1En Sál blés enn ógnum og manndrápum gegn lærisveinum Drottins. Gekk hann til æðsta prestsins
1But Saul, still breathing threats and slaughter against the disciples of the Lord, went to the high priest,
2og beiddist bréfa af honum til samkundanna í Damaskus, að hann mætti flytja í böndum til Jerúsalem þá, er hann kynni að finna og væru þessa vegar, hvort heldur karla eða konur.
2and asked for letters from him to the synagogues of Damascus, that if he found any who were of the Way, whether men or women, he might bring them bound to Jerusalem.
3En þegar hann var á ferð sinni kominn í nánd við Damaskus, leiftraði skyndilega um hann ljós af himni.
3As he traveled, it happened that he got close to Damascus, and suddenly a light from the sky shone around him.
4Hann féll til jarðar og heyrði rödd segja við sig: ,,Sál, Sál, hví ofsækir þú mig?``
4He fell on the earth, and heard a voice saying to him, “Saul, Saul, why do you persecute me?”
5En hann sagði: ,,Hver ert þú, herra?`` Þá var svarað: ,,Ég er Jesús, sem þú ofsækir.
5He said, “Who are you, Lord?” The Lord said, “I am Jesus, whom you are persecuting. TR adds “It’s hard for you to kick against the goads.”
6En statt upp og gakk inn í borgina, og þér mun verða sagt, hvað þú átt að gjöra.``
6 But TR omits “But” rise up, and enter into the city, and you will be told what you must do.”
7Förunautar hans stóðu orðlausir. Þeir heyrðu að vísu raustina, en sáu engan.
7The men who traveled with him stood speechless, hearing the sound, but seeing no one.
8Sál reis á fætur, en þegar hann lauk upp augunum, sá hann ekkert. Þeir leiddu hann við hönd sér inn í Damaskus.
8Saul arose from the ground, and when his eyes were opened, he saw no one. They led him by the hand, and brought him into Damascus.
9Þrjá daga var hann sjónlaus og át hvorki né drakk.
9He was without sight for three days, and neither ate nor drank.
10Í Damaskus var lærisveinn nokkur, sem hét Ananías. Við hann sagði Drottinn í sýn: ,,Ananías.`` Hann svaraði: ,,Hér er ég, Drottinn.``
10Now there was a certain disciple at Damascus named Ananias. The Lord said to him in a vision, “Ananias!” He said, “Behold, it’s me, Lord.”
11Drottinn sagði við hann: ,,Far þegar í stræti það, sem kallað er Hið beina, og í húsi Júdasar skaltu spyrja eftir manni frá Tarsus, er heitir Sál. Hann er að biðja.
11The Lord said to him, “Arise, and go to the street which is called Straight, and inquire in the house of Judah or, Judas for one named Saul, a man of Tarsus. For behold, he is praying,
12Og hann hefur í sýn séð mann, Ananías að nafni, koma inn og leggja hendur yfir sig, til þess að hann fái aftur sjón.``
12 and in a vision he has seen a man named Ananias coming in, and laying his hands on him, that he might receive his sight.”
13Ananías svaraði: ,,Drottinn, heyrt hef ég marga segja frá manni þessum, hve mikið illt hann hefur gjört þínum heilögu í Jerúsalem.
13But Ananias answered, “Lord, I have heard from many about this man, how much evil he did to your saints at Jerusalem.
14Og hér fer hann með vald frá æðstu prestunum að færa í bönd alla þá, sem ákalla nafn þitt.``
14Here he has authority from the chief priests to bind all who call on your name.”
15Drottinn sagði við hann: ,,Far þú, því að þennan mann hef ég valið mér að verkfæri til þess að bera nafn mitt fram fyrir heiðingja, konunga og börn Ísraels,
15But the Lord said to him, “Go your way, for he is my chosen vessel to bear my name before the nations and kings, and the children of Israel.
