Kekchi

Maori

Proverbs

14

1Li ixk li cuan xnaßleb naxnau rilbal lix jun cablal. Ut li ixk li mâcßaß xnaßleb, aßan ajcuiß nasachoc re lix jun cablal.
1¶ Ko ta te wahine whakaaro nui he hanga i tona whare; ko ta te wahine wairangi, ko ona ringa hei wahi iho.
2Li ani tîc xyußam naxxucua ru li Kâcuaß. Ut eb li incßaß tîqueb xchßôl nequeßxtzßektâna li Kâcuaß.
2¶ Ko te tangata e haere ana i runga i tona tika, e wehi ana i a Ihowa; ko te tangata he parori ki ona ara e whakahawea ana ki i ia.
3Li ani mâcßaß xnaßleb naxbok raylal saß xbên xban nak naxnimobresi rib riqßuin li cßaßru naxye. Abanan li cuan xnaßleb naxcol rix lix yußam xban nak naxcßoxla chi us li cßaßru naxye.
3¶ Kei te mangai o te wairangi he patu whakapehapeha; ma nga ngutu ia o te hunga whakaaro nui ratou ka ora ai.
4Cui mâcßaßeb li bôyx re teßcßanjelak mâcßaßak ajcuiß li acuîmk xban nak riqßuin lix metzßêuheb li bôyx nacßanjelaman li chßochß ut nabal li acuîmk na-el.
4¶ Ki te kahore he kau, ka ma te takotoranga kai; ma te kaha ia o te kau ka nui ai nga hua.
5Li ani châbil naxye li yâl chirix li ras rîtzßin. Abanan li incßaß châbil incßaß naxye li yâl. Naxye ban li ticßtiß.
5¶ E kore te kaiwhakaatu pono e teka; ka puaki ia te teka i te kaiwhakaatu teka.
6Li ani incßaß naxtau xyâlal naxsicß lix naßleb, abanan incßaß naxtau. Li ani sêb xchßôl moco chßaßaj ta chokß re xtaubal xnaßleb.
6¶ E rapu ana te tangata whakahi i te whakaaro nui, heoi kahore e kitea e ia; ki te tangata matau ia he mama noa te matauranga.
7Isihomak êrib riqßuineb li mâcßaßeb xnaßleb xban nak riqßuineb aßan incßaß têtau li châbil naßleb.
7¶ Haere atu ki te aroaro o te kuware, ina kahore e kitea e koe he ngutu matau ona.
8Li ani sêb xchßôl cuan xnaßleb chixqßuebal retal chanru lix yußam. Abanan li mâcßaßeb xnaßleb incßaß nequeßxnau xqßuebal retal chanru lix yußameb. Xjuneseb nequeßxbalakßi rib.
8¶ Ko te whakaaro nui o te tangata tupato, he matau ki tona ara; ko te wairangi o nga kuware, he tinihanga.
9Li mâcßaßeb xnaßleb mâcßaß nequeßraj re nak nequeßxbânu li mâusilal. Abanan eb li châbileb nasahoß saß xchßôleb chixbânunquil li us.
9¶ Ko ta nga wairangi he kata ki te he: na kei te hunga tika te whakaaro pai.
10Li junjûnk naxnau li rahil chßôlej li cuan saß xchßôl. Ut mâ ani tâtzßakônk riqßuin xsahil xchßôl li ani sa saß xchßôl.
10¶ E mohio ana te ngakau ki tona ake mamae, e kore ano hoki tona koa e pikitia e te tangata ke.
11Eb li incßaß useb xnaßleb teßsachekß ru lix jun cablaleb. Abanan lix jun cablaleb li châbileb, us tâêlk.
11¶ Ka whakangaromia te whare o te hunga kino: ka tupu ia te teneti o te hunga tika.
