1טוב פת חרבה ושלוה בה מבית מלא זבחי ריב׃
1
خوردن نان خشک در آرامش بهتر است از خوردن غذاهای رنگین در خانهای که در آن جنگ و دعوا باشد.
2עבד משכיל ימשל בבן מביש ובתוך אחים יחלק נחלה׃
2
غلام دانا بر پسر شرور آقای خود تسلّط خواهد یافت و در ارثی که به او میرسد، شریک خواهد شد.
3מצרף לכסף וכור לזהב ובחן לבות יהוה׃
3
طلا و نقره را آتش آزمایش میکند و دل انسان را خدا.
4מרע מקשיב על שפת און שקר מזין על לשון הות׃
4
آدم شریر به سخن شریرانه گوش میکند و آدم دروغگو به حرف دروغ.
5לעג לרש חרף עשהו שמח לאיד לא ינקה׃
5
مسخره کردن مردم فقیر به معنی مسخره کردن خدایی است که آنها را آفریده است. کسانیکه از غم و بدبختی دیگران خوشحال میشوند، بیسزا نخواهند ماند.
6עטרת זקנים בני בנים ותפארת בנים אבותם׃
6
تاج افتخار اشخاص پیر، نوههای ایشان میباشند و تاج افتخار فرزندان، والدین ایشان.
7לא נאוה לנבל שפת יתר אף כי לנדיב שפת שקר׃
7
شخص محترم هرگز دروغ نمیگوید و نادان حرف باارزشی برای گفتن ندارد.
8אבן חן השחד בעיני בעליו אל כל אשר יפנה ישכיל׃
8
بعضی مردم به این فکر هستند که رشوه معجزه میکند و آنها را در هر کاری موفّق میسازد.
9מכסה פשע מבקש אהבה ושנה בדבר מפריד אלוף׃
9
کسیکه عیبهای دیگران را میپوشاند، محبّت ایجاد میکند؛ امّا شخصی که افشاگری میکند، باعث جدایی دوستان میگردد.
10תחת גערה במבין מהכות כסיל מאה׃
10
تأثیر یک سرزنش به شخص دانا بیشتر است از اثر صد ضربه شلاّق به آدم احمق.
11אך מרי יבקש רע ומלאך אכזרי ישלח בו׃
11
مردم بدکار فقط در فکر سرکشی هستند، بنابراین به سختی مجازات خواهند شد.
12פגוש דב שכול באיש ואל כסיל באולתו׃
12
روبهرو شدن با ماده خرسی که تولههایش را از او گرفتهاند بهتر است از روبهرو شدن با شخص نادانی که گرفتار حماقت شده است.
13משיב רעה תחת טובה לא תמיש רעה מביתו׃
13
اگر خوبی را با بدی تلافی کنی، بلا از خانهات دور نخواهد شد.
14פוטר מים ראשית מדון ולפני התגלע הריב נטוש׃
14
شروع کردن دعوا مانند ایجاد رخنه در سدّ آب است. به جر و بحث خاتمه بده پیش از آن که به دعوا بیانجامد.
15מצדיק רשע ומרשיע צדיק תועבת יהוה גם שניהם׃
15
خداوند از کسانیکه بیگناه را محکوم و گناهکار را تبرئه میکنند، متنفّر است.
16למה זה מחיר ביד כסיל לקנות חכמה ולב אין׃
16
صرف پول برای آموزش شخص احمق بیفایده است، زیرا او طالب حکمت نیست.
17בכל עת אהב הרע ואח לצרה יולד׃
17
دوست واقعی در هر موقعیّتی محبّت میکند و خویشاوند برای کمک در هنگام سختی، متولّد شده است.
18אדם חסר לב תוקע כף ערב ערבה לפני רעהו׃
18
تنها شخص نادان است که ضامن شخص دیگری میشود.
19אהב פשע אהב מצה מגביה פתחו מבקש שבר׃
19
شخص ستیزهجو گناه را دوست دارد و آدم بلند پرواز خرابی به بار میآورد.
20עקש לב לא ימצא טוב ונהפך בלשונו יפול ברעה׃
20
شخص بداندیش کامیاب نخواهد شد و آدم فریبکار به بلا گرفتار خواهد شد.
21ילד כסיל לתוגה לו ולא ישמח אבי נבל׃
21
فرزند احمق مایهٔ غم و غصّهٔ والدین خود میباشد.
22לב שמח ייטב גהה ורוח נכאה תיבש גרם׃
22
شادمانی مانند دارو شفابخش است، امّا روح پژمرده انسان را بیمار میکند.
23שחד מחיק רשע יקח להטות ארחות משפט׃
23
آدم بدکار، پنهانی رشوه میگیرد و مانع اجرای عدالت میشود.
24את פני מבין חכמה ועיני כסיל בקצה ארץ׃
24
هدف مردم عاقل تحصیل حکمت است، امّا شخص نادان در زندگی هیچ هدفی ندارد.
25כעס לאביו בן כסיל וממר ליולדתו׃
25
فرزند احمق مایهٔ غم و اندوه پدر و تلخکامی مادر است.
26גם ענוש לצדיק לא טוב להכות נדיבים על ישר׃
26
مجازات کردن اشخاص بیگناه و تنبیه مردم نجیب بهخاطر صداقت ایشان کار درستی نیست.
27חושך אמריו יודע דעת וקר רוח איש תבונה׃
27
شخص دانا کم حرف میزند و آدم عاقل آرام و صبور است.
اگر شخص احمق خاموش باشد و حرف نزند، او را دانا میشمارند.
28גם אויל מחריש חכם יחשב אטם שפתיו נבון׃
28
اگر شخص احمق خاموش باشد و حرف نزند، او را دانا میشمارند.