1Men før påskehøitiden, da Jesus visste at hans time var kommet da han skulde gå bort fra denne verden til Faderen - likesom han hadde elsket sine egne, som var i verden, så elsket han dem inntil enden.
1Hátíð páskanna var að ganga í garð. Jesús vissi, að stund hans var kominn og að hann færi burt úr þessum heimi til föðurins. Hann hafði elskað sína, þá sem í heiminum voru. Hann elskaði þá, uns yfir lauk.
2Og mens de holdt måltid, da djevelen allerede hadde inngitt Judas Iskariot, Simons sønn, i hjertet at han skulde forråde ham,
2Kvöldmáltíð stóð yfir. Djöfullinn hafði þegar blásið því í brjóst Júdasi Símonarsyni Ískaríots að svíkja Jesú.
3og da Jesus visste at Faderen hadde gitt alt i hans hender, og at han var utgått fra Gud og gikk til Gud,
3Jesús vissi, að faðirinn hafði lagt allt í hendur honum, að hann var frá Guði kominn og var að fara til Guðs.
4så står han op fra måltidet og legger sine klær av sig og tar et linklæde og binder om sig.
4Hann stóð upp frá máltíðinni, lagði af sér yfirhöfnina, tók líndúk og batt um sig.
5Derefter slår han vann i et fat, og så begynte han å vaske disiplenes føtter og å tørke dem med linklædet som han var ombundet med.
5Síðan hellti hann vatni í mundlaug og tók að þvo fætur lærisveinanna og þerra með líndúknum, sem hann hafði um sig.
6Han kommer da til Simon Peter, og han sier til ham: Herre! vasker du mine føtter?
6Hann kemur þá að Símoni Pétri, sem segir við hann: ,,Herra, ætlar þú að þvo mér um fæturna?``
7Jesus svarte og sa til ham: Hvad jeg gjør, forstår du ikke nu, men du skal skjønne det siden.
7Jesús svaraði: ,,Nú skilur þú ekki, hvað ég er að gjöra, en seinna muntu skilja það.``
8Peter sier til ham: Du skal aldri i evighet vaske mine føtter! Jesus svarte ham: Dersom jeg ikke vasker dig, har du ikke del med mig.
8Pétur segir við hann: ,,Aldrei að eilífu skaltu þvo fætur mína.`` Jesús svaraði: ,,Ef ég þvæ þér ekki, áttu enga samleið með mér.``
9Simon Peter sier til ham: Herre! ikke bare mine føtter, men også hendene og hodet!
9Símon Pétur segir við hann: ,,Herra, ekki aðeins fætur mína, líka hendurnar og höfuðið.``
10Jesus sier til ham: Den som er badet, trenger ikke til å vaske annet enn føttene, men er ren over det hele; og I er rene, dog ikke alle.
10Jesús segir við hann: ,,Sá sem laugast hefur, þarf ekki að þvost nema um fætur. Hann er allur hreinn. Og þér eruð hreinir, þó ekki allir.``
11For han visste hvem det var som skulde forråde ham; derfor sa han: I er ikke alle rene.
11Hann vissi, hver mundi svíkja hann, og því sagði hann: ,,Þér eruð ekki allir hreinir.``
12Da han nu hadde vasket deres føtter og tatt klærne på sig og atter satt sig til bords, sa han til dem: Skjønner I hvad jeg har gjort med eder?
12Þegar hann hafði þvegið fætur þeirra, tekið yfirhöfn sína og setst aftur niður, sagði hann við þá: ,,Skiljið þér, hvað ég hef gjört við yður?
13I kaller mig mester og herre, og I sier det med rette, for jeg er det.
13Þér kallið mig meistara og herra, og þér mælið rétt, því það er ég.
14Har nu jeg, eders herre og mester, vasket eders føtter, så er også I skyldige å vaske hverandres føtter.
14Fyrst ég, sem er herra og meistari, hef nú þvegið yður um fæturna, þá ber yður einnig að þvo hver annars fætur.
15For jeg har gitt eder et forbillede, forat I skal gjøre som jeg har gjort med eder.
15Ég hef gefið yður eftirdæmi, að þér breytið eins og ég breytti við yður.
16Sannelig, sannelig sier jeg eder: En tjener er ikke større enn sin herre, heller ikke en utsending større enn den som har sendt ham.
16Sannlega, sannlega segi ég yður: Þjónn er ekki meiri en herra hans né sendiboði meiri þeim, er sendi hann.
17Vet I dette, da er I salige, så sant I gjør det.
17Þér vitið þetta, og þér eruð sælir, ef þér breytið eftir því.
18Ikke om eder alle taler jeg; jeg vet hvem jeg har utvalgt; men Skriften skulde opfylles: Den som eter sitt brød med mig, har løftet sin hæl mot mig.
18Ég tala ekki um yður alla. Ég veit, hverja ég hef útvalið. En ritningin verður að rætast: ,Sá sem etur brauð mitt, lyftir hæli sínum móti mér.`
19Fra nu av sier jeg eder det før det skjer, forat I, når det skjer, skal tro at det er mig.
19Ég segi yður þetta núna, áður en það verður, svo að þér trúið, þegar það er orðið, að ég er sá sem ég er.
20Sannelig, sannelig sier jeg eder: Den som tar imot den jeg sender, han tar imot mig; men den som tar imot mig, han tar imot den som har sendt mig.