12Cuanqueb li nequeßxcßoxla nak us li nequeßxbânu xjuneseb, abanan li cßaßru nequeßxbânu, aßan ajcuiß li nacßamoc chak re li câmc saß xbêneb.
12¶ He huarahi ano tera e tika ana ki ta te tangata titiro, ko tona mutunga ia ko nga huarahi ki te mate.
13Cuanqueb li nequeßseßec usta raheb saß xchßôleb. Ut cuan nak li sahil chßôlej nasukßi chokß rahil chßôlej chokß reheb.
13¶ Ahakoa e kata ana, e mamae ana te ngakau; a, ko te mutunga o te koa, he pouri.
14Li mâcßaßeb xnaßleb cßojcßôqueb xchßôl riqßuin li incßaß us nequeßxbânu. Ut li châbileb saheb saß xchßôl riqßuin li us nequeßxbânu.
14¶ Ko te tangata i te ngakau tahuri ke, ka makona i ona ara ake: a ko te tangata pai ka makona i tana ake ano.
15Li incßaß naxnau cßoxlac naxpâb chixjunil li nayeheß re. Abanan li naxnau cßoxlac naxqßue retal chi us li cßaßru naxbânu.
15¶ Ko ta te kuware he whakapono ki nga kupu katoa; tena ko te tangata tupato, ka ata titiro ki tana hikoi.
16Li ani cuan xnaßleb naxucuac. Joßcan nak incßaß naxbânu li mâusilal. Abanan li mâcßaß xnaßleb nabal li mâusilal naxbânu ut incßaß naxucuac.
16¶ E wehi ana te tangata whakaaro nui, ka neke atu i te kino; ko te kuware ia ka whakahi, ka tohe.
17Li ani najoskßoß saß junpât incßaß naxcßoxla chi us li cßaßru naxbânu. Ut li ani incßaß us xnaßleb xicß tâilekß.
17¶ Ko te tangata riri wawe ka mahi i te wairangi; ka kinongia ano hoki te tangata i nga rauhanga kino.
18Eb li mâcßaßeb xnaßleb junelic mâcßaßakeb xnaßleb. Ut li nequeßxnau cßoxlac teßxcßul xtzßakob lix naßlebeb.
18¶ He wairangi te whakarerenga iho mo nga kuware; ko te tangata tupato ia ka karaunatia ki te matauranga.
19Eb li incßaß useb xnaßleb teßxcubsi ribeb chiruheb li châbileb xnaßleb ut teßxtzßâma usilal chiruheb.
19¶ E piko ana te hunga kino ki te aroaro o te hunga pai; a ko te hunga he ki nga kuwaha o te tangata tika.
20Eb li nebaß tzßektânanbileb xbaneb li ramîg, usta ramîgueb. Abanan eb li biom nabal li ramîgueb.
20¶ E kinongia ana te rawakore e tona hoa ake nei ano; he tokomaha ia nga tangata e aroha ana ki te tangata taonga.
21Li ani naxtzßektâna li ras rîtzßin namâcob. Us xak re li ani naril xtokßobâl ru li nebaß.
21¶ Ko te tangata e whakahawea ana ki tona hoa, e hara ana; ko te tangata ia e atawhai ana ki nga rawakore, ka hari.
22Li ani junes li mâusilal naxcßoxla xbânunquil naxsach rib xjunes. Abanan eb li nequeßxbânu li us, teßrahekß ut teßuxtânâk ruheb.
22¶ He teka ianei e kotiti ke ana nga kaiwhakatakoto i te kino? He atawhai ia, he pono, kei nga kaihanga i te pai.
23Li ani nacßanjelac naru nacuan cßaßru re. Abanan li ani junes âtinac naxbânu cuan saß nebaßil.
23¶ He hua to nga mauiuitanga katoa; tena ko te korero o nga ngutu e ahu ana ki te rawakore.
24Lix lokßaleb li sêbeb xchßôl, aßan lix naßlebeb. Ut eb li mâcßaßeb xnaßleb, naßnôqueb ru xban lix tôntileb.
