1נסו ואין רדף רשע וצדיקים ככפיר יבטח׃
1
مردم بدکار میگریزند، درحالیکه کسی آنها را تعقیب نمیکند، امّا اشخاص درستکار مثل شیر، شجاع هستند.
2בפשע ארץ רבים שריה ובאדם מבין ידע כן יאריך׃
2
وقتی ملّتی گرفتار شورش میشود، دولتش به آسانی سرنگون میگردد، امّا رهبران درستکار و عاقل مایهٔ ثبات مملکت هستند.
3גבר רש ועשק דלים מטר סחף ואין לחם׃
3
حاکمی که بر فقرا ظلم میکند، مانند باران شدیدی است که محصول را از بین میبرد.
4עזבי תורה יהללו רשע ושמרי תורה יתגרו בם׃
4
قانون شکنی، ستایش شریران است؛ امّا اطاعت از قانون، مبارزه با آنها میباشد.
5אנשי רע לא יבינו משפט ומבקשי יהוה יבינו כל׃
5
عدالت برای مردم بدکار بیمعنی است، امّا پیروان خداوند اهمیّت آن را به خوبی میدانند.
6טוב רש הולך בתמו מעקש דרכים והוא עשיר׃
6
انسان بهتر است فقیر و درستکار باشد، از اینکه ثروتمند و فریبکار.
7נוצר תורה בן מבין ורעה זוללים יכלים אביו׃
7
جوانی که از قانون الهی اطاعت میکند، عاقل است؛ امّا کسیکه همنشین مردم شریر میشود، باعث ننگ والدین خود میشود.
8מרבה הונו בנשך ובתרבית לחונן דלים יקבצנו׃
8
مالی که از راه ربا و سودجویی از فقرا حاصل شود، عاقبت به دست کسی میافتد که بر فقرا رحم میکند.
9מסיר אזנו משמע תורה גם תפלתו תועבה׃
9
خدا از دعای کسانیکه احکام او را اطاعت نمیکنند، نفرت دارد.
10משגה ישרים בדרך רע בשחותו הוא יפול ותמימים ינחלו טוב׃
10
هر که دام در راه شخص درستکار بنهد و او را به راه بد بکشاند، عاقبت به دام خود گرفتار میشود، امّا اشخاص نیک پاداش خوبی میگیرند.
11חכם בעיניו איש עשיר ודל מבין יחקרנו׃
11
ثروتمندان خود را عاقل میپندارند، امّا فقیر خردمند از باطن آنها باخبر است.
12בעלץ צדיקים רבה תפארת ובקום רשעים יחפש אדם׃
12
وقتی مردمان نیک پیروز میشوند، همه خوشی میکنند؛ امّا هنگامیکه شریران به قدرت میرسند، مردم پنهان میشوند.
13מכסה פשעיו לא יצליח ומודה ועזב ירחם׃
13
هر که گناه خود را بپوشاند، هرگز کامیاب نمیشود؛ امّا کسیکه به گناه خود اعتراف کند و از آن دست بکشد، خدا بر او رحم میکند.
14אשרי אדם מפחד תמיד ומקשה לבו יפול ברעה׃
14
خوشا به حال کسیکه از خداوند میترسد، زیرا هر که در برابر خدا سرسختی نشان بدهد، گرفتار بلا و بدبختی میشود.
15ארי נהם ודב שוקק משל רשע על עם דל׃
15
مردم بیچارهای که زیر سلطهٔ حاکم ظالمی زندگی میکنند، مانند کسانی میباشند که گرفتار شیر غرّان و یا خرس گرسنه هستند.
16נגיד חסר תבונות ורב מעשקות שנאי בצע יאריך ימים׃
16
پادشاه نادان بر مردم ظلم میکند، امّا آن پادشاهی که از بیعدالتی و رشوهخواری نفرت داشته باشد، سلطنتش طولانی خواهد بود.
17אדם עשק בדם נפש עד בור ינוס אל יתמכו בו׃
17
عذابِ وجدان شخص قاتل، او را به سوی مجازات میبرد، پس تو سعی نکن که او را از عذابش برهانی.
18הולך תמים יושע ונעקש דרכים יפול באחת׃
18
هر که در راه راست ثابت قدم باشد، در امان میماند؛ امّا کسیکه به راههای کج برود، به زمین میخورد.
19עבד אדמתו ישבע לחם ומרדף רקים ישבע ריש׃
19
هر که در زمین خود زراعت کند، نان کافی خواهد داشت، امّا کسیکه وقت خود را به تنبلی بگذراند، فقیر میشود.
20איש אמונות רב ברכות ואץ להעשיר לא ינקה׃
20
اشخاص درستکار کامیاب میشوند، ولی کسانیکه برای ثروتمند شدن عجله میکنند، بیسزا نمیمانند.
21הכר פנים לא טוב ועל פת לחם יפשע גבר׃
21
طرفداری کار درستی نیست، امّا قضاتی هم هستند که بهخاطر یک لقمه نان بیعدالتی میکنند.
22נבהל להון איש רע עין ולא ידע כי חסר יבאנו׃
22
آدم خسیس فقط به فکر جمعآوری ثروت است، غافل از اینکه فقر در انتظار اوست.
23מוכיח אדם אחרי חן ימצא ממחליק לשון׃
23
اگر اشتباه کسی را به او گوشزد کنی، در آخر بیشتر از کسیکه پیش او چاپلوسی کرده است، از تو قدردانی خواهد کرد.
24גוזל אביו ואמו ואמר אין פשע חבר הוא לאיש משחית׃
24
کسیکه از والدین خود دزدی میکند و میگوید: «کار بدی نکردهام»، از یک راهزن کمتر نیست.
25רחב נפש יגרה מדון ובוטח על יהוה ידשן׃
25
حرص و طمع باعث جنگ و جدال میشود، امّا توکّل نمودن بر خداوند، انسان را کامیاب میسازد.
26בוטח בלבו הוא כסיל והולך בחכמה הוא ימלט׃
26
کسیکه از عقاید خود پیروی میکند، احمق است، امّا هر که پیرو تعالیم دانایان باشد، در امان میماند.
27נותן לרש אין מחסור ומעלים עיניו רב מארות׃
27
اگر به فقرا کمک کنی، هرگز محتاج نمیشوی، امّا اگر روی خود را از آنها برگردانی، مورد لعنت قرار میگیری.
هنگامیکه شریران به قدرت میرسند، مردم پنهان میشوند، امّا وقتی آنها سقوط میکنند، اشخاص درستکار قدرت را به دست میگیرند.
28בקום רשעים יסתר אדם ובאבדם ירבו צדיקים׃
28
هنگامیکه شریران به قدرت میرسند، مردم پنهان میشوند، امّا وقتی آنها سقوط میکنند، اشخاص درستکار قدرت را به دست میگیرند.