1כי תשב ללחום את מושל בין תבין את אשר לפניך׃
1وقتی با شخصی مهمی غذا می خوری، بخاطر داشته باش که با چه کسی نشسته ای.
2ושמת שכין בלעך אם בעל נפש אתה׃
2اگر شخص پُرخوری هستی، کارد را بر گلوی خود بگذار
3אל תתאו למטעמותיו והוא לחם כזבים׃
3و حریص غذاهای لذیذ او نباش، زیرا ممکن است ترا فریب بدهد.
4אל תיגע להעשיר מבינתך חדל׃
4عاقل باش و برای کسب ثروت، خود را خسته نکن،
5התעוף עיניך בו ואיננו כי עשה יעשה לו כנפים כנשר ועיף השמים׃
5زیرا ثروت پایدار نیست و مانند عقاب می پرد و ناپدید می شود.
6אל תלחם את לחם רע עין ואל תתאו למטעמתיו׃
6از خوان شخص خسیس غذا نخور و برای طعام های لذیذ او حریص نباش،
7כי כמו שער בנפשו כן הוא אכל ושתה יאמר לך ולבו בל עמך׃
7زیرا او حساب هرچه را که بخوری در فکر خود نگاه می دارد. او تعارف می کند و می گوید: «بخور و بنوش»، اما این را از صمیم دل نمی گوید.
8פתך אכלת תקיאנה ושחת דבריך הנעימים׃
8لقمه ای را که خورده ای استفراغ خواهی کرد و تشکرات تو برباد خواهند رفت.
9באזני כסיל אל תדבר כי יבוז לשכל מליך׃
9آدم احمق را نصیحت نکن، زیرا او سخنان حکیمانۀ ترا بی اهمیت می شمارد.
10אל תסג גבול עולם ובשדי יתומים אל תבא׃
10سرحد مُلک خود را که از قدیم تعیین شده تغییر نده و زمین یتیمان را بزور نگیر،
11כי גאלם חזק הוא יריב את ריבם אתך׃
11زیرا خداوند «حامی» آن ها باقدرت است و به داد آن ها می رسد.
12הביאה למוסר לבך ואזנך לאמרי דעת׃
12وقتی معلم ترا تعلیم می دهد، از صمیم دل به سخنان آموزندۀ آنها گوش بده.
13אל תמנע מנער מוסר כי תכנו בשבט לא ימות׃
13از تأدیب کردن فرزند خویش کوتاهی نکن، زیرا تنبیه او را نمی کشد،
14אתה בשבט תכנו ונפשו משאול תציל׃
14بلکه جان او را از هلاکت نجات می دهد.
15בני אם חכם לבך ישמח לבי גם אני׃
15فرزندم، اگر حکمت بیآموزی، دل من شاد می شود،
16ותעלזנה כליותי בדבר שפתיך מישרים׃
16و هنگامی که سخن راست بگوئی تمام وجودم به وجد می آید.
17אל יקנא לבך בחטאים כי אם ביראת יהוה כל היום׃
17به بدکاران حسادت نورز، بلکه آرزوی تو اطاعت از خداوند باشد،
18כי אם יש אחרית ותקותך לא תכרת׃
18زیرا در اینصورت آیندۀ خوبی خواهی داشت و امید تو برباد نخواهد رفت.
19שמע אתה בני וחכם ואשר בדרך לבך׃
19فرزندم، عاقل باش و به سخنانم گوش بده. در راه راست قدم بردار
20אל תהי בסבאי יין בזללי בשר למו׃
20و با مردم شرابخور و شکم پرست معاشرت نکن،
21כי סבא וזולל יורש וקרעים תלביש נומה׃
21زیرا کسانی که کارشان فقط خوردن و خوابیدن است، فقیر و محتاج می شوند.
22שמע לאביך זה ילדך ואל תבוז כי זקנה אמך׃
22به نصیحت پدرت که ترا به وجود آورده است، گوش بده و مادرت را هنگامی که پیر می شود، خوار نشمار.
23אמת קנה ואל תמכר חכמה ומוסר ובינה׃
23در پی حقیقت باش و حکمت و ادب و دانش را کسب کن و به هیچ قیمتی آن ها را از دست نده.
24גול יגול אבי צדיק יולד חכם וישמח בו׃
24فرزند راستکار و دانا باش تا باعث خوشی و خوشنودی پدر و مادرت شوی.
25ישמח אביך ואמך ותגל יולדתך׃
25فرزندم، سخنان مرا بشنو و زندگی مرا سرمشق خود قرار ده.
26תנה בני לבך לי ועיניך דרכי תרצנה׃
26بدان که زن بدکاره دام خطرناکی است.
27כי שוחה עמקה זונה ובאר צרה נכריה׃
27او مانند راهزن در کمین قربانی های خود می نشیند و به تعداد مردم خیانتکار می افزاید.
28אף היא כחתף תארב ובוגדים באדם תוסף׃
28مصیبت و بدبختی نصیب چه کسی می شود؟ آن کیست که همیشه جنگ و دعوا برپا می کند، بی جهت زخمی می شود و چشمانش تار می گردند؟
29למי אוי למי אבוי למי מדונים למי שיח למי פצעים חנם למי חכללות עינים׃
29کسی که دایم شراب می خورد و بدنبال میگساری می رود.
30למאחרים על היין לבאים לחקר ממסך׃
30پس فریفتۀ شراب گلگون نشو که در پیاله به تو چشمک می زند و بعد آهسته از گلویت پائین می رود،
31אל תרא יין כי יתאדם כי יתן בכיס עינו יתהלך במישרים׃
31در آخر، مثل مار کشنده ترا نیش می زند و مانند کفچه مار ترا می گزد.
32אחריתו כנחש ישך וכצפעני יפרש׃
32چشمانت چیزهای عجیب و غریب می بینند و گرفتار وهم و خیال می گردی.
33עיניך יראו זרות ולבך ידבר תהפכות׃
33مانند کسی می شوی که در بحر خوابیده و با امواج آن دست و پنجه نرم می کند.می گوئی: «مرا زدند، اما دردی را احساس نمی کنم. چه وقت به هوش می آیم تا یک پیالۀ دیگر بنوشم؟»
34והיית כשכב בלב ים וכשכב בראש חבל׃
34می گوئی: «مرا زدند، اما دردی را احساس نمی کنم. چه وقت به هوش می آیم تا یک پیالۀ دیگر بنوشم؟»
35הכוני בל חליתי הלמוני בל ידעתי מתי אקיץ אוסיף אבקשנו עוד׃