1La buona riputazione è da preferirsi alle molte ricchezze; e la stima, all’argento e all’oro.
1 Mwy dymunol yw enw da na chyfoeth lawer, a gwell yw parch nag arian ac aur.
2Il ricco e il povero s’incontrano; l’Eterno li ha fatti tutti e due.
2 Y mae un peth yn gyffredin i gyfoethog a thlawd: yr ARGLWYDD a'u creodd ill dau.
3L’uomo accorto vede venire il male, e si nasconde; ma i semplici tirano innanzi, e ne portan la pena.
3 Y mae'r craff yn gweld perygl ac yn ei osgoi, ond y gwirion yn mynd rhagddo ac yn talu am hynny.
4Il frutto dell’umiltà e del timor dell’Eterno è ricchezza e gloria e vita.
4 Gwobr gostyngeiddrwydd ac ofn yr ARGLWYDD yw cyfoeth, anrhydedd a bywyd.
5Spine e lacci sono sulla via del perverso; chi ha cura dell’anima sua se ne tien lontano.
5 Y mae drain a maglau ar ffordd y gwrthnysig, ond y mae'r un gwyliadwrus yn cadw draw oddi wrthynt.
6Inculca al fanciullo la condotta che deve tenere; anche quando sarà vecchio non se e dipartirà.
6 Hyffordda blentyn ar ddechrau ei daith, ac ni thry oddi wrthi pan heneiddia.
7Il ricco signoreggia sui poveri, e chi prende in prestito è schiavo di chi presta.
7 Y mae'r cyfoethog yn rheoli'r tlawd, ac y mae'r benthyciwr yn was i'r echwynnwr.
8Chi semina iniquità miete sciagura, e la verga della sua collera è infranta.
8 Y mae'r un sy'n hau anghyfiawnder yn medi gofid, a bydd gwialen ei ymffrost yn methu.
9L’uomo dallo sguardo benevolo sarà benedetto, perché dà del suo pane al povero.
9 Bendithir yr un hael am ei fod yn rhannu ei fara i'r tlawd.
10Caccia via il beffardo, se n’andranno le contese, e cesseran le liti e gli oltraggi.
10 Bwrw allan y gwatwarwr, a cheir terfyn ar ymryson, a diwedd ar ddadlau a gwawd.
11Chi ama la purità del cuore e ha la grazia sulle labbra, ha il re per amico.
11 Yr un sy'n hoffi purdeb meddwl a geiriau grasol, y mae ef yn gyfaill i frenin.
12Gli occhi dell’Eterno proteggono la scienza, ma egli rende vane le parole del perfido.
12 Y mae llygaid yr ARGLWYDD yn gwarchod deall, ond y mae ef yn dymchwel geiriau twyllwr.
13Il pigro dice: "Là fuori c’è un leone; sarò ucciso per la strada".
13 Dywed y diog, "Y mae llew y tu allan; fe'm lleddir yn y stryd."
14La bocca delle donne corrotte è una fossa profonda; colui ch’è in ira all’Eterno, vi cadrà dentro.
14 Y mae genau'r wraig ddieithr fel pwll dwfn; y mae'r un a ddigiodd yr ARGLWYDD yn syrthio iddo.
15La follia è legata al cuore del fanciullo, ma la verga della correzione l’allontanerà da lui.
15 Y mae ffolineb ynghlwm wrth feddwl plentyn, ond y mae gwialen disgyblaeth yn ei yrru oddi wrtho.
16Chi opprime il povero, l’arricchisce; chi dona al ricco, non fa che impoverirlo.
16 Y sawl sy'n gorthrymu'r tlawd i geisio elw iddo'i hun, ac yn rhoi i'r cyfoethog, bydd hwnnw'n diweddu mewn angen.
17Porgi l’orecchio e ascolta le parole dei Savi ed applica il cuore alla mia scienza.
17 Rho sylw, a gwrando ar eiriau'r doethion, a gosod dy feddwl ar fy neall;
18Ti sarà dolce custodirle in petto, e averle tutte pronte sulle tue labbra.
18 oherwydd y mae'n werth iti eu cadw yn dy galon, ac iddynt oll gael eu sicrhau ar dy wefusau.
19Ho voluto istruirti oggi, sì, proprio te, perché la tua fiducia sia posta nell’Eterno.
19 Er mwyn i ti roi dy hyder yn yr ARGLWYDD yr wyf yn eu dysgu iti heddiw � ie, i ti!
20Non ho io già da tempo scritto per te consigli e insegnamenti
20 Onid wyf wedi ysgrifennu iti ddeg ar hugain o ddywediadau, yn llawn cyngor a deall,
21per farti conoscere cose certe, parole vere, onde tu possa risponder parole vere a chi t’interroga?
21 i ddysgu iti wirionedd geiriau cywir, fel y gelli roi ateb cywir i'r rhai a'th anfonodd?
22Non derubare il povero perch’è povero, e non opprimere il misero alla porta;
22 Paid ag ysbeilio'r tlawd am ei fod yn dlawd, a phaid � sathru'r anghenus yn y porth;
23ché l’Eterno difenderà la loro causa, e spoglierà della vita chi avrà spogliato loro.
23 oherwydd bydd yr ARGLWYDD yn dadlau eu hachos, ac yn difetha'r rhai sy'n eu difetha hwy.
24Non fare amicizia con l’uomo iracondo e non andare con l’uomo violento,
24 Paid � chyfeillachu � neb a chanddo dymer ddrwg, nac aros yng nghwmni'r dicllon,
25che tu non abbia ad imparare le sue vie e ad esporre a un’insidia l’anima tua.
25 rhag iti ddysgu ei ffordd, a'th gael dy hun mewn magl.
26Non esser di quelli che dan la mano, che fanno sicurtà per debiti.
26 Paid � rhoi gwystl, a mynd yn feichiau am ddyledion;
27Se non hai di che pagare, perché esporti a farti portar via il letto?
27 os na fydd gennyt ddim i dalu, oni chymerir dy wely oddi arnat?
28Non spostare il termine antico, che fu messo dai tuoi padri.
28 Paid � symud yr hen derfynau a osodwyd gan dy hynafiaid.
29Hai tu veduto un uomo spedito nelle sue faccende? Egli starà al servizio dei re; non starà al servizio della gente oscura.
29 Gwelaist un medrus yn ei waith; bydd yn gwasanaethu brenhinoedd, ond ni fydd yn gwasanaethu pobl ddibwys.