¹令名は大いなる富にまさり、恩恵は銀や金よりも良い。

¹धन सम्पत्तीको मालिक हुनु भन्दा सम्मान पाउनु असल हो। सम्मानित हुनु सुन चाँदी भन्दा उत्तम हो।

²富める者と貧しい者とは共に世におる、すべてこれを造られたのは主である。

²सबै परमप्रभुका सृष्टि हुन यसर्थ कुन धनी कुन गरीब बराबरी हो।

³賢い者は災を見て自ら避け、思慮のない者は進んでいって、罰をうける。

³एउटा बुद्धिमान मानिसले कष्टलाई पहिले नै देखेर यसबाट अघि नै तर्किन्छ, तर अनुभव नभएका मानिसहरू सिधै ती कष्टहरूमा पर्छन अनि दुःख पाउँछन्।

⁴謙遜と主を恐れることとの報いは、富と誉と命とである。

⁴नम्र बन अनि परमप्रभुलाई आदर गर, तब तिमीहरू बाच्नेछौ अनि धन र सम्मान पाउने छौ।

⁵よこしまな者の道にはいばらとわながあり、たましいを守る者は遠くこれを離れる。

⁵दुष्ट मानिस नाना थरीका फंदामा पर्छ, तर आफ्नो आत्माको पर्वाह गर्ने मानिस यस्तो कष्ट देखि टाडो बस्छ।

⁶子をその行くべき道に従って教えよ、そうすれば年老いても、それを離れることがない。

⁶नानीहरूलाई सही जीवन निर्वाह गर्नु सानै बाट सिकाउनु पर्छ, तब त्यो नानी बढे पनि त्यही प्रकारले जीवन यापन् गर्छ।

⁷富める者は貧しき者を治め、借りる者は貸す人の奴隷となる。

⁷धनी मानिसहरूले गरीब मानिसहरूलाई शासन गर्छन् अनि उधारो लिनेहरू उधारो दिनेहरूको कमारा बन्छन्।

⁸悪をまく者は災を刈り、その怒りのつえはすたれる。

⁸अन्याय रोप्ने मानिसले आफन्तको वाली काट्छ अनि उसको अत्याचारी शासनको अन्त हुन्छ।

⁹人を見て恵む者はめぐまれる、自分のパンを貧しい人に与えるからである。

⁹एकजना उदार योग्य मानिसले आशिषू पाउँछ। उसले आशिषू पाउँछ किनभने उसले आफ्नो भोजन गरीबलाई दिन्छ।

¹⁰あざける者を追放すれば争いもまた去り、かつ、いさかいも、はずかしめもなくなる。

¹⁰यदि कुनै मानिसले अरूलाई खिसी गर्छ भने उसलाई त्यहाँबाट बल लगाएर निकाली देऊ। जब ऊ मानिस नै हट्छ झगडाहरू जान्छ र अनि लडाईं र अपमानहरू पनि सकिन्छ।

¹¹心の潔白を愛する者、その言葉の上品な者は、王がその友となる。

¹¹एउटा मानिस जसले शुद्ध हृदयलाई प्रेम गर्छ, जसको बोलीवचन करूणामय हुन्छ, ऊ राजाको मित्र हुनेछ।

¹²主の目は知識ある者を守る、しかし主は不信実な者の言葉を敗られる。

¹²परमप्रभुले सत्यता माथि पहरा दिनु हुन्छ, अनि अविश्वासी मानिसहरूले भनेका कुराहरूलाई विफल बनाउनु हुन्छ।

¹³なまけ者は言う、「ししがそとにいる、わたしは、ちまたで殺される」と。

¹³अलछे मानिसले भन्छ, “सिंह बाहिर बसिरहेको छ,” अथवा “म गल्लीमा मारिनेछु।”

¹⁴遊女の口は深い落し穴である、主に憎まれる者はその中に陥る。

¹⁴व्यभिचारी पापको जाल हो यसर्थ परमप्रभु यस्तो जालमा फँस्नेसित अत्यन्तै क्रोधित हुनुहुन्छ।

¹⁵愚かなことが子供の心の中につながれている、懲しめのむちは、これを遠く追いだす。

¹⁵नानीको मनका मूर्खता रहेको हुन्छ। अनुशसनको डण्डाले यस मूर्खतालाई ऊबाट भगाइन्छ।

¹⁶貧しい者をしえたげて自分の富を増そうとする者と、富める者に与える者とは、ついに必ず貧しくなる。

¹⁶आफ्नो धन बढाउनु जसले गरीबलाई ठग्छ अनि धनी मानिसलाई उपहार चढाउँछ भने ती दुवै जना पछि दरिद्र हुन्छन्।

