1Zijt niet nijdig over de boze lieden, en laat u niet gelusten, om bij hen te zijn.
1 Paid � chenfigennu wrth bobl ddrwg, na dymuno bod yn eu cwmni;
2Want hun hart bedenkt verwoesting, en hun lippen spreken moeite.
2 oherwydd y maent hwy'n meddwl am drais, a'u genau'n s�n am drybini.
3Door wijsheid wordt een huis gebouwd, en door verstandigheid bevestigd;
3 Fe adeiledir tu375? trwy ddoethineb, a'i sicrhau trwy wybodaeth.
4En door wetenschap worden de binnenkameren vervuld met alle kostelijk en liefelijk goed.
4 Trwy ddeall y llenwir ystafelloedd � phob eiddo gwerthfawr a dymunol.
5Een wijs man is sterk; en een man van wetenschap maakt de kracht vast.
5 Y mae'r doeth yn fwy grymus na'r cryf, a'r un deallus na'r un nerthol;
6Want door wijze raadslagen zult gij voor u den krijg voeren, en in de veelheid der raadgevers is de overwinning.
6 oherwydd gelli drefnu dy frwydr � medrusrwydd, a chael buddugoliaeth � llawer o gynghorwyr.
7Alle wijsheid is voor den dwaze te hoog; hij zal in de poort zijn mond niet opendoen.
7 Y mae doethineb allan o gyrraedd y ffu373?l; nid yw'n agor ei geg yn y porth.
8Die denkt om kwaad te doen, dien zal men een meester van schandelijke verdichtselen noemen.
8 Bydd yr un sy'n cynllunio i wneud drwg yn cael ei alw yn ddichellgar.
9De gedachte der dwaasheid is zonde; en een spotter is den mens een gruwel.
9 Y mae dichell y ffu373?l yn bechod, ac y mae pobl yn ffieiddio'r gwatwarwr.
10Vertoont gij u slap ten dage uwer benauwdheid, uw kracht is nauw.
10 Os torri dy galon yn nydd cyfyngder, yna y mae dy nerth yn wan.
11Red degenen, die ter dood gegrepen zijn; want zij wankelen ter doding, zo gij u onthoudt.
11 Achub y rhai a ddygir i farwolaeth; rho gymorth i'r rhai a lusgir i'w lladd.
12Wanneer gij zegt: Ziet, wij weten dat niet; zal Hij, Die de harten weegt, dat niet merken? En Die uwe ziel gadeslaat, zal Hij het niet weten? Want Hij zal den mens vergelden naar zijn werk.
12 Os dywedi, "Ni wyddem ni am hyn", onid yw'r un sy'n pwyso'r galon yn deall? Y mae'r un sy'n dy wylio yn gwybod, ac yn talu i bob un yn �l ei waith.
13Eet honig, mijn zoon! want hij is goed, en honigzeem is zoet voor uw gehemelte.
13 Fy mab, bwyta f�l, oherwydd y mae'n dda, ac y mae diliau m�l yn felys i'th enau.
14Zodanig is de kennis der wijsheid voor uw ziel; als gij ze vindt, zo zal er beloning wezen, en uw verwachting zal niet afgesneden worden.
14 Felly y mae deall a doethineb i'th fywyd; os cei hwy, yna y mae iti ddyfodol, ac ni thorrir ymaith dy obaith.
15Loer niet, o goddeloze! op de woning des rechtvaardigen; verwoest zijn legerplaats niet.
15 Paid � llechu fel drwgweithredwr wrth drigfan y cyfiawn, a phaid ag ymosod ar ei gartref.
16Want de rechtvaardige zal zevenmaal vallen, en opstaan; maar de goddelozen zullen in het kwaad nederstruikelen.
16 Er i'r cyfiawn syrthio seithwaith, eto fe gyfyd; ond fe feglir y drygionus gan adfyd.
17Verblijd u niet als uw vijand valt; en als hij nederstruikelt, laat uw hart zich niet verheugen;
17 Paid � llawenhau pan syrth dy elyn, nac ymfalch�o pan feglir ef,
18Opdat het de HEERE niet zie, en het kwaad zij in Zijn ogen en Hij Zijn toorn van hem afkere.
