¹Mon fils, si tu as cautionné ton prochain, Si tu t'es engagé pour autrui,

¹فرزندم، اگر از کسی ضمانت کنی و پرداخت قرض او را تعهد نمائی، در حالیکه او را نمی شناسی،

²Si tu es enlacé par les paroles de ta bouche, Si tu es pris par les paroles de ta bouche,

²خود را واقعاً به زحمت انداخته ای. ممکن است با این کار برای خود دامی درست کرده باشی.

³Fais donc ceci, mon fils, dégage-toi, Puisque tu es tombé au pouvoir de ton prochain; Va, prosterne-toi, et fais des instances auprès de lui;

³پس عجله کن هر چه زودتر بدون خجالت خود را از این دام رها ساز، فوراً نزد او برو خواهش کن و ضمانت خود را پس بگیر.

⁴Ne donne ni sommeil à tes yeux, Ni assoupissement à tes paupières;

⁴تا این کار را نکرده ای نخواب و حتی لحظه ای آرام ننشین.

⁵Dégage-toi comme la gazelle de la main du chasseur, Comme l'oiseau de la main de l'oiseleur.

⁵خود را مثل آهو از دست شکارچی و مثل پرنده از دام صیاد آزاد کن.

⁶Va vers la fourmi, paresseux; Considère ses voies, et deviens sage.

⁶مردم تنبل بروند و از زندگی مورچه ها عبرت بگیرند.

⁷Elle n'a ni chef, Ni inspecteur, ni maître;

⁷آن ها نه رهبر دارند و نه کارفرما.

⁸Elle prépare en été sa nourriture, Elle amasse pendant la moisson de quoi manger.

⁸اما آذوقۀ زمستان خود را هنگام تابستان ذخیره می کنند.

⁹Paresseux, jusqu'à quand seras-tu couché? Quand te lèveras-tu de ton sommeil?

⁹مرد تنبل تا کی می خوابد و چه وقت از خواب بیدار خواهد شد؟

¹⁰Un peu de sommeil, un peu d'assoupissement, Un peu croiser les mains pour dormir!...

¹⁰او می گوید: «یک لحظۀ دیگر می خوابم و کمی استراحت می کنم!»

¹¹Et la pauvreté te surprendra, comme un rôdeur, Et la disette, comme un homme en armes.

¹¹اما وقتی که خواب است، فقر و هلاکت، مانند راهزن بر او حمله می کند.

¹²L'homme pervers, l'homme inique, Marche la fausseté dans la bouche;

¹²مردمان پست و بی ارزش همیشه و همه جا دروغ می گویند.

¹³Il cligne des yeux, parle du pied, Fait des signes avec les doigts;

¹³با اشاره حرف می زنند و حرکات و اشاراتی می کنند که تو را فریب بدهند.

¹⁴La perversité est dans son coeur, Il médite le mal en tout temps, Il excite des querelles.

¹⁴همیشه فکر شان پُر از نقشه های پلید و زشت است تا دردسر ایجاد کنند.

¹⁵Aussi sa ruine arrivera-t-elle subitement; Il sera brisé tout d'un coup, et sans remède.

¹⁵بهمین دلیل، بلا و مصیبت ناگهانی بر آن ها حمله می کند و آن ها را طوری شکست می دهد که دیگر چاره ای نداشته باشند.

¹⁶Il y a six choses que hait l'Eternel, Et même sept qu'il a en horreur;

¹⁶شش، بلکه هفت چیز است که خداوند از آن ها نفرت دارد و نمی تواند تحمل کند: چشم متکبر، زبان دروغگو، دستی که خون بیگناهی را بریزد، فکری که نقشه های پلید بکشد، پایی که برای انجام کارهای زشت عجله کند، شاهدی که شهادت دروغ بدهد و کسی که بین برادران اختلاف بیندازد.

¹⁷Les yeux hautains, la langue menteuse, Les mains qui répandent le sang innocent,

¹⁷هر چه پدرت می گوید انجام بده و آنچه مادرت می گوید فراموش مکن.

