¹Tio estis en la tempo de Ahxasxverosx, de tiu Ahxasxverosx, kiu regxis de Hindujo gxis Etiopujo, super cent dudek sep landoj.

¹亚哈随鲁王大宴群臣

²En tiu tempo, kiam la regxo Ahxasxverosx sidis sur sia regxa trono en la kastelurbo SXusxan,

²他在书珊城登了国位。

³en la tria jaro de lia regxado, li faris festenon por cxiuj siaj princoj kaj siaj servantoj, por la potenculoj de Persujo kaj Medujo, por la landestroj kaj regionestroj, kiuj estis cxe li,

³他执政第三年，曾为众领袖和臣仆摆设筵席；波斯和玛代的权贵，以及各省的贵族和领袖都在他面前。

⁴montrante la grandan ricxecon de sia regno kaj la majestan belecon de sia grandeco, dum multe da tagoj, dum cent okdek tagoj.

⁴他把自己尊荣之国的财富和伟大威风的荣华，向他们展现很多日子，共有一百八十天。

⁵Kiam finigxis tiuj tagoj, la regxo faris por la tuta popolo, kiu trovigxis en la kastelurbo SXusxan, de la grandaj gxis la malgrandaj, festenon septagan sur la gxardena korto de la regxa palaco.

⁵这些日子过了，王又为所有在书珊城的人民，无论尊卑大小，在御园的院子里摆设筵席七天。

⁶Blankaj, rugxaj, kaj bluaj sxtofoj, fiksitaj per bisinaj kaj purpuraj sxnuroj, pendis sur argxentaj ringoj kaj marmoraj kolonoj. Oraj kaj argxentaj benkoj staris sur podio el verda, blanka, flava, kaj nigra marmoro.

⁶御园中有白色绵织的帷幕、蓝色的幔子，细麻绳、紫色绳悬在银环里和大理石柱上；有金银的床榻摆在红色、白色、黄色和黑色的大理石所铺的地上。

⁷La trinkajxon oni donadis en oraj vazoj kaj en vazoj ne similaj unuj al la aliaj; kaj da regxa vino estis multe, kiel decis al la regxo.

⁷赐饮都用金器皿；器皿与器皿各有不同；御酒很多，足显王的厚赐。

⁸La trinkado estis en ordo, neniu devigis; cxar tiel la regxo ordonis al cxiuj administrantoj de sia domo, ke oni agu laux la volo de cxiu.

⁸饮酒都照着定例，不准勉强；因为王对他宫里的所有臣仆立下规矩，要照着各人的意愿而行。

⁹Ankaux la regxino Vasxti faris festenon por la virinoj de la regxa domo de la regxo Ahxasxverosx.

⁹瓦实提王后抗旨王后瓦实提也在亚哈随鲁王的王宫中，为妇女们摆设筵席。

¹⁰En la sepa tago, kiam la koro de la regxo gajigxis de vino, li diris al Mehuman, Bizta, HXarbona, Bigta, Abagta, Zetar, kaj Karkas, la sep euxnukoj, kiuj servadis antaux la regxo Ahxasxverosx,

¹⁰第七日，亚哈随鲁王因饮酒心里高兴，就吩咐侍候在他面前的七个太监：米户幔、比斯他、哈波拿、比革他、亚拔他、西达、甲迦，

¹¹ke ili alkonduku la regxinon Vasxti al la regxo en la regxina krono, por montri al la popoloj kaj al la princoj sxian belecon; cxar sxi estis bela.

¹¹去请王后瓦实提，戴着后冕到王面前，使众人和大臣欣赏她的美丽；因为她的容貌很美。

¹²Sed la regxino Vasxti ne volis veni laux la ordono, kiun la regxo donis per la euxnukoj. Tiam la regxo forte ekkoleris, kaj lia furiozo brulis en li.

