¹Nú gekk Jesús niður af fjallinu, og fylgdi honum mikill mannfjöldi.

¹When he came down from the mountain, great multitudes followed him.

²Þá kom til hans líkþrár maður, laut honum og sagði: ,,Herra, ef þú vilt, getur þú hreinsað mig.``

²Behold, a leper came to him and worshiped him, saying, “Lord, if you want to, you can make me clean.”

³Jesús rétti út höndina, snart hann og mælti: ,,Ég vil, verð þú hreinn!`` Jafnskjótt varð hann hreinn af líkþránni.

³Jesus stretched out his hand, and touched him, saying, “I want to. Be made clean.” Immediately his leprosy was cleansed.

⁴Jesús sagði við hann: ,,Gæt þess að segja þetta engum, en far þú, sýn þig prestinum, og færðu þá fórn, sem Móse bauð, þeim til vitnisburðar.``

⁴Jesus said to him, “See that you tell nobody, but go, show yourself to the priest, and offer the gift that Moses commanded, as a testimony to them.”

⁵Þegar hann kom til Kapernaum, gekk til hans hundraðshöfðingi og bað hann:

⁵When he came into Capernaum, a centurion came to him, asking him,

⁶,,Herra, sveinn minn liggur heima lami, mjög þungt haldinn.``

⁶and saying, “Lord, my servant lies in the house paralyzed, grievously tormented.”

⁷Jesús sagði: ,,Ég kem og lækna hann.``

⁷Jesus said to him, “I will come and heal him.”

⁸Þá sagði hundraðshöfðinginn: ,,Herra, ég er ekki verður þess, að þú gangir inn undir þak mitt. Mæl þú aðeins eitt orð, og mun sveinn minn heill verða.

⁸The centurion answered, “Lord, I’m not worthy for you to come under my roof. Just say the word, and my servant will be healed.

⁹Því að sjálfur er ég maður, sem verð að lúta valdi og ræð yfir hermönnum, og ég segi við einn: ,Far þú,` og hann fer, og við annan: ,Kom þú,` og hann kemur, og við þjón minn: ,Gjör þetta,` og hann gjörir það.``

⁹For I am also a man under authority, having under myself soldiers. I tell this one, ‘Go,’ and he goes; and tell another, ‘Come,’ and he comes; and tell my servant, ‘Do this,’ and he does it.”

¹⁰Þegar Jesús heyrði þetta, undraðist hann og mælti við þá, sem fylgdu honum: ,,Sannlega segi ég yður, þvílíka trú hef ég ekki fundið hjá neinum í Ísrael.

¹⁰When Jesus heard it, he marveled, and said to those who followed, “Most certainly I tell you, I haven’t found so great a faith, not even in Israel.

¹¹En ég segi yður: Margir munu koma frá austri og vestri og sitja til borðs með Abraham, Ísak og Jakob í himnaríki,

¹¹ I tell you that many will come from the east and the west, and will sit down with Abraham, Isaac, and Jacob in the Kingdom of Heaven,

¹²en synir ríkisins munu út reknir í ystu myrkur. Þar verður grátur og gnístran tanna.``

¹² but the children of the Kingdom will be thrown out into the outer darkness. There will be weeping and gnashing of teeth.”

¹³Þá sagði Jesús við hundraðshöfðingjann: ,,Far þú, verði þér sem þú trúir.`` Og sveinninn varð heill á þeirri stundu.

¹³Jesus said to the centurion, “Go your way. Let it be done for you as you have believed.” His servant was healed in that hour.

¹⁴Jesús kom í hús Péturs og sá, að tengdamóðir hans lá með sótthita.

¹⁴When Jesus came into Peter’s house, he saw his wife’s mother lying sick with a fever.

¹⁵Hann snart hönd hennar, og sótthitinn fór úr henni. Hún reis á fætur og gekk honum fyrir beina.

¹⁵He touched her hand, and the fever left her. She got up and served him. TR reads “them” instead of “him”

¹⁶Þegar kvöld var komið, færðu menn til hans marga, er haldnir voru illum öndum. Illu andana rak hann út með orði einu, og alla þá, er sjúkir voru, læknaði hann.

¹⁶When evening came, they brought to him many possessed with demons. He cast out the spirits with a word, and healed all who were sick;

¹⁷Það átti að rætast, sem sagt er fyrir munn Jesaja spámanns: ,,Hann tók á sig mein vor og bar sjúkdóma vora.``

¹⁷that it might be fulfilled which was spoken through Isaiah the prophet, saying: “He took our infirmities, and bore our diseases.” Isaiah 53:4

¹⁸En þegar Jesús sá mikinn mannfjölda kringum sig, bauð hann að fara yfir um vatnið.

