw keel, indien gij een gulzig mens zijt;
2 a gosod gyllell at dy wddf os wyt yn un blysig.
3Laat u niet gelusten zijner smakelijke spijzen, want het is een leugenachtig brood.
3 Paid � chwennych ei ddanteithion, oherwydd bwyd sy'n twyllo ydyw.
4Vermoei u niet om rijk te worden; sta af van uw vernuft.
4 Paid �'th flino dy hun i ennill cyfoeth; bydd yn ddigon synhwyrol i ymatal.
5Zult gij uw ogen laten vliegen op hetgeen niets is? Want het zal zich gewisselijk vleugelen maken gelijk een arend, die naar den hemel vliegt.
5 Os tynni dy lygaid oddi arno, y mae'n diflannu, oherwydd y mae'n magu adenydd, fel eryr yn hedfan i'r awyr.
6Eet het brood niet desgenen, die boos is van oog, en wees niet belust op zijn smakelijke spijzen;
6 Paid � bwyta gyda neb cybyddlyd, na chwennych ei ddanteithion,
7Want gelijk hij bedacht heeft in zijn ziel, alzo zal hij tot u zeggen: Eet en drink! maar zijn hart is niet met u;
7 oherwydd bydd hynny fel blewyn yn ei lwnc; bydd yn dweud wrthyt, "Bwyta ac yf", ond ni fydd yn meddwl hynny.
8Uw bete, die gij gegeten hebt, zoudt gij uitspuwen; en gij zoudt uw liefelijke woorden verderven.
8 Byddi'n chwydu'r tameidiau a fwyteaist, ac yn gwastraffu dy ganmoliaeth.
9Spreek niet voor het oor van een zot, want hij zou het verstand uwer woorden verachten.
9 Paid � llefaru yng nghlyw'r ffu373?l, oherwydd bydd yn dirmygu synnwyr dy eiriau.
10Zet de oude palen niet terug; en kom op de akkers der wezen niet;
10 Paid � symud yr hen derfynau, na chymryd meddiant o diroedd yr amddifaid;
11Want hun Verlosser is sterk; Die zal hun twistzaak tegen u twisten.
11 oherwydd y mae eu Gwaredwr yn gryf, a bydd yn amddiffyn eu hachos yn dy erbyn.
12Begeef uw hart tot de tucht, en uw oren tot de redenen der wetenschap.
12 Gosod dy feddwl ar gyfarwyddyd, a'th glust ar eiriau deall.
13Weer de tucht van den jongen niet; als gij hem met de roede zult slaan, zal hij niet sterven.
13 Paid ag atal disgyblaeth oddi wrth blentyn; os byddi'n ei guro � gwialen, ni fydd yn marw.
14Gij zult hem met de roede slaan, en zijn ziel van de hel redden.
14 Os byddi'n ei guro � gwialen, byddi'n achub ei fywyd o Sheol.
15Mijn zoon! zo uw hart wijs is, mijn hart zal blijde zijn, ja, ik.
15 Fy mab, os bydd dy galon yn ddoeth, bydd fy nghalon innau yn llawen.
16En mijn nieren zullen van vreugde opspringen, als uw lippen billijkheden spreken zullen.
16 Byddaf yn llawenhau drwof i gyd pan fydd dy enau yn llefaru'n uniawn.
17Uw hart zij niet nijdig over de zondaren; maar zijt ten allen dage in de vreze des HEEREN.
17 Paid � chenfigennu wrth bechaduriaid, ond wrth y rhai sy'n ofni'r ARGLWYDD bob amser;
18Want zekerlijk, er is een beloning; en uw verwachting zal niet afgesneden worden.
18 os felly, bydd dyfodol iti, ac ni thorrir ymaith dy obaith.
19Hoor gij, mijn zoon! en word wijs, en richt uw hart op den weg.