¹⁸Le coeur qui médite des projets iniques, Les pieds qui se hâtent de courir au mal,

¹⁸سخنان آن ها را همیشه بخاطر داشته باش و آن ها را در قلبت حفظ کن.

¹⁹Le faux témoin qui dit des mensonges, Et celui qui excite des querelles entre frères.

¹⁹تعلیمات آن ها هنگام سفر راهنما، شبها محافظ و روزها مشاور تو خواهند بود.

²⁰Mon fils, garde les préceptes de ton père, Et ne rejette pas l'enseignement de ta mère.

²⁰اوامر آن ها مانند چراغی روشن است و سرزنش های آن ها طریق زندگی را به تو می آموزد.

²¹Lie-les constamment sur ton coeur, Attache-les à ton cou.

²¹آن ها تو را از زنان بدکار و از سخنان فریبندۀ شان دور می کند.

²²Ils te dirigeront dans ta marche, Ils te garderont sur ta couche, Ils te parleront à ton réveil.

²²مواظب باش که زیبایی آن ها تو را تحریک ننماید و چشمان افسونگر شان تو را وسوسه نکند.

²³Car le précepte est une lampe, et l'enseignement une lumière, Et les avertissements de la correction sont le chemin de la vie:

²³زنا کردن با زن فاحشه انسان را به فقر و گرسنگی می کشاند، اما زنا کردن با زن شوهردار به قیمت هستی و زندگی انسان تمام می شود.

²⁴Ils te préserveront de la femme corrompue, De la langue doucereuse de l'étrangère.

²⁴آیا می توانی آتش را در آغوش بگیری و نسوزی؟

²⁵Ne la convoite pas dans ton coeur pour sa beauté, Et ne te laisse pas séduire par ses paupières.

²⁵آیا کسی می تواند روی آتش راه برود و پایش نسوزد؟

²⁶Car pour la femme prostituée on se réduit à un morceau de pain, Et la femme mariée tend un piège à la vie précieuse.

²⁶همینطور کسی که با زن شوهردار همبستر شود، از مجازات در امان نخواهد بود.

²⁷Quelqu'un mettra-t-il du feu dans son sein, Sans que ses vêtements s'enflamment?

²⁷مردم، کسی را که بخاطر گرسنگی دزدی کرده است، سرزنش نمی کنند،

²⁸Quelqu'un marchera-t-il sur des charbons ardents, Sans que ses pieds soient brûlés?

²⁸اما اگر دستگیر شود باید هفت برابر آنچه دزدیده جریمه بدهد ـ باید هر چه دارد بدهد.

²⁹Il en est de même pour celui qui va vers la femme de son prochain: Quiconque la touche ne restera pas impuni.

²⁹اما مردی که با زن شوهردار زنا می کند، کاملاً پست و احمق است. زیرا او جان خود را از بین می برد.

³⁰On ne tient pas pour innocent le voleur qui dérobe Pour satisfaire son appétit, quand il a faim;

³⁰رسوایی و بدنامی نصیب او خواهد شد و ننگ او از بین نخواهد رفت.

³¹Si on le trouve, il fera une restitution au septuple, Il donnera tout ce qu'il a dans sa maison.

³¹زیرا حسادت، خشم شوهر آن زن را بر می انگیزد و در موقع انتقام هیچ رحم و شفقتی نخواهد کرد.هیچ چیز او را راضی نمی کند و به هیچ قیمتی نمی توانی رضایت او را به دست آوری.

³²Mais celui qui commet un adultère avec une femme est dépourvu de sens, Celui qui veut se perdre agit de la sorte;

³²هیچ چیز او را راضی نمی کند و به هیچ قیمتی نمی توانی رضایت او را به دست آوری.

³³Il n'aura que plaie et ignominie, Et son opprobre ne s'effacera point.

³⁴Car la jalousie met un homme en fureur, Et il est sans pitié au jour de la vengeance;

³⁵Il n'a égard à aucune rançon, Et il est inflexible, quand même tu multiplierais les dons.