20Sannlega, sannlega segi ég yður: Sá sem tekur við þeim, sem ég sendi, hann tekur við mér, og sá sem tekur við mér, tekur við þeim er sendi mig.``
21Da Jesus hadde sagt dette, blev han rystet i ånden, og vidnet og sa: Sannelig, sannelig sier jeg eder: En av eder skal forråde mig.
21Þegar Jesús hafði sagt þetta, varð honum mjög þungt um hjarta og hann sagði beinum orðum: ,,Sannlega, sannlega segi ég yður: Einn af yður mun svíkja mig.``
22Disiplene så på hverandre, de kunde ikke skjønne hvem det var han talte om.
22Lærisveinarnir litu hver á annan og skildu ekki, við hvern hann ætti.
23En av hans disipler satt til bords ved Jesu side, han som Jesus elsket;
23Sá lærisveinn Jesú, sem hann elskaði, sat næstur honum.
24til ham nikker da Simon Peter og sier til ham: Si hvem det er han taler om!
24Símon Pétur benti honum og bað hann spyrja, hver sá væri, sem Jesús talaði um.
25Han heller sig da op til Jesu bryst og sier: Herre! hvem er det?
25Hann laut þá að Jesú og spurði: ,,Herra, hver er það?``
26Jesus svarer: Det er han som jeg gir det stykke jeg nu dypper. Han dypper da stykket, og tar og gir det til Judas, Simon Iskariots sønn.
26Jesús svaraði: ,,Það er sá sem ég fæ bita þann, er ég dýfi nú í.`` Þá dýfði hann í bitanum, tók hann og fékk Júdasi Símonarsyni Ískaríots.
27Og efterat han hadde fått stykket, fór Satan inn i ham. Jesus sier da til ham: Hvad du gjør, det gjør snart!
27Og eftir þann bita fór Satan inn í hann. Jesús segir við hann: ,,Það sem þú gjörir, það gjör þú skjótt!``
28Men ingen av dem som satt til bords, skjønte hvad han mente med det han sa til ham;
28En enginn þeirra, sem sátu til borðs, vissi til hvers hann sagði þetta við hann.
29nogen tenkte, fordi Judas hadde pungen, at Jesus sa til ham: Kjøp det vi trenger til høitiden! eller at han skulde gi noget til de fattige.
29En af því að Júdas hafði pyngjuna, héldu sumir þeirra, að Jesús hefði sagt við hann: ,,Kauptu það, sem vér þurfum til hátíðarinnar,`` _ eða að hann skyldi gefa eitthvað fátækum.
30Da han nu hadde fått stykket, gikk han straks ut. Men det var natt.
30Þá er hann hafði tekið við bitanum, gekk hann jafnskjótt út. Þá var nótt.
31Da han nu var gått ut, sier Jesus: Nu er Menneskesønnen herliggjort, og Gud er herliggjort i ham.
31Þegar hann var farinn út, sagði Jesús: ,,Nú er Mannssonurinn dýrlegur orðinn, og Guð er orðinn dýrlegur í honum.
32Er Gud herliggjort i ham, så skal også Gud herliggjøre ham i sig, og han skal snart herliggjøre ham.
32Fyrst Guð er orðinn dýrlegur í honum, mun Guð og gjöra hann dýrlegan í sér, og skjótt mun hann gjöra hann dýrlegan.
33Mine barn! ennu en liten stund er jeg hos eder; I skal lete efter mig, og som jeg sa til jødene: Dit jeg går, kan I ikke komme, således sier jeg nu også til eder.
33Börnin mín, stutta stund verð ég enn með yður. Þér munuð leita mín, og eins og ég sagði Gyðingum, segi ég yður nú: Þangað sem ég fer, getið þér ekki komist.
34Et nytt bud gir jeg eder, at I skal elske hverandre; likesom jeg har elsket eder, skal også I elske hverandre.
34Nýtt boðorð gef ég yður, að þér elskið hver annan. Eins og ég hef elskað yður, skuluð þér einnig elska hver annan.
35Derpå skal alle kjenne at I er mine disipler, om I har innbyrdes kjærlighet.
35Á því munu allir þekkja, að þér eruð mínir lærisveinar, ef þér berið elsku hver til annars.``
36Simon Peter sier til ham: Herre! hvor går du hen? Jesus svarte: Dit jeg går, kan du ikke følge mig nu, men du skal følge mig siden.
36Símon Pétur segir við hann: ,,Herra, hvert ferðu?`` Jesús svaraði: ,,Þú getur ekki fylgt mér nú þangað sem ég fer, en síðar muntu fylgja mér.``
37Peter sier til ham: Herre! hvorfor kan jeg ikke følge dig nu? Jeg vil sette mitt liv til for dig.
37Pétur segir við hann: ,,Herra, hví get ég ekki fylgt þér nú? Ég vil leggja líf mitt í sölurnar fyrir þig.``Jesús svaraði: ,,Viltu leggja líf þitt í sölurnar fyrir mig? Sannlega, sannlega segi ég þér: Ekki mun hani gala fyrr en þú hefur afneitað mér þrisvar.``
38Jesus svarer: Vil du sette ditt liv til for mig? Sannelig, sannelig sier jeg dig: Hanen skal ikke gale før du har fornektet mig tre ganger.
38Jesús svaraði: ,,Viltu leggja líf þitt í sölurnar fyrir mig? Sannlega, sannlega segi ég þér: Ekki mun hani gala fyrr en þú hefur afneitað mér þrisvar.``