¹Þegar Jesús hafði lokið öllum þessum orðum, sagði hann við lærisveina sína:

¹It happened, when Jesus had finished all these words, that he said to his disciples,

²,,Þér vitið, að eftir tvo daga eru páskar. Þá verður Mannssonurinn framseldur til krossfestingar.``

² “You know that after two days the Passover is coming, and the Son of Man will be delivered up to be crucified.”

³Æðstu prestarnir og öldungar lýðsins söfnuðust nú saman í höll æðsta prestsins, er Kaífas hét,

³Then the chief priests, the scribes, and the elders of the people were gathered together in the court of the high priest, who was called Caiaphas.

⁴og réðu með sér að handsama Jesú með svikum og taka hann af lífi.

⁴They took counsel together that they might take Jesus by deceit, and kill him.

⁵En þeir sögðu: ,,Ekki á hátíðinni, annars verður uppþot með lýðnum.``

⁵But they said, “Not during the feast, lest a riot occur among the people.”

⁶En Jesús var í Betaníu, í húsi Símonar líkþráa.

⁶Now when Jesus was in Bethany, in the house of Simon the leper,

⁷Kom þá til hans kona og hafði alabastursbuðk með dýrum smyrslum og hellti yfir höfuð honum, þar sem hann sat að borði.

⁷a woman came to him having an alabaster jar of very expensive ointment, and she poured it on his head as he sat at the table.

⁸Við þessa sjón urðu lærisveinarnir gramir og sögðu: ,,Til hvers er þessi sóun?

⁸But when his disciples saw this, they were indignant, saying, “Why this waste?

⁹Þetta hefði mátt selja dýru verði og gefa fátækum.``

⁹For this ointment might have been sold for much, and given to the poor.”

¹⁰Jesús varð þess vís og sagði við þá: ,,Hvað eruð þér að angra konuna? Gott verk gjörði hún mér.

¹⁰However, knowing this, Jesus said to them, “Why do you trouble the woman? Because she has done a good work for me.

¹¹Fátæka hafið þér jafnan hjá yður, en mig hafið þér ekki ávallt.

¹¹ For you always have the poor with you; but you don’t always have me.

¹²Þegar hún hellti þessum smyrslum yfir líkama minn, var hún að búa mig til greftrunar.

¹² For in pouring this ointment on my body, she did it to prepare me for burial.

¹³Sannlega segi ég yður: Hvar sem fagnaðarerindi þetta verður flutt, um heim allan, mun þess og getið verða, sem hún gjörði, til minningar um hana.``

¹³ Most certainly I tell you, wherever this Good News is preached in the whole world, what this woman has done will also be spoken of as a memorial of her.”

¹⁴Þá fór einn þeirra tólf, Júdas Ískaríot að nafni, til æðstu prestanna

¹⁴Then one of the twelve, who was called Judas Iscariot, went to the chief priests,

¹⁵og sagði: ,,Hvað viljið þér gefa mér fyrir að framselja yður Jesú?`` En þeir greiddu honum þrjátíu silfurpeninga.

¹⁵and said, “What are you willing to give me, that I should deliver him to you?” They weighed out for him thirty pieces of silver.

¹⁶Upp frá þessu leitaði hann færis að framselja hann.

¹⁶From that time he sought opportunity to betray him.

¹⁷Á fyrsta degi ósýrðu brauðanna komu lærisveinarnir til Jesú og sögðu: ,,Hvar vilt þú, að vér búum þér páskamáltíðina?``

¹⁷Now on the first day of unleavened bread, the disciples came to Jesus, saying to him, “Where do you want us to prepare for you to eat the Passover?”

¹⁸Hann mælti: ,,Farið til ákveðins manns í borginni, og segið við hann: ,Meistarinn segir: Minn tími er í nánd, hjá þér vil ég halda páska með lærisveinum mínum.```

¹⁸He said, “Go into the city to a certain person, and tell him, ‘The Teacher says, “My time is at hand. I will keep the Passover at your house with my disciples.”’”

¹⁹Lærisveinarnir gjörðu sem Jesús bauð þeim og bjuggu til páskamáltíðar.

¹⁹The disciples did as Jesus commanded them, and they prepared the Passover.

²⁰Um kvöldið sat hann til borðs með þeim tólf.

²⁰Now when evening had come, he was reclining at the table with the twelve disciples.

²¹Og er þeir mötuðust, sagði hann: ,,Sannlega segi ég yður: Einn af yður mun svíkja mig.``

²¹As they were eating, he said, “Most certainly I tell you that one of you will betray me.”

²²Þeir urðu mjög hryggir og sögðu við hann, einn af öðrum: ,,Ekki er það ég, herra?``

²²They were exceedingly sorrowful, and each began to ask him, “It isn’t me, is it, Lord?”

