1
انسان نقشههای زیادی میکشد، امّا نتیجهٔ نهایی آنها در دست خداست.
1Die Entwürfe des Herzens sind des Menschen Sache; aber die Rede des Mundes kommt vom HERRN.
2
تمام کارهای انسان به نظر خودش درست است، ولی خداوند انگیزهها را میبیند.
2Alle Wege des Menschen sind rein in seinen Augen; aber der HERR prüft die Geister.
3
نقشههای خود را به دست خداوند بسپار، آنگاه در کارهایت موفّق خواهی شد.
3Befiehl dem HERRN deine Werke, so kommen deine Pläne zustande.
4
خداوند هر چیز را برای هدفی آفریده است، حتّی شریران را برای روز بلا خلق کرده است.
4Alles hat der HERR zu seinem bestimmten Zweck gemacht, sogar den Gottlosen für den bösen Tag.
5
خداوند از اشخاص متکبّر نفرت دارد و هرگز اجازه نمیدهد که آنها از مجازات فرار کنند.
5Alle stolzen Herzen sind dem HERRN ein Greuel; die Hand darauf! sie bleiben nicht ungestraft.
6
درستکار و با وفا باش که خدا گناهت را میبخشد. از خداوند بترس تا به بدی گرفتار نگردی.
6Durch Gnade und Wahrheit wird Schuld gesühnt, und durch die Furcht des HERRN weicht man vom Bösen.
7
وقتی کسی خدا را خشنود میسازد، خدا کاری میکند که حتّی دشمنان آن شخص هم با او آشتی و مصالحه نمایند.
7Wenn jemandes Wege dem HERRN wohlgefallen, so macht er auch seine Feinde mit ihm zufrieden.
8
مال کم که از راه درست به دست آمده باشد، بهتر است از ثروت هنگفتی که از راه غلط جمع شده باشد.
8Besser wenig mit Gerechtigkeit, als ein großes Einkommen mit Unrecht.
9
انسان در فکر خود نقشهها میکشد، امّا خداوند او را در انجام آنها هدایت میکند.
9Des Menschen Herz denkt sich einen Weg aus; aber der HERR lenkt seine Schritte.
10
فرمان پادشاه مانند وحی قاطع است، پس او نباید در قضاوت اشتباه کند.
10Weissagung ist auf den Lippen des Königs; beim Rechtsprechen verfehlt sich sein Mund nicht.
11
ترازو و سنگهای درست از آن خداوند است، هر معاملهای باید با انصاف باشد.
11Gesetzliches Maß und Gewicht kommen vom HERRN; alle Gewichtsteine im Beutel sind sein Werk.
12
پادشاهان نباید ظلم کنند، زیرا تخت سلطنت بر اساس عدالت استوار میماند.
12Freveltaten sind den Königen ein Greuel; denn durch Gerechtigkeit wird ein Thron befestigt.
13
پادشاهان اشخاص راستگو را دوست دارند و از وجود آنها خشنود میشوند.
13Gerechte Lippen gefallen den Königen wohl, und wer aufrichtig redet, macht sich beliebt.
14
خشم پادشاه پیک مرگ است، امّا شخص عاقل آن را فرو مینشاند.
14Des Königs Zorn ist ein Todesengel; aber ein weiser Mann versöhnt ihn.
15
خوشی و رضایت پادشاه مانند ابر بهاری است که حیات به ارمغان میآورد.
15Im Leuchten des königlichen Angesichts ist Leben, und seine Gunst ist wie eine Wolke des Spätregens.
16
کسب حکمت بهتر است از اندوختن طلا و نقره.
16Wieviel besser ist's, Weisheit zu erwerben als Gold, und Verstand zu erwerben ist begehrenswerter als Silber!
17
راه مردم نیک از بدی به دور است و هر که در این راه قدم بردارد، جان خود را حفظ خواهد کرد.
17Die Bahn der Redlichen bleibt vom Bösen fern; denn wer seine Seele hütet, gibt acht auf seinen Weg.