16og ég mun sýna honum, hversu mikið hann verður að þola vegna nafns míns.``
16 For I will show him how many things he must suffer for my name’s sake.”
17Þá fór Ananías af stað, gekk inn í húsið og lagði hendur yfir hann og mælti: ,,Sál, bróðir, Drottinn hefur sent mig, Jesús, sá er birtist þér á leið þinni hingað. Þú átt að fá aftur sjón þína og fyllast heilögum anda.``
17Ananias departed, and entered into the house. Laying his hands on him, he said, “Brother Saul, the Lord, who appeared to you on the road by which you came, has sent me, that you may receive your sight, and be filled with the Holy Spirit.”
18Jafnskjótt var sem hreistur félli af augum hans, hann fékk aftur sjónina og lét þegar skírast.
18Immediately something like scales fell from his eyes, and he received his sight. He arose and was baptized.
19Síðan neytti hann matar og styrktist. Sál var nokkra daga hjá lærisveinunum í Damaskus
19He took food and was strengthened. Saul stayed several days with the disciples who were at Damascus.
20og tók þegar að prédika í samkunduhúsunum, að Jesús væri sonur Guðs.
20Immediately in the synagogues he proclaimed the Christ, that he is the Son of God.
21Allir þeir, sem heyrðu það, undruðust stórum og sögðu: ,,Er þetta ekki maðurinn, sem í Jerúsalem hugðist eyða þeim, er ákölluðu þetta nafn? Kom hann ekki hingað til að fara með þá í böndum til æðstu prestanna?``
21All who heard him were amazed, and said, “Isn’t this he who in Jerusalem made havoc of those who called on this name? And he had come here intending to bring them bound before the chief priests!”
22En Sál efldist æ meir og gjörði þá Gyðinga, sem bjuggu í Damaskus, rökþrota, er hann sannaði, að Jesús væri Kristur.
22But Saul increased more in strength, and confounded the Jews who lived at Damascus, proving that this is the Christ.
23Að allmörgum dögum liðnum réðu Gyðingar með sér að taka hann af lífi.
23When many days were fulfilled, the Jews conspired together to kill him,
24En Sál fékk vitneskju um ráðagjörð þeirra. Þeir gættu borgarhliðanna nótt og dag til að ná lífi hans.
24but their plot became known to Saul. They watched the gates both day and night that they might kill him,
25En lærisveinarnir tóku hann um nótt og komu honum út fyrir borgarmúrinn með því að láta hann síga ofan í körfu.
25but his disciples took him by night, and let him down through the wall, lowering him in a basket.
26Þá er hann kom til Jerúsalem, reyndi hann að samlaga sig lærisveinunum, en þeir hræddust hann allir og trúðu ekki, að hann væri lærisveinn.
26When Saul had come to Jerusalem, he tried to join himself to the disciples; but they were all afraid of him, not believing that he was a disciple.
27En Barnabas tók hann að sér, fór með hann til postulanna og skýrði þeim frá, hvernig hann hefði séð Drottin á veginum, hvað hann hefði sagt við hann og hversu einarðlega hann hefði talað í Jesú nafni í Damaskus.
27But Barnabas took him, and brought him to the apostles, and declared to them how he had seen the Lord in the way, and that he had spoken to him, and how at Damascus he had preached boldly in the name of Jesus.
28Dvaldist hann nú með þeim í Jerúsalem, gekk þar út og inn og talaði einarðlega í nafni Drottins.
28He was with them entering into TR and NU add “and going out” Jerusalem,
29Hann talaði og háði kappræður við grískumælandi Gyðinga, en þeir leituðust við að ráða hann af dögum.
29preaching boldly in the name of the Lord Jesus. TR and NU omit “Jesus” and reverse the order of verses 28 & 29. He spoke and disputed against the Hellenists, The Hellenists were Hebrews who used Greek language and culture. but they were seeking to kill him.
30Þegar bræðurnir urðu þessa vísir, fóru þeir með hann til Sesareu og sendu hann áfram til Tarsus.