²³Hann svaraði þeim: ,,Sá sem dýfði hendi í fatið með mér, mun svíkja mig.

²³He answered, “He who dipped his hand with me in the dish, the same will betray me.

²⁴Mannssonurinn fer að sönnu héðan, svo sem um hann er ritað, en vei þeim manni, sem því veldur, að Mannssonurinn verður framseldur. Betra væri þeim manni að hafa aldrei fæðst.``

²⁴ The Son of Man goes, even as it is written of him, but woe to that man through whom the Son of Man is betrayed! It would be better for that man if he had not been born.”

²⁵En Júdas, sem sveik hann, sagði: ,,Rabbí, ekki er það ég?`` Jesús svaraði: ,,Þú sagðir það.``

²⁵Judas, who betrayed him, answered, “It isn’t me, is it, Rabbi?” He said to him, “You said it.”

²⁶Þá er þeir mötuðust, tók Jesús brauð, þakkaði Guði, braut það og gaf lærisveinunum og sagði: ,,Takið og etið, þetta er líkami minn.``

²⁶As they were eating, Jesus took bread, gave thanks for TR reads “blessed” instead of “gave thanks for” it, and broke it. He gave to the disciples, and said, “Take, eat; this is my body.”

²⁷Og hann tók kaleik, gjörði þakkir, gaf þeim og sagði: ,,Drekkið allir hér af.

²⁷He took the cup, gave thanks, and gave to them, saying, “All of you drink it,

²⁸Þetta er blóð mitt, blóð sáttmálans, úthellt fyrir marga til fyrirgefningar synda.

²⁸ for this is my blood of the new covenant, which is poured out for many for the remission of sins.

²⁹Ég segi yður: Héðan í frá mun ég eigi drekka af þessum vínviðar ávexti til þess dags, er ég drekk hann nýjan með yður í ríki föður míns.``

²⁹ But I tell you that I will not drink of this fruit of the vine from now on, until that day when I drink it anew with you in my Father’s Kingdom.”

³⁰Þegar þeir höfðu sungið lofsönginn, fóru þeir til Olíufjallsins.

³⁰When they had sung a hymn, they went out to the Mount of Olives.

³¹Þá segir Jesús við þá: ,,Á þessari nóttu munuð þér allir hneykslast á mér, því að ritað er: ,Ég mun slá hirðinn, og sauðir hjarðarinnar munu tvístrast.`

³¹Then Jesus said to them, “All of you will be made to stumble because of me tonight, for it is written, ‘I will strike the shepherd, and the sheep of the flock will be scattered.’ Zechariah 13:7

³²En eftir að ég er upp risinn, mun ég fara á undan yður til Galíleu.``

³² But after I am raised up, I will go before you into Galilee.”

³³Þá segir Pétur: ,,Þótt allir hneykslist á þér, skal ég aldrei hneykslast.``

³³But Peter answered him, “Even if all will be made to stumble because of you, I will never be made to stumble.”

³⁴Jesús sagði við hann: ,,Sannlega segi ég þér: Á þessari nóttu, áður en hani galar, muntu þrisvar afneita mér.``

³⁴Jesus said to him, “Most certainly I tell you that tonight, before the rooster crows, you will deny me three times.”

³⁵Pétur svarar: ,,Þótt ég ætti að deyja með þér, þá mun ég aldrei afneita þér.`` Eins töluðu allir lærisveinarnir.

³⁵Peter said to him, “Even if I must die with you, I will not deny you.” All of the disciples also said likewise.

³⁶Þá kemur Jesús með þeim til staðar, er heitir Getsemane, og hann segir við lærisveinana: ,,Setjist hér, meðan ég fer og biðst fyrir þarna.``

³⁶Then Jesus came with them to a place called Gethsemane, and said to his disciples, “Sit here, while I go there and pray.”

³⁷Hann tók með sér þá Pétur og báða sonu Sebedeusar. Og nú setti að honum hryggð og angist.

³⁷He took with him Peter and the two sons of Zebedee, and began to be sorrowful and severely troubled.

³⁸Hann segir við þá: ,,Sál mín er hrygg allt til dauða. Bíðið hér og vakið með mér.``

³⁸Then he said to them, “My soul is exceedingly sorrowful, even to death. Stay here, and watch with me.”

³⁹Þá gekk hann lítið eitt áfram, féll fram á ásjónu sína, baðst fyrir og sagði: ,,Faðir minn, ef verða má, þá fari þessi kaleikur fram hjá mér. Þó ekki sem ég vil, heldur sem þú vilt.``

³⁹He went forward a little, fell on his face, and prayed, saying, “My Father, if it is possible, let this cup pass away from me; nevertheless, not what I desire, but what you desire.”

⁴⁰Hann kemur aftur til lærisveinanna og finnur þá sofandi. Þá sagði hann við Pétur: ,,Þér gátuð þá ekki vakað með mér eina stund?

