1הלא חכמה תקרא ותבונה תתן קולה׃
1
حکمت شما را دعوت میکند
و دانایی شما را به سوی خود میخواند.
2בראש מרומים עלי דרך בית נתיבות נצבה׃
2
در جاهای بلند، در کنار جادهها
و سر چهار راهها ایستاده است.
3ליד שערים לפי קרת מבוא פתחים תרנה׃
3
او کنار دروازهٔ شهرها
و در جلوی در خانهها فریاد میزند.
4אליכם אישים אקרא וקולי אל בני אדם׃
4
ای تمام مردم روی زمین،
من همهٔ شما را فرا میخوانم.
5הבינו פתאים ערמה וכסילים הבינו לב׃
5
اگر جاهل هستید، یاد بگیرید تا عاقل شوید.
اگر نادان هستید، یاد بگیرید تا دانا شوید.
6שמעו כי נגידים אדבר ומפתח שפתי מישרים׃
6
گوش بدهید چون سخنانم بسیار عالی
و آنچه میگویم کاملاً درست است.
7כי אמת יהגה חכי ותועבת שפתי רשע׃
7
آنچه میگویم حقیقت دارد،
زیرا از دروغ نفرت دارم.
8בצדק כל אמרי פי אין בהם נפתל ועקש׃
8
هرچه میگویم حقیقت است
و هیچ ناراستی و فریب در آن نیست.
9כלם נכחים למבין וישרים למצאי דעת׃
9
برای مردم دانا و فهمیده، کاملاً روشن و آشکار است.
10קחו מוסרי ואל כסף ודעת מחרוץ נבחר׃
10
به جای پول، نصایح مرا انتخاب کنید
و در عوض طلای ناب، عقل به دست آورید.
11כי טובה חכמה מפנינים וכל חפצים לא ישוו בה׃
11
من حکمت هستم. ارزش من از جواهرات بیشتر است
و هیچ چیزی در دنیا نیست که بتوانی آن را با من مقایسه کنی.
12אני חכמה שכנתי ערמה ודעת מזמות אמצא׃
12
من حکمت هستم، عاقل و دانا میباشم.
13יראת יהוה שנאת רע גאה וגאון ודרך רע ופי תהפכות שנאתי׃
13
احترام به خداوند یعنی نفرت کردن از بدی.
من از غرور و تکبّر، از راههای بد و زبان دروغگو نفرت دارم.
14לי עצה ותושיה אני בינה לי גבורה׃
14
حکمت و مشورت کامل نزد من است. من عاقل هستم؛
و قوی و استوار میباشم.
15בי מלכים ימלכו ורוזנים יחקקו צדק׃
15
پادشاهان را کمک میکنم تا سلطنت نمایند
و فرمانروایان با کمک من، عادلانه فرمان میدهند.
16בי שרים ישרו ונדיבים כל שפטי צדק׃
16
تمام حکمرانان جهان با کمک من حکمرانی میکنند.
مردمان شریف و فرمانداران از من کمک میگیرند.
17אני אהביה אהב ומשחרי ימצאנני׃
17
کسانیکه مرا دوست دارند، دوست میدارم
و هر که مرا بجوید، مرا به دست خواهد آورد.
18עשר וכבוד אתי הון עתק וצדקה׃
18
ثروت و عزّت، سعادت و موفقیّت نزد من است
19טוב פריי מחרוץ ומפז ותבואתי מכסף נבחר׃
19
هر چیزی که به وسیلهٔ من به دست آوری،
از طلای ناب بهتر و از نقرهٔ خالص گرانبهاتر است.
20בארח צדקה אהלך בתוך נתיבות משפט׃
20
راههای من عدالت و حقیقت است.
21להנחיל אהבי יש ואצרתיהם אמלא׃
21
به کسانیکه مرا دوست میدارند، ثروت میبخشم
و انبارهای آنها را پر میکنم.
22יהוה קנני ראשית דרכו קדם מפעליו מאז׃
22
خداوند، در زمانهای خیلی قدیم، قبل از هر چیز مرا آفرید
و من، اولین مخلوق خداوند هستم.
23מעולם נסכתי מראש מקדמי ארץ׃
23
من از روز اول آفریده شدم.
در ابتدا، پیش از آن که جهان آفریده شود.
24באין תהמות חוללתי באין מעינות נכבדי מים׃
24
قبل از اقیانوسها به دنیا آمدم،
قبل از آنکه چشمههای آب به وجود آیند.
25בטרם הרים הטבעו לפני גבעות חוללתי׃
25
قبل از کوهها متولّد شدم؛
پیش از اینکه تپّهها به وجود آیند.
26עד לא עשה ארץ וחוצות וראש עפרות תבל׃
26
قبل از اینکه خداوند، زمین و صحراها
و حتّی ذرات خاک زمین را خلق کند، من وجود داشتم.
27בהכינו שמים שם אני בחוקו חוג על פני תהום׃
27
وقتیکه او آسمان را خلق میکرد،
و افق را در اطراف اقیانوسها میگسترانید، من آنجا بودم.
28באמצו שחקים ממעל בעזוז עינות תהום׃
28
وقتیکه او ابرها را در آسمان،
و چشمهها را در اعماق زمین قرار میداد،
29בשומו לים חקו ומים לא יעברו פיו בחוקו מוסדי ארץ׃
29
زمانی که حدود دریاها را معیّن میکرد
تا آبها از حدود خود تجاوز نکنند و زمانی که زمین را بنیاد مینهاد، من نزد او بودم.
30ואהיה אצלו אמון ואהיה שעשעים יום יום משחקת לפניו בכל עת׃
30
من مانند یک معمار در حضور او
و منبع شادی روزانهاش بودم.
پیوسته در نزد او شادی میکردم،
31משחקת בתבל ארצו ושעשעי את בני אדם׃
31
و از جهان و از مردمش خشنود بودم.
32ועתה בנים שמעו לי ואשרי דרכי ישמרו׃
32
حال ای جوانان گوش کنید:
آنچه میگویم انجام دهید تا شادمان باشید.
33שמעו מוסר וחכמו ואל תפרעו׃
33
به آنچه آموختید توجّه داشته باشید.
عاقل باشید و از آنها سرپیچی منمایید.
34אשרי אדם שמע לי לשקד על דלתתי יום יום לשמר מזוזת פתחי׃
34
کسانیکه به سخنان من گوش میدهند،
و کسانیکه هر روز در مقابل خانهٔ من میایستند
و بیرون در انتظار میکشند، خوشحال خواهند شد.
35כי מצאי מצאי חיים ויפק רצון מיהוה׃
35
کسیکه مرا به دست میآورد،
زندگی حقیقی را پیدا میکند و خداوند از او خشنود خواهد شد.
کسیکه مرا به دست نمیآورد، به خودش صدمه میزند.
کسیکه از من نفرت دارد، مرگ را دوست میدارد.
36וחטאי חמס נפשו כל משנאי אהבו מות׃
36
کسیکه مرا به دست نمیآورد، به خودش صدمه میزند.
کسیکه از من نفرت دارد، مرگ را دوست میدارد.