1Mia filo! se vi garantiis por via proksimulo Kaj donis vian manon por aliulo,
1替人作保要谨慎
2Tiam vi enretigxis per la vortoj de via busxo, Kaptigxis per la vortoj de via busxo.
2如果你给自己口里的话缠累,给你口里的话绑住;
3Tiam, mia filo, agu tiel kaj savigxu, CXar vi falis en la mano de via proksimulo: Iru, vigligxu, kaj petegu vian proksimulon;
3我儿,既然你落在你朋友的手中,就要这样行,好解救你自己,你要自己降卑,去恳求你的朋友。
4Ne lasu viajn okulojn dormi Kaj viajn palpebrojn dormeti;
4不要让你的眼睛睡觉,不要容你的眼睑打盹;
5Savu vin, kiel gazelo, el la mano, Kaj kiel birdo el la mano de la birdokaptisto.
5要解救自己,像羚羊脱离猎人的手,像飞鸟脱离捕鸟人的手。
6Iru al la formiko, vi maldiligentulo; Rigardu gxian agadon, kaj sagxigxu.
6不可懒惰懒惰人哪!你去看看蚂蚁,察看它们所行的,就可得着智慧。
7Kvankam gxi ne havas estron, Nek kontrolanton, nek reganton,
7蚂蚁没有元帅,没有官长,也没有统治者,
8GXi pretigas en la somero sian panon, GXi kolektas dum la rikolto sian mangxon.
8尚且在夏天预备食物,在收割的时候积聚粮食。
9GXis kiam, maldiligentulo, vi kusxos? Kiam vi levigxos de via dormo?
9懒惰人哪,你要睡到几时呢?你什么时候才睡醒呢?
10Iom da dormo, iom da dormeto, Iom da kunmeto de la manoj por kusxado;
10再睡片时,打盹片时,抱着手躺卧片时,
11Kaj venos via malricxeco kiel rabisto, Kaj via senhaveco kiel viro armita.
11你的贫穷就必像强盗来到,你的缺乏就必像拿兵器的人来到。
12Homo sentauxga, homo malbonfarema, Iras kun busxo malica,
12耶和华憎恶的事无赖汉、坏人到处使用欺诈的口;
13Donas signojn per la okuloj, aludas per siaj piedoj, Komprenigas per siaj fingroj;
13他以眼传神,用脚示意,用指头指点,
14Perverseco estas en lia koro, li intencas malbonon; En cxiu tempo li semas malpacon.
14心存乖谬,图谋恶事,常常散布纷争。
15Tial subite venos lia pereo; Li estos rompita subite, kaj neniu lin sanigos.
15因此,灾难必忽然临到,他必突然毁灭,无法挽救。
16Jen estas ses aferoj, kiujn la Eternulo malamas, Kaj sep, kiujn Li abomenegas.
16耶和华恨恶的事有六样,连他心里厌恶的,共有七样,
17Arogantaj okuloj, mensogema lango, Kaj manoj, kiuj versxas senkulpan sangon,
17就是高傲的眼、说谎的舌头、流无辜人血的手、
18Koro, kiu preparas malbonfarajn intencojn, Piedoj, kiuj rapidas kuri al malbono,
18图谋恶事的心、快跑行恶的脚、
19Falsa atestanto, kiu elspiras mensogojn; Kaj tiu, kiu semas malpacon inter fratoj.
19说谎的假证人,和在弟兄中散布纷争的人。
20Konservu, mia filo, la ordonon de via patro, Kaj ne forjxetu la instruon de via patrino.
20犯奸淫的必惹祸患我儿,要谨守你父亲的诫命,不可离弃你母亲的训诲。
21Ligu ilin por cxiam al via koro, Volvu ilin sur vian kolon.
21要把它们常常系在你的心上,绑在你的颈项上。
22Kiam vi iros, ili gvidos vin; Kiam vi kusxigxos, ili vin gardos; Kaj kiam vi vekigxos, ili parolos kun vi.
22你行走的时候,它们必引导你;你睡觉的时候,它们必保护你;你醒来的时候,它们必和你交谈。
23CXar moralordono estas lumingo, kaj instruo estas lumo, Kaj edifaj predikoj estas vojo de vivo,
23因为诫命是灯,训诲是光,出于管教的责备是生命之道,
24Por gardi vin kontraux malbona virino, Kontraux glata lango de fremdulino.
24能保护你远离邪恶的女人,远离妓女谄媚的舌头。
25Ne deziregu en via koro sxian belecon, Kaj ne kaptigxu per sxiaj palpebroj.
25你心里不要贪恋她的美色,也不要给她的媚眼勾引。
26CXar la kosto de publikulino estas nur unu pano; Sed fremda edzino forkaptas la grandvaloran animon.
26因为妓女使人只剩一块饼,通奸的妇人猎取人宝贵的生命。
27CXu iu povas teni fajron en sia sino tiel, Ke liaj vestoj ne brulu?
27如果人把火藏在怀里,他的衣服怎能不烧着呢?
28CXu iu povas marsxi sur ardantaj karboj, Ne bruligante siajn piedojn?
28如果人在火炭上行走,他的脚怎能不灼伤呢?
29Tiel ankaux estas kun tiu, kiu venas al la edzino de sia proksimulo; Neniu, kiu sxin ektusxas, restas sen puno.
29凡是和别人的妻子通奸的,也是这样;凡是亲近她的,都必不免受罚。
30Oni ne faras grandan honton al sxtelanto, Se li sxtelas por sin satigi, kiam li malsatas;
30盗贼因饥饿偷窃充饥,人不会鄙视他。
31Kaj kiam oni lin kaptas, li pagas sepoble; La tutan havon de sia domo li fordonas.
31但如果他被捉住,就要七倍偿还,要把他家里所有的财物都交出来。
32Sed kiu adultas kun virino, tiu estas sensagxa; Tiu, kiu faras tion, pereigas sian animon;
32和妇人通奸的,实在无知;行这事的,是自我毁灭。
33Batojn kaj malhonoron li ricevas, Kaj lia honto ne elvisxigxas;
33他必遭受击打,被凌辱,他的耻辱永不能涂抹。
34CXar furiozas la jxaluzo de la edzo; Kaj li ne indulgas en la tempo de la vengxo.
34因为嫉妒激起了丈夫的烈怒,使他在报仇的时候,必不留情。
35Li rigardas nenian kompenson, Kaj li ne akceptas, se vi volas ecx multe donaci.
35任何赔偿,他都不接受,纵使你馈送许多礼物,他也不肯罢休。