⁴⁰He came to the disciples, and found them sleeping, and said to Peter, “What, couldn’t you watch with me for one hour?

⁴¹Vakið og biðjið, að þér fallið ekki í freistni. Andinn er reiðubúinn, en holdið veikt.``

⁴¹ Watch and pray, that you don’t enter into temptation. The spirit indeed is willing, but the flesh is weak.”

⁴²Aftur vék hann brott annað sinn og bað: ,,Faðir minn, ef eigi verður hjá því komist, að ég drekki þennan kaleik, þá verði þinn vilji.``

⁴²Again, a second time he went away, and prayed, saying, “My Father, if this cup can’t pass away from me unless I drink it, your desire be done.”

⁴³Þegar hann kom aftur, fann hann þá enn sofandi, því drungi var á augum þeirra.

⁴³He came again and found them sleeping, for their eyes were heavy.

⁴⁴Þá fór hann enn frá þeim og baðst fyrir þriðja sinn með sömu orðum og fyrr.

⁴⁴He left them again, went away, and prayed a third time, saying the same words.

⁴⁵Og hann kom til lærisveinanna og sagði við þá: ,,Sofið þér enn og hvílist? Sjá, stundin er komin og Mannssonurinn er framseldur í hendur syndugra manna.

⁴⁵Then he came to his disciples, and said to them, “Sleep on now, and take your rest. Behold, the hour is at hand, and the Son of Man is betrayed into the hands of sinners.

⁴⁶Standið upp, förum! Í nánd er sá, er mig svíkur.``

⁴⁶ Arise, let’s be going. Behold, he who betrays me is at hand.”

⁴⁷Meðan hann var enn að tala, kom Júdas, einn þeirra tólf, og með honum mikill flokkur frá æðstu prestunum og öldungum lýðsins, og höfðu þeir sverð og barefli.

⁴⁷While he was still speaking, behold, Judas, one of the twelve, came, and with him a great multitude with swords and clubs, from the chief priest and elders of the people.

⁴⁸Svikarinn hafði sagt þeim þetta til marks: ,,Sá sem ég kyssi, hann er það. Takið hann höndum.``

⁴⁸Now he who betrayed him gave them a sign, saying, “Whoever I kiss, he is the one. Seize him.”

⁴⁹Hann gekk beint að Jesú og sagði: ,,Heill, rabbí!`` og kyssti hann.

⁴⁹Immediately he came to Jesus, and said, “Hail, Rabbi!” and kissed him.

⁵⁰Jesús sagði við hann: ,,Vinur, hví ertu hér?`` Þá komu hinir, lögðu hendur á Jesú og tóku hann.

⁵⁰Jesus said to him, “Friend, why are you here?” Then they came and laid hands on Jesus, and took him.

⁵¹Einn þeirra, sem með Jesú voru, greip til sverðs og brá því, hjó til þjóns æðsta prestsins og sneið af honum eyrað.

⁵¹Behold, one of those who were with Jesus stretched out his hand, and drew his sword, and struck the servant of the high priest, and struck off his ear.

⁵²Jesús sagði við hann: ,,Slíðra sverð þitt! Allir, sem sverði bregða, munu fyrir sverði falla.

⁵²Then Jesus said to him, “Put your sword back into its place, for all those who take the sword will die by the sword.

⁵³Hyggur þú, að ég geti ekki beðið föður minn að senda mér nú meira en tólf sveitir engla?

⁵³ Or do you think that I couldn’t ask my Father, and he would even now send me more than twelve legions of angels?

⁵⁴Hvernig ættu þá ritningarnar að rætast, sem segja, að þetta eigi svo að verða?``

⁵⁴ How then would the Scriptures be fulfilled that it must be so?”

⁵⁵Á þeirri stundu sagði Jesús við flokkinn: ,,Eruð þér að fara að mér með sverðum og bareflum eins og gegn ræningja til að handtaka mig? Daglega sat ég í helgidóminum og kenndi, og þér tókuð mig ekki höndum.

⁵⁵In that hour Jesus said to the multitudes, “Have you come out as against a robber with swords and clubs to seize me? I sat daily in the temple teaching, and you didn’t arrest me.

⁵⁶En allt verður þetta til þess, að ritningar spámannanna rætist.`` Þá yfirgáfu hann lærisveinarnir allir og flýðu.

⁵⁶ But all this has happened, that the Scriptures of the prophets might be fulfilled.” Then all the disciples left him, and fled.

⁵⁷Þeir sem tóku Jesú höndum, færðu hann til Kaífasar, æðsta prests, en þar voru saman komnir fræðimennirnir og öldungarnir.

⁵⁷Those who had taken Jesus led him away to Caiaphas the high priest, where the scribes and the elders were gathered together.