¹⁷あなたの耳を傾けて知恵ある者の言葉を聞き、かつ、わたしの知識にあなたの心を用いよ。

¹⁷राम्रोसंग ध्यान देऊ, म के भन्छु सुन। म तिमीहरूलाई त्यो ज्ञान शिकाउने छु, जुन ज्ञानी मानिसहरूले मलाई दिएका छन्। मैले त्यो शिक्षाहरूबाट सिकें।

¹⁸これをあなたのうちに保ち、ことごとく、あなたのくちびるに備えておくなら、楽しいことである。

¹⁸यदि तिमीले यी कुराहरू याद राख्यौ भने असल हुनेछ। यी वचनहरू भन्नु सक्यौ भने तिमीलाई सहायता हुनेछ।

¹⁹あなたが主に、寄り頼むことのできるように、わたしはきょう、これをあなたにも教える。

¹⁹अब म तिमीलाई ती कुराहरू नै सिकाउनेछु र म चाहन्छु, कि तिमीले परमप्रभु माथि भरोसा गर।

²⁰わたしは、勧めと知識との三十の言葉をあなたのためにしるしたではないか。

²⁰तिम्रो लागि मैले तीसओटा नीति-वचनहरू लेखेकोछु, यी सबै ज्ञान र उपदेशका वचनहरू हुन्।

²¹それは正しいこと、真実なことをあなたに示し、あなたをつかわした者に真実の答をさせるためであった。

²¹यी वचनहरूले सत्य र महत्वपूर्ण कुराहरू सिकाउँछ। तब तिमीलाई जसले पठाउनु भएको छ उहाँलाई सही जवाफ दिन सक्छौ। -1-

²²貧しい者を、貧しいゆえに、かすめてはならない、悩む者を、町の門でおさえつけてはならない。

²²गरीबलाई शोषण नगर किनभने तिनीहरू गरीब छन्, अनि गरीबलाई अदालतमा न्यायबाट बञ्चित नगर

²³それは主が彼らの訴えをただし、かつ彼らをそこなう者の命を、そこなわれるからである。

²³परमप्रभुले तिनीहरूको मुद्दाको पक्ष लिनु हुन्छ, अनि उहाँले तिनीहरूको जीवन लिनु हुनेछ जसले उनीहरूलाई लुट्छन र शोषण गर्छन्। -2-

²⁴怒る者と交わるな、憤る人と共に行くな。

²⁴झट्टै रिसाउने मानिससित मित्रता नजोड। सितिमिति रिसाउने मानिससित संगत नगर।

²⁵それはあなたがその道にならって、みずから、わなに陥ることのないためである。

²⁵नत्र भने तिमीले उसको बाटो जान्ने छौ र फन्दामा फँस्ने छौ। -3-

²⁶あなたは人と手を打つ者となってはならない、人の負債の保証をしてはならない。

²⁶कहिल्यै कसैको जिम्मवारी लिने नहोऊ अर्काले लिएको ऋणको लागि जमानी नबस्।

²⁷あなたが償うものがないとき、あなたの寝ている寝床までも、人が奪い取ってよかろうか。

²⁷तिमीले त्यो ऋण चुक्ता गराउनु नसके निमीकहाँ भएको सबै गुमाउनु पर्नेछ। तिमीले आफ्नो ओढने ओछ्याउने सम्म गुमाउनु पर्नेछ। -4-

²⁸あなたの先祖が立てた古い地境を移してはならない。あなたはそのわざに巧みな人を見るか、そのような人は王の前に立つが、卑しい人々の前には立たない。

²⁸तिम्रो जमीन जसमा सिमाना तिम्रा पुर्खाहरूले कोरेका हुन, त्यो सिमाना कहिल्यै हल्लिन नदेऊ। -5-

²⁹あなたはそのわざに巧みな人を見るか、そのような人は王の前に立つが、卑しい人々の前には立たない。

²⁹यदि कोही मानिस आफ्नो काममा निपुण छ भने ऊ राजाको सेवा गर्ने योग्यको हुन्छ। उसले नचिनेका मानिसहरूको सेवा गर्दैन। -6-