19 Fy mab, gwrando a bydd ddoeth, a gosod dy feddwl ar y ffordd iawn.
20Zijt niet onder de wijnzuipers, noch onder de vleesvreters;
20 Paid � chyfathrachu �'r rhai sy'n yfed gwin, nac ychwaith �'r rhai glwth;
21Want een zuiper en vraat zal arm worden; en de sluimering doet verscheurde klederen dragen.
21 oherwydd bydd y diotwr a'r glwth yn mynd yn dlawd, a bydd syrthni'n eu gwisgo mewn carpiau.
22Hoor naar uw vader, die u gewonnen heeft; en veracht uw moeder niet, als zij oud geworden is.
22 Gwrando ar dy dad, a'th genhedlodd, a phaid � dirmygu dy fam pan fydd yn hen.
23Koop de waarheid, en verkoop ze niet, mitsgaders wijsheid, en tucht, en verstand.
23 Pryn wirionedd, a phaid �'i werthu; pryn ddoethineb, cyfarwyddyd a deall.
24De vader des rechtvaardigen zal zich zeer verheugen; en die een wijzen zoon gewint, zal zich over hem verblijden.
24 Bydd rhieni'r cyfiawn yn llawen iawn, a'r rhai a genhedlodd y doeth yn ymhyfrydu ynddo.
25Laat uw vader zich verblijden, ook uw moeder; en laat haar zich verheugen, die u gebaard heeft.
25 Bydded i'th dad a'th fam gael llawenydd, ac i'r un a esgorodd arnat gael hyfrydwch.
26Mijn zoon! geef mij uw hart, en laat uw ogen mijn wegen bewaren.
26 Fy mab, dal sylw arnaf, a bydded i'th lygaid ymhyfrydu yn fy ffyrdd.
27Want een hoer is een diepe gracht, en een vreemde vrouw is een enge put.
27 Y mae'r butain fel pwll dwfn, a'r ddynes estron fel pydew cul;
28Ook loert zij als een rover; en zij vermenigvuldigt de trouwelozen onder de mensen.
28 y mae'n llercian fel lleidr, ac yn amlhau'r godinebwyr ymysg dynion.
29Bij wien is wee? bij wien och arme? bij wien gekijf? bij wien het beklag? bij wien wonden zonder oorzaak? bij wien de roodheid der ogen?
29 Pwy sy'n cael gwae? Pwy sy'n cael gofid? Pwy sy'n cael ymryson a chu373?yn? Pwy sy'n cael poen yn ddiachos, a chochni llygaid?
30Bij degenen, die bij den wijn vertoeven; bij degenen, die komen om gemengde drank na te zoeken.
30 Y rhai sy'n oedi uwchben gwin, ac yn dod i brofi gwin wedi ei gymysgu.
31Zie den wijn niet aan, als hij zich rood vertoont, als hij in den beker zijn verve geeft, als hij recht opgaat;
31 Paid ag edrych ar win pan yw'n goch, pan yw'n pefrio yn y cwpan, ac yn mynd i lawr yn esmwyth.
32In zijn einde zal hij als een slang bijten, en steken als een adder.
32 Yn y diwedd bydd yn brathu fel sarff, ac yn pigo fel gwiber.
33Uw ogen zullen naar vreemde vrouwen zien, en uw hart zal verkeerdheden spreken.
33 Bydd dy lygaid yn gweld pethau rhyfedd, a'th feddwl yn mynegi pethau cymysg.
34En gij zult zijn, gelijk een, die in het hart van de zee slaapt; en gelijk een, die in het opperste van den mast slaapt.
34 Byddi fel un yn mynd i'w wely yng nghanol y m�r, fel un yn gorwedd ar ben yr hwylbren.
35Men heeft mij geslagen, zult gij zeggen, ik ben niet ziek geweest; men heeft mij gebeukt, ik heb het niet gevoeld; wanneer zal ik opwaken? Ik zal hem nog meer zoeken!
35 Byddi'n dweud, "Y maent yn fy nharo, ond nid wyf yn teimlo briw; y maent yn fy nghernodio, ond ni wn hynny. Pa bryd y deffroaf, imi geisio cael diod eto?"