¹Son minn, hafir þú gengið í ábyrgð fyrir náunga þinn, hafir þú gengið til handsala fyrir annan mann,

¹Synu mój! jeźlibyś ręczył za przyjaciela twego, a dałbyś obcemu rękę twoję:

²hafir þú ánetjað þig með orðum munns þíns, látið veiðast með orðum munns þíns,

²Usidliłeś się słowy ust twoich, pojmanyś mowami ust twoich.

³þá gjör þetta, son minn, til að losa þig _ því að þú ert kominn á vald náunga þíns _ far þú, varpa þér niður og legg að náunga þínum.

³Przetoż uczyó tak, synu mój! a wyzwól się, gdyżeś wpadł w rękę przyjaciela twego; idźże, upokórz się, a nalegaj na przyjaciela twego.

⁴Lát þér eigi koma dúr á auga, né blund á brá.

⁴Nie dawaj snu oczom twoim, ani drzemania powiekom twoim.

⁵Losa þig eins og skógargeit úr höndum hans, eins og fugl úr höndum fuglarans.

⁵Wyrwij się jako łani z rąk myśliwca i jako ptak z ręki ptasznika.

⁶Far þú til maursins, letingi! skoða háttu hans og verð hygginn.

⁶Idź do mrówki, leniwcze! obacz drogi jej, a nabądź mądrości;

⁷Þótt hann hafi engan höfðingja, engan yfirboðara eða valdsherra,

⁷Która, choć nie ma wodza, ani przełożonego, ani pana,

⁸þá aflar hann sér samt vista á sumrin og dregur saman fæðu sína um uppskerutímann.

⁸Przecież w lecie gotuje pokarm swój, a zgromadza w żniwa żywność swoję.

⁹Hversu lengi ætlar þú, letingi, að hvílast? hvenær ætlar þú að rísa af svefni?

⁹Leniwcze! dokądże leżeć będziesz? kiedyż wstaniesz ze snu swego?

¹⁰Sofa ögn enn, blunda ögn enn, leggja saman hendurnar ögn enn til að hvílast!

¹⁰Trochę się prześpisz, trochę podrzemiesz, trochę złożysz ręce, abyś odpoczywał.

¹¹Þá kemur fátæktin yfir þig eins og ræningi og skorturinn eins og vopnaður maður.

¹¹A wtem ubóstwo twoje przyjdzie jako podróżny, a niedostatek twój, jako mąż zbrojny.

¹²Varmenni, illmenni er sá, sem gengur um með fláttskap í munni,

¹²Człowiek niepobożny, mąż złośliwy chodzi w przewrotności ust;

¹³sem deplar augunum, gefur merki með fótunum, bendir með fingrunum,

¹³Mruga oczyma swemi, mówi nogami swemi, ukazuje palcami swemi;

¹⁴elur fláræði í hjarta sínu, upphugsar ávallt illt, kveikir illdeilur.

¹⁴Przewrotności są w sercu jego, myśli złe na każdy czas, a zwady rozsiewa.

¹⁵Fyrir því mun ógæfa skyndilega yfir hann koma, snögglega mun hann sundurmolast og engin lækning fást.

¹⁵Przetoż prędko przyjdzie upadek jego; nagle skruszony będzie bez uleczenia.

¹⁶Sex hluti hatar Drottinn og sjö eru sálu hans andstyggð:

¹⁶Sześć jest rzeczy, których nienawidzi Pan, a siódma jest obrzydliwością duszy jego;

¹⁷drembileg augu, lygin tunga og hendur sem úthella saklausu blóði,

¹⁷Oczów wyniosłych, języka kłamliwego, i rąk wylewających krew niewinną;

¹⁸hjarta sem bruggar glæpsamleg ráð, fætur sem fráir eru til illverka,

¹⁸Serca, które knuje myśli złe; nóg, które się kwapią bieżeć ku złemu;

¹⁹ljúgvottur sem lygar mælir, og sá er kveikir illdeilur meðal bræðra.