18
نتیجهٔ غرور، هلاکت است و تکبّر به سقوط میانجامد.
18Vor dem Zusammenbruch wird man stolz, und Hochmut kommt vor dem Fall.
19
بهتر است انسان متواضع باشد و با مردم ستمدیده بنشیند از اینکه با اشخاص متکبّر باشد و در غنایم آنها شریک شود.
19Besser demütig sein mit dem Geringen, als Beute teilen mit den Stolzen.
20
آنهایی که از کلام خدا اطاعت میکنند، سعادتمند میشوند و کسانیکه بر او توکّل نمایند، برکت مییابند.
20Wer auf das Wort achtet, findet Glück; und wohl dem, der auf den HERRN vertraut!
21
شخص دانا از روی فهمش شناخته میشود و سخنان دلنشین او تأثیر زیادی دارد.
21Wer weisen Herzens ist, wird verständig genannt; und Süßigkeit der Lippen verstärkt die Belehrung.
22
حکمت برای کسانیکه از آن برخوردارند، چشمهٔ حیات است؛ ولی حماقت برای مردم نادان مجازات به بار میآورد.
22Wer Klugheit besitzt, hat eine Quelle des Lebens; aber mit ihrer Dummheit strafen sich die Narren selbst.
23
دل شخص دانا، لبهای او را هدایت میکند و سخنان او تشویقآمیز است.
23Wer weisen Herzens ist, spricht vernünftig und mehrt auf seinen Lippen die Belehrung.
24
سخنان محبّتآمیز مانند عسل شیرین است و جان انسان را شفا میدهد.
24Freundliche Reden sind wie Honigseim, süß der Seele und heilsam dem Gebein.
25
راههایی هستند که به نظر انسان راست میآیند، امّا عاقبت به مرگ منتهی میشوند.
25Ein Weg mag dem Menschen richtig erscheinen, und schließlich ist es doch der Weg zum Tod.
26
اشتهای کارگر، او را به کار وادار میکند، زیرا او میخواهد شکم خود را سیر کند.
26Die Seele des Arbeiters läßt es sich sauer werden; denn sein Hunger treibt ihn an.
27
آدم بدکار نقشههای پلید میکشد و سخنانش مانند آتش میسوزاند.
27Ein Nichtsnutz gräbt Unglücksgruben, und auf seinen Lippen brennt es wie Feuer.
28
شخص گمراه، جنگ و ستیز برپا میکند و آدم سخنچین، دوستان خوب را از هم جدا میسازد.
28Ein verdrehter Mann richtet Hader an, und ein Ohrenbläser trennt vertraute Freunde.
29
شخص ظالم، همسایهٔ خود را فریب میدهد و او را به راه غلط میکشاند.
29Ein frecher Mensch überredet seinen Nächsten und führt ihn einen Weg, der nicht gut ist.
30
مواظب آنانی باش که با لبخند به تو چشمک میزنند، آنها در دلشان برای تو نقشههای پلیدی دارند.
30Wer die Augen verschließt, denkt verkehrt; wer die Lippen zukneift, hat Böses vollbracht.
31
عمر طولانی هدیهای است که به مردم نیک داده میشود و موی سفید تاج جمال آنهاست.
31Graue Haare sind eine Krone der Ehren; sie wird gefunden auf dem Wege der Gerechtigkeit.
32
صبر از قدرت بهتر است و شخصی که بر نفس خود تسلّط دارد از کسیکه شهر را تسخیر نماید برتر است.
انسان قرعه میاندازد تا ارادهٔ خدا را بداند، امّا پاسخ را خدا تعیین میکند.
32Besser ein Langmütiger als ein Starker, und wer sich selbst beherrscht, als wer Städte gewinnt.
33
انسان قرعه میاندازد تا ارادهٔ خدا را بداند، امّا پاسخ را خدا تعیین میکند.
33Im Busen des Gewandes wird das Los geworfen; aber vom HERRN kommt jeder Entscheid.