¹²王后瓦实提却不肯遵照王借着太监所传的命令，所以王非常生气，怒火中烧。

¹³Kaj la regxo diris al la sagxuloj kompetentaj pri la cirkonstancoj (cxar la aferoj de la regxo estis ordinare farataj post konsiligxo kun cxiuj konantoj de legxo kaj juro;

¹³瓦实提被废王就咨询通达时务的哲士；因为当时按照王的常规，王要处理一事，必先问问面前所有精通法令和审断的朝臣。

¹⁴kaj la plej proksimaj al li estis:Karsxena, SXetar, Admata, Tarsxisx, Meres, Marsena, kaj Memuhxan, la sep princoj Persaj kaj Medaj, kiuj havis la rajton rigardi la vizagxon de la regxo kaj okupis la unuan lokon en la regno):

¹⁴那时在王身边的有甲示拿、示达、押玛他、他施斯、米力、玛西拿、米母干等七位波斯、玛代的大臣；他们都是常见王面，在国中居首位的。

¹⁵Kiel oni laux la legxo devas agi kun la regxino Vasxti pro tio, ke sxi ne plenumis la ordonon de la regxo Ahxasxverosx, donitan per la euxnukoj?

¹⁵王问他们说：“王后瓦实提不遵行亚哈随鲁王借着太监所传的命令，按照法令应怎样办理呢？”

¹⁶Tiam diris Memuhxan antaux la regxo kaj la princoj:La regxino Vasxti estas kulpa, ne sole kontraux la regxo, sed kontraux cxiuj princoj, kaj kontraux cxiuj popoloj, kiuj trovigxas en cxiuj landoj de la regxo Ahxasxverosx;

¹⁶米母干在王和众领袖面前回答：“王后瓦实提不但得罪了皇上，而且还得罪了亚哈随鲁王各省的臣民。

¹⁷cxar la ago de la regxino farigxos konata al cxiuj virinoj tiel, ke ili malrespektos siajn edzojn, dirante:La regxo Ahxasxverosx ordonis venigi al li la regxinon Vasxti, kaj sxi ne iris.

¹⁷因为王后这事必传到所有妇女的耳中，会使她们眼中轻视自己的丈夫，因为她们说：‘亚哈随鲁王吩咐人带王后瓦实提到王面前，她却没有来。’

¹⁸Nun la Persaj kaj Medaj princedzinoj, kiuj auxdis pri la ago de la regxino, parolos tiel same al cxiuj princoj de la regxo; kaj estos suficxe da malhonoro kaj da cxagreno.

¹⁸现在波斯和玛代的公主贵妇听见王后这件事，就必照样告诉王的大臣，这样轻视和忿怒的事就常有了。

¹⁹Se al la regxo placxas, oni elirigu ordonon de la regxo, kaj oni enskribu gxin kiel nemalobeeblan legxon de Persujo kaj Medujo, ke la regxino Vasxti ne venu plu antaux la regxon Ahxasxverosx; kaj sxian regxinecon la regxo transdonu al alia virino, kiu estas pli bona ol sxi.

¹⁹王若是赞成，可以下一道谕旨，并且写在波斯和玛代的法令中，永不废除。不准瓦实提再到亚哈随鲁王面前来，又请王把她王后的位分赐给另一位比她好的人。

²⁰Kiam la ordono, kiun la regxo faris, estos auxdita en lia tuta regno, kiel ajn granda gxi estas, tiam cxiuj virinoj respektos siajn edzojn, de la grandaj gxis la malgrandaj.

²⁰王颁布的谕旨传遍全国的时候，所有的妇女都必敬重她们的丈夫，不论丈夫尊卑贵贱。”

²¹La parolo placxis al la regxo kaj al la princoj, kaj la regxo agis konforme al la parolo de Memuhxan.

²¹王和众领袖都赞成米母干的话；王就照着他的话去行，

²²Kaj li sendis leterojn en cxiujn landojn de la regxo, en cxiun landon laux gxia skribmaniero kaj al cxiu popolo en gxia lingvo, ke cxiu viro estu cxefo en sia domo kaj postulu paroladon en la lingvo de lia popolo.

²²把诏书送到王的各省，每一省都用各省的文字，每一族都用各族的方言，使作丈夫的都在家中作主，说话有权威。