24¶ Hei karauna mo nga whakaaro nui o ratou taonga; ko te wairangi ia o nga kuware, he wairangi kau.
25Li ani châbil naxye li yâl chirixeb li ras rîtzßin ut naxcol rix lix yußameb. Abanan li ani nabalakßic incßaß naxye li yâl.
25¶ Ka ora nga wairua i te kaiwhakaatu pono: ko te tangata korero teka ia e mea ana kia tinihanga.
26Li ani naxxucua ru li Kâcuaß Dios cau xchßôl ut eb li ralal xcßajol cuan cßaßru nequeßroybeni.
26¶ U tonu, kaha tonu te whakaaro ina wehi ki a Ihowa; ka whai rerenga atu ano hoki ana tamariki.
27Li ani naxxucua ru li Dios naxtau xyußam chi junelic ut nacoleß chiru lix cuanquil li câmc.
27He puna ora te wehi ki a Ihowa, e mahue ai nga reti o te mate.
28Junak li rey li nataklan saß xbên nabal chi tenamit naqßueheß xlokßal. Abanan cui incßaß qßui li tenamit li nataklan cuiß moco nim ta xcuanquil.
28¶ Ma te nui o te iwi ka whai honore ai te kingi; ma te kore o te iwi ka taka ai te rangatira.
29Li ani cuan xnaßleb incßaß najoskßoß chi junpât. Ut li ani incßaß nacuyuc naxcßutbesi nak mâcßaß xnaßleb.
29¶ He matauranga nui to te tangata manawanui; ko te tangata riri wawe ia, e whakaneke ake ana ia i te wairangi.
30Li ani mâcßaß naxcßoxla sa cuan lix yußam ut cuan xcacuilal. Abanan li ani nacakalin incßaß nacuan chi sa saß xchßôl. Ut naxqßue ajcuiß xyajel lix tibel.
30¶ He ora ki nga kikokiko te ngakau ora; ko te hae ia, he pirau ki nga wheua.
31Li ani naxbânu raylal re li nebaß, xicß naril li Dios li quiyîban re. Abanan li ani natokßoban ru li nebaß, aßan naxqßue xlokßal li Dios.
31¶ Ko te tangata e tukino ana i te ware, he tawai tana ki tona Kaihanga; ko te tangata ia e atawhai ana i te rawakore, e whakahonore ana i a ia.
32Li ani incßaß useb xnaßleb, aß ajcuiß lix mâusilaleb nasachoc reheb. Ut eb li tîc xchßôleb incßaß nequeßxxucua ru li câmc xban nak cuan li cßaßru nequeßroybeni.
32¶ E uakina iho ana te tangata kino i runga i tona he; ko te tangata tika ia ka whai tumanakohanga i tona matenga.
33Li ani nequeßxnau cßoxlac cuan xnaßlebeb. Ut eb li incßaß nequeßxnau cßoxlac mâcßaß li châbil naßleb riqßuineb.
33¶ Ka noho te whakaaro nui ki te ngakau o te tangata matau; engari ko te mea kei te wahi ki roto o nga kuware e whakaaturia ana.
34Junak li tenamit li cuan saß tîquilal cuan xlokßal. Ut li tenamit li incßaß nacuan saß tîquilal xutânal na-el.Junak li rey nasahoß xchßôl riqßuin li môs li châbil xnaßleb. Abanan najoskßoß riqßuin li môs li yibru xnaßleb.
34¶ Ma te tika ka kake ai te iwi; ma te hara ia ka ingoa kino ai nga iwi.
35Junak li rey nasahoß xchßôl riqßuin li môs li châbil xnaßleb. Abanan najoskßoß riqßuin li môs li yibru xnaßleb.
35¶ Ka manako te kingi ki te pononga mahara; a ka riri ki te tangata i takea ai te whakama.