1Vortoj de Agur, filo de Jake. Profeta parolo de tiu viro al Itiel, al Itiel kaj Ukal.
1Worte Agurs, des Sohnes Jakes, der Ausspruch, das Manneswort an Itiel, an Itiel und Ukal, nämlich:
2Mi estas la plej malklera homo, Kaj homan prudenton mi ne posedas.
2Ich bin unvernünftiger als irgend ein Mann und habe keinen Menschenverstand.
3Kaj mi ne lernis sagxon, Kaj pri la Sanktulo mi ne havas ekkonon.
3Ich habe keine Weisheit gelernt, daß ich die Erkenntnis des Heiligen besäße.
4Kiu levigxis en la cxielon, kaj mallevigxis? Kiu kolektis la venton en siajn mankavojn? Kiu ligis la akvon en la veston? Kiu arangxis cxiujn limojn de la tero? Kia estas lia nomo? kaj kia estas la nomo de lia filo? CXu vi scias?
4Wer stieg zum Himmel empor und fuhr herab? Wer faßte den Wind in seine Fäuste? Wer band die Wasser in ein Kleid? Wer bestimmte alle Enden der Erde? Wie heißt er und wie heißt sein Sohn? Weißt du das?
5CXiu diro de Dio estas pura; Li estas sxildo por tiuj, kiuj Lin fidas.
5Alle Reden Gottes sind geläutert; er ist ein Schild denen, die ihm vertrauen.
6Ne aldonu al Liaj vortoj, Por ke Li ne punu vin, kaj por ke vi ne aperu mensoganto.
6Tue nichts zu seinen Worten hinzu, daß er dich nicht strafe und du als Lügner erfunden werdest!
7Du aferojn mi petis de Vi; Ne rifuzu al mi, antaux ol mi mortos:
7Zweierlei erbitte ich mir von dir; das wollest du mir nicht versagen, ehe denn ich sterbe:
8Falsajxon kaj mensogajxon forigu de mi; Malricxecon kaj ricxecon ne donu al mi; Nutru min per tiom da pano, kiom mi bezonas.
8Falschheit und Lügenwort entferne von mir; Armut und Reichtum gib mir nicht, nähre mich mit dem mir beschiedenen Brot,
9CXar alie mi eble trosatigxus kaj neus, kaj dirus:Kiu estas la Eternulo? Aux eble mi malricxigxus kaj sxtelus, Kaj malbonuzus la nomon de mia Dio.
9damit ich nicht aus Übersättigung dich verleugne und sage: «Wer ist der HERR?» daß ich aber auch nicht aus lauter Armut stehle und mich am Namen meines Gottes vergreife.
10Ne kalumniu sklavon antaux lia sinjoro, Por ke li ne malbenu vin kaj vi ne farigxu kulpulo.
10Verleumde keinen Knecht bei seinem Herrn, damit er dir nicht fluche und du dich versündigest!
11Estas generacio, kiu malbenas sian patron Kaj ne benas sian patrinon;
11Es gibt ein Geschlecht, das seinen Vater verflucht und seine Mutter nicht segnet;
12Generacio, kiu estas pura en siaj okuloj Kaj tamen ne lavigxis de siaj malpurajxoj;
12ein Geschlecht, das rein ist in seinen eigenen Augen und doch von seinem Kot nicht gewaschen ist;
13Generacio, kiu tiel alte tenas siajn okulojn Kaj tiel levas siajn palpebrojn;
13ein Geschlecht mit was für hohen Augen und erhabenen Augenwimpern!
14Generacio, kies dentoj estas glavoj kaj kies makzeloj estas trancxiloj, Por formangxi la malricxulojn de la tero kaj la mizerulojn inter la homoj.
14ein Geschlecht, dessen Zähne Schwerter und dessen Gebisse Messer sind, um die Elenden aus dem Lande wegzufressen und die Armen aus der Mitte der Menschen.
15Hirudo havas du filinojn, kiuj krias:Donu, donu; Ili tri neniam satigxas. Kvar objektoj ne diras:Suficxe:
15Der Blutegel hat zwei Töchter: «Gib her, gib her!» Drei Dinge werden nimmer satt, vier sagen nie: «Es ist genug!»:
16SXeol; senfrukta ventro; la tero ne satigxas de akvo; kaj la fajro ne diras:Suficxe.
