1טוב רש הולך בתמו מעקש שפתיו והוא כסיל׃
1
بهتر است انسان فقیر باشد و با صداقت زندگی کند، تا اینکه دروغگویی احمق باشد.
2גם בלא דעת נפש לא טוב ואץ ברגלים חוטא׃
2
داشتن دل و جرأت بدون حکمت بیفایده است و عجله باعث اشتباه میشود.
3אולת אדם תסלף דרכו ועל יהוה יזעף לבו׃
3
انسان با حماقت خود زندگی خود را تباه میکند و بعد گناه را به گردن خداوند میاندازد.
4הון יסיף רעים רבים ודל מרעהו יפרד׃
4
شخص ثروتمند دوستان بسیار پیدا میکند، امّا دوستان آدم فقیر از او جدا میشوند.
5עד שקרים לא ינקה ויפיח כזבים לא ימלט׃
5
شاهد دروغگو بیسزا نمیماند و کسیکه همیشه دروغ میگوید، جان سالم به در نخواهد برد.
6רבים יחלו פני נדיב וכל הרע לאיש מתן׃
6
مردم دوست دارند که پیش بزرگان شیرین زبانی کنند و با کسانی دوست شوند که سخاوتمند هستند.
7כל אחי רש שנאהו אף כי מרעהו רחקו ממנו מרדף אמרים לא המה׃
7
وقتی انسان فقیر شود، حتّی خویشاوندانش او را ترک میکنند، چه رسد به دوستانش، و کوشش او برای بازیافتن آنها به جایی نمیرسد.
8קנה לב אהב נפשו שמר תבונה למצא טוב׃
8
هر که در بدنبال حکمت است، جان خود را دوست دارد و کسیکه برای حکمت ارزش قایل شود، سعادتمند خواهد شد.
9עד שקרים לא ינקה ויפיח כזבים יאבד׃
9
شاهد دروغگو بیسزا نمیماند و کسیکه همیشه دروغ میگوید، هلاک خواهد شد.
10לא נאוה לכסיל תענוג אף כי לעבד משל בשרים׃
10
شایسته نیست که شخص احمق در ناز و نعمت به سر ببرد و یا یک غلام بر امیران حکومت کند.
11שכל אדם האריך אפו ותפארתו עבר על פשע׃
11
کسیکه خشم خود را فرومینشاند، عاقل است و کسیکه از گناهان دیگران چشم میپوشد، سرفراز خواهد شد.
12נהם ככפיר זעף מלך וכטל על עשב רצונו׃
12
غضب پادشاه مانند غرّش شیر است، امّا خشنودی او مثل شبنمی است که بر سبزه مینشیند.
13הות לאביו בן כסיל ודלף טרד מדיני אשה׃
13
فرزند نادان، بلای جان والدین خود است و نق زدنهای زن بهانهگیر، مانند قطرههای آبی است که دایم در حال چکیدن میباشد.
14בית והון נחלת אבות ומיהוה אשה משכלת׃
14
خانه و ثروت از اجداد به ارث میرسد، امّا زن عاقل هدیهٔ خداوند است.
15עצלה תפיל תרדמה ונפש רמיה תרעב׃
15
کسیکه تنبل است و زیاد میخوابد، گرسنه میماند.
16שמר מצוה שמר נפשו בוזה דרכיו יומת׃
16
از احکام خدا پیروی کن تا زنده بمانی، زیرا هرکسی که آنها را ناچیز شمارد، خواهد مرد.
17מלוה יהוה חונן דל וגמלו ישלם לו׃
17
وقتی به یک فقیر کمک میکنی، مثل این است که به خداوند قرض میدهی و خداوند است که قرض تو را ادا میکند.
18יסר בנך כי יש תקוה ואל המיתו אל תשא נפשך׃
18
فرزند خود را وقتی هنوز جوان است تربیت کن؛ اگر غفلت نمایی، زندگی او را تباه خواهی کرد.
19גרל חמה נשא ענש כי אם תציל ועוד תוסף׃
19
اگر کسی تندخویی کند، بگذار مجازاتش را ببیند. اگر او را کمک کنی، باید همیشه کار خود را تکرار نمایی.
20שמע עצה וקבל מוסר למען תחכם באחריתך׃
20
اگر به پند و نصیحت گوش دهی تا آخر عمر از حکمت برخوردار خواهی بود.
21רבות מחשבות בלב איש ועצת יהוה היא תקום׃
21
انسان نقشههای زیادی در سر میپروراند، امّا نقشههایی که مطابق با خواست خداوند باشد، انجام خواهند شد.
22תאות אדם חסדו וטוב רש מאיש כזב׃
22
مهر و وفا زینت انسان است. بهتر است که انسان فقیر باشد نه دروغگو.
23יראת יהוה לחיים ושבע ילין בל יפקד רע׃
23
خداترسی به انسان حیات میبخشد و او را کامیاب ساخته از هر بلایی محفوظ میدارد.
24טמן עצל ידו בצלחת גם אל פיהו לא ישיבנה׃
24
آدم تنبل دست خود را به سوی بشقاب دراز میکند، امّا از فرط تنبلی لقمه را به دهان خود نمیگذارد.
25לץ תכה ופתי יערם והוכיח לנבון יבין דעת׃
25
شخص مسخره کننده را سرزنش کن تا وسیلهٔ عبرت جاهلان گردد. اشتباهات شخص فهمیده را به او نشان بده تا فهمیدهتر گردد.
26משדד אב יבריח אם בן מביש ומחפיר׃
26
هر که با پدر خود بد رفتاری کند و مادر خود از خانه بیرون کند، ننگ و رسوایی به بار میآورد.
27חדל בני לשמע מוסר לשגות מאמרי דעת׃
27
فرزندم، از تعلیمی که تو را از عقل دور سازد، خودداری کن.
28עד בליעל יליץ משפט ופי רשעים יבלע און׃
28
شاهد فرومایه عدالت را مسخره میکند و شریران از گناه کردن لذّت میبرند.
مسخره کنندگان و اشخاص احمق مجازات خواهند شد.
29נכונו ללצים שפטים ומהלמות לגו כסילים׃
29
مسخره کنندگان و اشخاص احمق مجازات خواهند شد.