¹⁸Now when Jesus saw great multitudes around him, he gave the order to depart to the other side.

¹⁹Þá kom fræðimaður einn til hans og sagði: ,,Meistari, ég vil fylgja þér, hvert sem þú ferð.``

¹⁹A scribe came, and said to him, “Teacher, I will follow you wherever you go.”

²⁰Jesús sagði við hann: ,,Refar eiga greni og fuglar himins hreiður, en Mannssonurinn á hvergi höfði sínu að að halla.``

²⁰Jesus said to him, “The foxes have holes, and the birds of the sky have nests, but the Son of Man has nowhere to lay his head.”

²¹Annar, úr hópi lærisveinanna, sagði við hann: ,,Herra, leyf mér fyrst að fara og jarða föður minn.``

²¹Another of his disciples said to him, “Lord, allow me first to go and bury my father.”

²²Jesús svarar honum: ,,Fylg þú mér, en lát hina dauðu jarða sína dauðu.``

²²But Jesus said to him, “Follow me, and leave the dead to bury their own dead.”

²³Nú fór hann í bátinn og lærisveinar hans fylgdu honum.

²³When he got into a boat, his disciples followed him.

²⁴Þá gjörði svo mikið veður á vatninu, að bylgjurnar gengu yfir bátinn. En Jesús svaf.

²⁴Behold, a violent storm came up on the sea, so much that the boat was covered with the waves, but he was asleep.

²⁵Þeir fara til, vekja hann og segja: ,,Herra, bjarga þú, vér förumst.``

²⁵They came to him, and woke him up, saying, “Save us, Lord! We are dying!”

²⁶Hann sagði við þá: ,,Hví eruð þér hræddir, þér trúlitlir?`` Síðan reis hann upp og hastaði á vindinn og vatnið, og varð stillilogn.

²⁶He said to them, “Why are you fearful, O you of little faith?” Then he got up, rebuked the wind and the sea, and there was a great calm.

²⁷Mennirnir undruðust og sögðu: ,,Hvílíkur maður er þetta? Jafnvel vindar og vatn hlýða honum.``

²⁷The men marveled, saying, “What kind of man is this, that even the wind and the sea obey him?”

²⁸Þegar hann kom yfir um, í byggð Gadarena, komu á móti honum frá gröfunum tveir menn haldnir illum öndum, svo skæðir, að enginn mátti þann veg fara.

²⁸When he came to the other side, into the country of the Gergesenes, NU reads “Gadarenes” two people possessed by demons met him there, coming out of the tombs, exceedingly fierce, so that nobody could pass that way.

²⁹Þeir æpa: ,,Hvað vilt þú okkur, sonur Guðs? Komstu hingað að kvelja okkur fyrir tímann?``

²⁹Behold, they cried out, saying, “What do we have to do with you, Jesus, Son of God? Have you come here to torment us before the time?”

³⁰En langt frá þeim var mikil svínahjörð á beit.

³⁰Now there was a herd of many pigs feeding far away from them.

³¹Illu andarnir báðu hann og sögðu: ,,Ef þú rekur okkur út, sendu okkur þá í svínahjörðina.``

³¹The demons begged him, saying, “If you cast us out, permit us to go away into the herd of pigs.”

³²Hann sagði: ,,Farið!`` Út fóru þeir og í svínin, og öll hjörðin ruddist fram af hamrinum í vatnið og týndist þar.

³²He said to them, “Go!” They came out, and went into the herd of pigs: and behold, the whole herd of pigs rushed down the cliff into the sea, and died in the water.

³³En hirðarnir flýðu, komu til borgarinnar og sögðu öll tíðindin, líka frá mönnunum, sem haldnir voru illum öndum.Og allir borgarmenn fóru út til móts við Jesú, og þegar þeir sáu hann, báðu þeir hann að fara burt úr héruðum þeirra.

³³Those who fed them fled, and went away into the city, and told everything, including what happened to those who were possessed with demons.

³⁴Og allir borgarmenn fóru út til móts við Jesú, og þegar þeir sáu hann, báðu þeir hann að fara burt úr héruðum þeirra.

³⁴Behold, all the city came out to meet Jesus. When they saw him, they begged that he would depart from their borders.