18 rhag i'r ARGLWYDD weld, a bod yn anfodlon, a throi ei ddig oddi wrtho.
19Ontsteek u niet over de boosdoeners; zijt niet nijdig over de goddelozen.
19 Na fydd ddig wrth y rhai drygionus, na chenfigennu wrth y rhai sy'n gwneud drwg.
20Want de kwade zal geen beloning hebben, de lamp der goddelozen zal uitgeblust worden.
20 Oherwydd nid oes dyfodol i neb drwg, a diffoddir goleuni'r drygionus.
21Mijn zoon! vrees den HEERE en den koning; vermeng u niet met hen, die naar verandering staan;
21 Fy mab, ofna'r ARGLWYDD a'r brenin; paid � bod yn anufudd iddynt,
22Want hun verderf zal haastelijk ontstaan; en wie weet hun beider ondergang?
22 oherwydd fe ddaw dinistr sydyn oddi wrthynt, a phwy a u373?yr y distryw a achosant ill dau?
23Deze spreuken zijn ook van de wijzen. Het aangezicht in het gericht te kennen, is niet goed.
23 Dyma hefyd eiriau'r doethion: Nid yw'n iawn dangos ffafr mewn barn.
24Die tot den goddeloze zegt: Gij zijt rechtvaardig; dien zullen de volken vervloeken, de natien zullen hem gram zijn.
24 Pwy bynnag a ddywed wrth yr euog, "Yr wyt yn ddieuog", fe'i melltithir gan bobloedd a'i gollfarnu gan genhedloedd.
25Maar voor degenen, die hem bestraffen, zal liefelijkheid zijn; en de zegen des goeds zal op hem komen.
25 Ond caiff y rhai sy'n eu ceryddu foddhad, a daw gwir fendith arnynt.
26Men zal de lippen kussen desgenen, die rechte woorden antwoordt.
26 Y mae rhoi ateb gonest fel rhoi cusan ar wefusau.
27Beschik uw werk daarbuiten, en bereid het voor u op den akker, en bouw daarna uw huis.
27 Rho drefn ar dy waith y tu allan, a threfna'r hyn sydd yn dy gae, ac yna adeilada dy du375?.
28Wees niet zonder oorzaak getuige tegen uw naaste; want zoudt gij verleiden met uw lip?
28 Paid � thystio yn erbyn dy gymydog yn ddiachos, na thwyllo �'th eiriau.
29Zeg niet: Gelijk als hij mij gedaan heeft, zo zal ik hem doen; ik zal een ieder vergelden naar zijn werk.
29 Paid � dweud, "Gwnaf iddo fel y gwnaeth ef i mi; talaf iddo yn �l ei weithred."
30Ik ging voorbij den akker eens luiaards, en voorbij den wijngaard van een verstandeloos mens;
30 Euthum heibio i faes un diog, ac i winllan un disynnwyr,
31En ziet, hij was gans opgeschoten van distelen; zijn gedaante was met netelen bedekt, en zijn stenen scheidsmuur was afgebroken.
31 a sylwais eu bod yn llawn drain, a danadl drostynt i gyd, a'u mur o gerrig wedi ei chwalu.
32Als ik dat aanschouwde, nam ik het ter harte; ik zag het, en nam onderwijzing aan;
32 Edrychais arnynt ac ystyried; sylwais a dysgu gwers:
33Een weinig slapens, een weinig sluimerens, en weinig handvouwens, al nederliggende;
33 ychydig gwsg, ychydig hepian, ychydig blethu dwylo i orffwys,
34Zo zal uw armoede u overkomen, als een wandelaar, en uw velerlei gebrek als een gewapend man.
34 a daw tlodi atat fel dieithryn creulon, ac angen fel gu373?r arfog.