30When the brothers The word for “brothers” here and where the context allows may also be correctly translated “brothers and sisters” or “siblings.” knew it, they brought him down to Caesarea, and sent him off to Tarsus.
31Nú hafði kirkjan frið um alla Júdeu, Galíleu og Samaríu. Hún byggðist upp og gekk fram í ótta Drottins og óx við styrkingu heilags anda.
31So the assemblies throughout all Judea and Galilee and Samaria had peace, and were built up. They were multiplied, walking in the fear of the Lord and in the comfort of the Holy Spirit.
32Svo bar við, er Pétur var að ferðast um og vitja allra, að hann kom og til hinna heilögu, sem áttu heima í Lýddu.
32It happened, as Peter went throughout all those parts, he came down also to the saints who lived at Lydda.
33Þar fann hann mann nokkurn, Eneas að nafni, er í átta ár hafði legið rúmfastur. Hann var lami.
33There he found a certain man named Aeneas, who had been bedridden for eight years, because he was paralyzed.
34Pétur sagði við hann: ,,Eneas, Jesús Kristur læknar þig, statt upp og bú um þig.`` Jafnskjótt stóð hann upp.
34Peter said to him, “Aeneas, Jesus Christ heals you. Get up and make your bed!” Immediately he arose.
35Allir þeir, sem áttu heima í Lýddu og Saron, sáu hann, og þeir sneru sér til Drottins.
35All who lived at Lydda and in Sharon saw him, and they turned to the Lord.
36Í Joppe var lærisveinn, kona að nafni Tabíþa, á grísku Dorkas. Hún var mjög góðgerðasöm og örlát við snauða.
36Now there was at Joppa a certain disciple named Tabitha, which when translated, means Dorcas. “Dorcas” is Greek for “Gazelle.” This woman was full of good works and acts of mercy which she did.
37En á þeim dögum tók hún sótt og andaðist. Var hún lauguð og lögð í loftstofu.
37It happened in those days that she fell sick, and died. When they had washed her, they laid her in an upper room.
38Nú er Lýdda í grennd við Joppe, og höfðu lærisveinarnir heyrt, að Pétur væri þar. Sendu þeir tvo menn til hans og báðu hann: ,,Kom án tafar til vor.``
38As Lydda was near Joppa, the disciples, hearing that Peter was there, sent two men Reading from NU, TR; MT omits “two men” to him, imploring him not to delay in coming to them.
39Pétur brá við og fór með þeim. Þegar þangað kom, fóru þeir með hann upp í loftstofuna, og allar ekkjurnar komu til hans grátandi og sýndu honum kyrtla og yfirhafnir, sem Dorkas hafði gjört, meðan hún var hjá þeim.
39Peter got up and went with them. When he had come, they brought him into the upper room. All the widows stood by him weeping, and showing the coats and garments which Dorcas had made while she was with them.
40En Pétur lét alla fara út, féll á kné og baðst fyrir. Síðan sneri hann sér að líkinu og sagði: ,,Tabíþa, rís upp.`` En hún opnaði augun, sá Pétur og settist upp.
40Peter put them all out, and kneeled down and prayed. Turning to the body, he said, “Tabitha, get up!” She opened her eyes, and when she saw Peter, she sat up.
41Og hann rétti henni höndina og reisti hana á fætur, kallaði síðan á hina heilögu og ekkjurnar og leiddi hana fram lifandi.
41He gave her his hand, and raised her up. Calling the saints and widows, he presented her alive.
42Þetta varð hljóðbært um alla Joppe, og margir tóku trú á Drottin.Var Pétur um kyrrt í Joppe allmarga daga hjá Símoni nokkrum sútara.
42And it became known throughout all Joppa, and many believed in the Lord.
43Var Pétur um kyrrt í Joppe allmarga daga hjá Símoni nokkrum sútara.
43It happened, that he stayed many days in Joppa with one Simon, a tanner.