¹⁹Świadka fałszywego, który mówi kłamstwo, i tego, który sieje rosterki między braćmi.

²⁰Varðveit þú, son minn, boðorð föður þíns og hafna eigi viðvörun móður þinnar.

²⁰Strzeżże, synu mój! przykazania ojca twego, a nie opuszczaj nauki matki twojej.

²¹Fest þau á hjarta þitt stöðuglega, bind þau um háls þinn.

²¹Wiążże je zawżdy u serca twego, a wieszaj je u szyi twojej.

²²Þegar þú ert á gangi, þá leiði þau þig, þegar þú hvílist, vaki þau yfir þér, og þegar þú vaknar, þá ræði þau við þig.

²²Gdziekolwiek pójdziesz, poprowadzi cię; gdy, zaśniesz strzedz cię będzie, a gdy się ocucisz, rozmawiać z tobą będzie,

²³Því að boðorð er lampi og viðvörun ljós og agandi áminningar leið til lífsins,

²³(Bo przykazanie jest pochodnią, nauka światłością, a drogą żywota są karności ćwiczenia.)

²⁴með því að þær varðveita þig fyrir vondri konu, fyrir hálli tungu hinnar lauslátu.

²⁴Aby cię strzegły od niewiasty złej, i od łagodnego języka niewiasty obcej.

²⁵Girnst eigi fríðleik hennar í hjarta þínu og lát hana eigi töfra þig með augnahárum sínum.

²⁵Nie pożądaj piękności jej w sercu twojem, a niech cię nie łowi powiekami swemi.

²⁶Því að skækja fæst fyrir einn brauðhleif, og hórkona sækist eftir dýru lífi.

²⁶Albowiem dla niewiasty wszetecznej zubożeje człowiek aż do kęsa chleba; owszem żona cudzołożna drogą duszę łowi.

²⁷Getur nokkur borið svo eld í barmi sínum, að föt hans sviðni ekki?

²⁷Izaż może kto brać ogieó do zanadrzy swoich, aby szaty jego nie zgorzały?

²⁸Eða getur nokkur gengið á glóðum án þess að brenna sig á fótunum?

²⁸Izaż może kto chodzić po rozpalonym węglu, aby się nogi jego nie poparzyły?

²⁹Svo fer þeim, sem hefir mök við konu náunga síns, enginn sá kemst klakklaust af, sem hana snertir.

²⁹Tak kto wchodzi do żony bliźniego swego, nie będzie bez winy, ktokolwiek się jej dotknie.

³⁰Fyrirlíta menn eigi þjófinn, þó að hann steli til þess að seðja hungur sitt?

³⁰Nie kładą haóby na złodzieja, jeżliż co ukradnie, chcąc nasycić duszę swoję, będąc głodnym;

³¹Og náist hann, verður hann að borga sjöfalt, verður að láta allar eigur húss síns.

³¹Ale gdy go zastaną, nagradza siedmiorako, albo wszystkę majętność domu swego daje.

³²En sá sem drýgir hór með giftri konu, er vitstola, sá einn gjörir slíkt, er tortíma vill sjálfum sér.

³²Lecz cudzołożący z niewiastą głupi jest, a kto chce zatracić duszę swoję, ten to czyni.

³³Högg og smán mun hann hljóta, og skömm hans mun aldrei afmáð verða.

³³Karanie i zelżywość odniesie, a haóba jego nie będzie zgładzona.

³⁴Því að afbrýði er karlmanns-reiði, og hann hlífir ekki á hefndarinnar degi.Hann lítur ekki við neinum bótum og friðast eigi, þótt þú ryðjir í hann gjöfum.

³⁴Bo zawisna miłość jest zapalczywością męża, a nie sfolguje w dzieó pomsty.

³⁵Hann lítur ekki við neinum bótum og friðast eigi, þótt þú ryðjir í hann gjöfum.

³⁵Nie będzie miał względu na żaden okup, ani przyjmie, chociażby mu najwięcej darów dawano.