1Kiam vi sidigxos, por mangxi kun reganto, Rigardu bone, kio estas antaux vi;
1اذا جلست تاكل مع متسلط فتامل ما هو امامك تاملا
2Kaj vi metu trancxilon al via gorgxo, Se vi estas avidulo.
2وضع سكينا لحنجرتك ان كنت شرها.
3Ne deziru liajn bongustajn mangxojn; CXar gxi estas trompa pano.
3لا تشته اطايبه لانها خبز اكاذيب.
4Ne penu ricxigxi; Forlasu vian pripensadon.
4لا تتعب لكي تصير غنيا. كف عن فطنتك.
5CXu vi direktos viajn okulojn al gxi? gxi jam ne ekzistos; CXar ricxeco faras al si flugilojn kiel aglo, kaj forflugas al la cxielo.
5هل تطيّر عينيك نحوه وليس هو. لانه انما يصنع لنفسه اجنحة. كالنسر يطير نحو السماء
6Ne mangxu panon de malbondeziranto, Kaj ne deziru liajn bongustajn mangxojn.
6لا تأكل خبز ذي عين شريرة ولا تشته اطايبه.
7CXar kiaj estas la pensoj en lia animo, tia li ankaux estas: Mangxu kaj trinku, li diros al vi, Sed lia koro ne estas kun vi.
7لانه كما شعر في نفسه هكذا هو. يقول لك كل واشرب وقلبه ليس معك.
8La pecon, kiun vi mangxis, vi elvomos; Kaj vane vi perdis viajn agrablajn vortojn.
8اللقمة التي اكلتها تتقيأها وتخسر كلماتك الحلوة.
9En la orelojn de malsagxulo ne parolu; CXar li malsxatos la sagxecon de viaj vortoj.
9في اذني جاهل لا تتكلم لانه يحتقر حكمة كلامك.
10Ne forsxovu la antikvajn limojn, Kaj sur la kampon de orfoj ne iru.
10لا تنقل التخم القديم ولا تدخل حقول الايتام.
11CXar ilia Liberiganto estas forta; Li defendos ilian aferon kontraux vi.
11لان وليهم قوي. هو يقيم دعواهم عليك
12Elmetu vian koron al instruo Kaj viajn orelojn al paroloj de prudento.
12وجّه قلبك الى الادب واذنيك الى كلمات المعرفة.
13Ne malvolu puni knabon: Se vi batos lin per kano, li ne mortos.
13لا تمنع التأديب عن الولد لانك ان ضربته بعصا لا يموت.
14Vi batos lin per kano, Kaj lian animon vi savos de SXeol.
14تضربه انت بعصا فتنقذ نفسه من الهاوية.
15Mia filo, se via koro estos sagxa, Tiam gxojos ankaux mia koro.
15يا ابني ان كان قلبك حكيما يفرح قلبي انا ايضا
16Kaj mia internajxo gxojos, Kiam viaj lipoj parolos gxustajxon.
16وتبتهج كليتاي اذا تكلمت شفتاك بالمستقيمات.
17Via koro sin tiru ne al pekuloj, Sed al timo antaux la Eternulo cxiutage.
17لا يحسدن قلبك الخاطئين بل كن في مخافة الرب اليوم كله.
18CXar ekzistas estonteco, Kaj via espero ne perdigxos.
18لانه لا بد من ثواب ورجاؤك لا يخيب.
19Auxskultu vi, mia filo, kaj estu sagxa, Kaj direktu vian koron al la gxusta vojo.
19اسمع انت يا ابني وكن حكيما وارشد قلبك في الطريق.
20Ne estu inter la drinkantoj de vino, Inter tiuj, kiuj mangxas tro da viando;
20لا تكن بين شريبي الخمر بين المتلفين اجسادهم.
21CXar drinkemulo kaj mangxegemulo malricxigxos, Kaj dormemulo havos sur si cxifonajxojn.
21لان السكير والمسرف يفتقران والنوم يكسو الخرق
22Auxskultu vian patron, kiu vin naskigis, Kaj ne malsxatu vian patrinon, kiam sxi maljunigxos.
22اسمع لابيك الذي ولدك ولا تحتقر امك اذا شاخت.
23Veron acxetu, kaj ne vendu sagxon Kaj instruon kaj prudenton.
23اقتن الحق ولا تبعه والحكمة والادب والفهم.
24Grandan gxojon havas patro de virtulo, Kaj naskinto de sagxulo gxojos pro li.
24ابو الصدّيق يبتهج ابتهاجا ومن ولد حكيما يسرّ به.
25Via patro kaj via patrino gxojos, Kaj via naskintino triumfos.
25يفرح ابوك وامك وتبتهج التي ولدتك.
26Donu, mia filo, vian koron al mi, Kaj al viaj okuloj placxu miaj vojoj.
26يا ابني اعطني قلبك ولتلاحظ عيناك طرقي.
27CXar malcxastulino estas profunda foso, Kaj fremda edzino estas malvasta puto.
27لان الزانية هوة عميقة والاجنبية حفرة ضيّقة.
28SXi embuskas kiel rabisto, Kaj kolektas cxirkaux si perfidulojn.
28هي ايضا كلص تكمن وتزيد الغادرين بين الناس
29CXe kiu estas ploro? cxe kiu estas gxemoj? cxe kiu estas malpaco? CXe kiu estas plendoj? cxe kiu estas senkauxzaj batoj? CXe kiu estas malklaraj okuloj?
29لمن الويل لمن الشقاوة لمن المخاصمات لمن الكرب لمن الجروح بلا سبب لمن ازمهرار العينين.
30CXe tiuj, kiuj sidas malfrue cxe vino, CXe tiuj, kiuj venas, por gustumi aroman trinkajxon.
30للذين يدمنون الخمر الذين يدخلون في طلب الشراب الممزوج.
31Ne rigardu la vinon, kiel rugxa gxi estas, Kiel gxi brilas en la pokalo, kiel glate gxi eniras:
31لا تنظر الى الخمر اذ احمرّت حين تظهر حبابها في الكاس وساغت مرقرقة.
32En la fino gxi mordas kiel serpento Kaj pikas kiel vipuro.
32في الآخر تلسع كالحية وتلدغ كالافعوان.
33Viaj okuloj vidos fremdajxojn, Kaj via koro parolos malgxustajxojn.
33عيناك تنظران الاجنبيات وقلبك ينطق بأمور ملتوية.
34Kaj vi estos kiel dormanto meze de la maro, Kaj kiel dormanto sur la supro de masto.
34وتكون كمضطجع في قلب البحر او كمضطجع على راس سارية.
35Ili batis min, sed gxi min ne doloris; Ili frapis min, sed mi ne sentis; Kiam mi vekigxos, mi denove tion sercxos.
35يقول ضربوني ولم اتوجع. لقد لكأوني ولم اعرف. متى استيقظ. اعود اطلبها بعد