16das Totenreich, der verschlossene Mutterleib, die Erde, die des Wassers nicht satt wird, und das Feuer, das nie spricht: «Es ist genug!»
17Okulon, kiu mokas la patron Kaj malsxatas obeadon al la patrino, Elpikos korvoj cxe la rivero kaj formangxos aglidoj.
17Ein Auge, das den Vater verspottet, und verachtet, der Mutter zu gehorchen, das müssen die Raben am Bache aushacken und die jungen Adler fressen!
18Tri aferoj estas nekompreneblaj por mi, Kaj kvaran mi ne scias:
18Drei Dinge sind mir zu wunderbar, ja vier begreife ich nicht:
19La vojon de aglo en la aero; La vojon de serpento sur roko; La vojon de sxipo meze de la maro; Kaj la vojon de viro cxe virgulino.
19des Adlers Weg am Himmel, der Schlange Weg auf einem Felsen, des Schiffes Weg mitten im Meer und des Mannes Weg bei einem Mädchen.
20Tia estas la vojo de virino adultanta: SXi mangxas, visxas la busxon, Kaj diras:Mi faris nenian pekon.
20Ebenso unbegreiflich ist mir der Weg einer Ehebrecherin; sie ißt und wischt ihr Maul und spricht: «Ich habe nichts Böses getan!»
21Sub tri objektoj tremas la tero, Kaj kvar gxi ne povas porti:
21Unter drei Dingen zittert ein Land und unter vieren ist es ihm unerträglich:
22Sklavon, kiam li farigxis regxo; Malsagxulon, kiam li tro satigxis de pano;
22unter einem Knecht, wenn er zur Herrschaft kommt; unter einem Nichtswürdigen, wenn er genug zu essen kriegt;
23Malamatan virinon, kiam sxi edzinigxis, Kaj sklavinon, kiam sxi elpelis sian sinjorinon.
23unter einer Verhaßten, wenn sie zur Frau genommen wird; und unter einer Magd, wenn sie ihre Herrin beerbt.
24Kvar estas malgranduloj sur la tero, Kaj tamen ili estas tre sagxaj:
24Diese vier sind die Kleinsten im Lande und doch klüger denn die Weisen:
25La formikoj, popolo ne forta, Tamen ili en somero pretigas al si mangxajxon;
25die Ameisen, kein starkes Volk, aber sie sammeln im Sommer ihre Speise;
26La hirakoj, popolo senforta, Tamen ili faras siajn domojn en la roko;
26die Klippdachsen, kein mächtiges Volk, aber sie legen in Felsspalten ihre Wohnung an;
27La akridoj ne havas regxon, Kaj tamen ili cxiuj eliras en vicoj;
27die Heuschrecken haben keinen König und ziehen doch ganz geordnet aus;
28La lacerto krocxigxas per siaj manoj, Tamen gxi estas en regxaj palacoj.
28die Eidechse kannst du mit den Händen fangen, und sie findet sich doch in den Palästen der Könige.
29Ekzistas tri, kiuj bone iras, Kaj kvar, kiuj marsxas bele:
29Diese drei haben einen schönen Gang, und vier schreiten stattlich einher:
30La leono, plej forta el la bestoj, Cedas al neniu;
30Der Löwe, der stärkste unter den Tieren, kehrt vor niemand um;
31Cervo kun bonaj lumboj; virkapro; Kaj regxo, kiun neniu povas kontrauxstari.
31das lendengegürtete Roß , der Bock, und ein König, der mit seinem Heerbann zieht.
32Se vi agis malsagxe pro via fiereco, Kaj se vi intencis malbonon, Tiam metu la manon sur la busxon.
32Bist du närrisch gewesen und stolz und hast Pläne gemacht, so lege die Hand auf den Mund!
33CXar batado de lakto produktas buteron, Ekbato de nazo aperigas sangon, Kaj incitado de kolero kauxzas malpacon.
33Denn drückt man die Milch, so gibt es Butter, und drückt man die Nase, so gibt es Blut, und drückt man auf den Zorn, so gibt es Streit.