⁵⁸Pétur fylgdi honum álengdar, allt að garði æðsta prestsins. Þar gekk hann inn og settist hjá þjónunum til að sjá, hver yrði endir á.

⁵⁸But Peter followed him from a distance, to the court of the high priest, and entered in and sat with the officers, to see the end.

⁵⁹Æðstu prestarnir og allt ráðið leituðu ljúgvitnis gegn Jesú til að geta líflátið hann,

⁵⁹Now the chief priests, the elders, and the whole council sought false testimony against Jesus, that they might put him to death;

⁶⁰en fundu ekkert, þótt margir ljúgvottar kæmu. Loks komu tveir

⁶⁰and they found none. Even though many false witnesses came forward, they found none. But at last two false witnesses came forward,

⁶¹og sögðu: ,,Þessi maður sagði: ,Ég get brotið niður musteri Guðs og reist það aftur á þrem dögum.```

⁶¹and said, “This man said, ‘I am able to destroy the temple of God, and to build it in three days.’”

⁶²Þá stóð æðsti presturinn upp og sagði: ,,Svarar þú því engu, sem þessir vitna gegn þér?``

⁶²The high priest stood up, and said to him, “Have you no answer? What is this that these testify against you?”

⁶³En Jesús þagði. Þá sagði æðsti presturinn við hann: ,,Ég særi þig við lifandi Guð, segðu oss: Ertu Kristur, sonur Guðs?``

⁶³But Jesus held his peace. The high priest answered him, “I adjure you by the living God, that you tell us whether you are the Christ, the Son of God.”

⁶⁴Jesús svarar honum: ,,Þú sagðir það. En ég segi yður: Upp frá þessu munuð þér sjá Mannssoninn sitja til hægri handar máttarins og koma á skýjum himins.``

⁶⁴Jesus said to him, “You have said it. Nevertheless, I tell you, after this you will see the Son of Man sitting at the right hand of Power, and coming on the clouds of the sky.”

⁶⁵Þá reif æðsti presturinn klæði sín og sagði: ,,Hann guðlastar, hvað þurfum vér nú framar votta við? Þér heyrðuð guðlastið.

⁶⁵Then the high priest tore his clothing, saying, “He has spoken blasphemy! Why do we need any more witnesses? Behold, now you have heard his blasphemy.

⁶⁶Hvað líst yður?`` Þeir svöruðu: ,,Hann er dauðasekur.``

⁶⁶What do you think?” They answered, “He is worthy of death!”

⁶⁷Og þeir hræktu í andlit honum og slógu hann með hnefunum, en aðrir börðu hann með stöfum

⁶⁷Then they spit in his face and beat him with their fists, and some slapped him,

⁶⁸og sögðu: ,,Spáðu nú, Kristur, hver var að slá þig?``

⁶⁸saying, “Prophesy to us, you Christ! Who hit you?”

⁶⁹En Pétur sat úti í garðinum. Þar kom að honum þerna ein og sagði: ,,Þú varst líka með Jesú frá Galíleu.``

⁶⁹Now Peter was sitting outside in the court, and a maid came to him, saying, “You were also with Jesus, the Galilean!”

⁷⁰Því neitaði hann svo allir heyrðu og sagði: ,,Ekki veit ég, hvað þú ert að fara.``

⁷⁰But he denied it before them all, saying, “I don’t know what you are talking about.”

⁷¹Hann gekk út í fordyrið. Þar sá hann önnur þerna og sagði við þá, sem þar voru: ,,Þessi var með Jesú frá Nasaret.``

⁷¹When he had gone out onto the porch, someone else saw him, and said to those who were there, “This man also was with Jesus of Nazareth.”

⁷²En hann neitaði sem áður og sór þess eið, að hann þekkti ekki þann mann.

⁷²Again he denied it with an oath, “I don’t know the man.”

⁷³Litlu síðar komu þeir, er þar stóðu, og sögðu við Pétur: ,,Víst ertu líka einn af þeim, enda segir málfæri þitt til þín.``

⁷³After a little while those who stood by came and said to Peter, “Surely you are also one of them, for your speech makes you known.”

⁷⁴En hann sór og sárt við lagði, að hann þekkti ekki manninn. Um leið gól hani.Og Pétur minntist þess, er Jesús hafði mælt: ,,Áður en hani galar, muntu þrisvar afneita mér.`` Og hann gekk út og grét beisklega.

⁷⁴Then he began to curse and to swear, “I don’t know the man!” Immediately the rooster crowed.

⁷⁵Og Pétur minntist þess, er Jesús hafði mælt: ,,Áður en hani galar, muntu þrisvar afneita mér.`` Og hann gekk út og grét beisklega.

⁷⁵Peter remembered the word which Jesus had said to him, “Before the rooster crows, you will deny me three times.” He went out and wept bitterly.