1A prawie natenczas byli przytomni niektórzy, oznajmując mu o Galilejczykach, których krew Piłat pomieszał z ofiarami ich.
1若不悔改都要滅亡就在那時候，有幾個在那裡的人，把加利利人的事告訴耶穌，就是彼拉多把他們的血和他們的祭物攙在一起的事。
2A Jezus odpowiadając, rzekł im: Mniemacie, że ci Galilejczycy nad wszystkie inne Galilejczyki grzeszniejszymi byli, iż takowe rzeczy ucierpieli?
2他回答：“你們以為這些加利利人比其他的加利利人更有罪，才這樣受害嗎？
3Bynajmniej, mówię wam: i owszem, jeźli nie będziecie pokutować, wszyscy także poginiecie.
3不是的，我告訴你們，你們若不悔改，都要這樣滅亡。
4Albo ośmnaście onych, na które upadła wieża w Syloe i pobiła je, mniemacie żeby ci winniejszymi byli nad wszystkie ludzie mieszkające w Jeruzalemie?
4你們以為從前西羅亞樓倒塌的時候，壓死的那十八個人，比一切在耶路撒冷的居民更有罪嗎？
5Bynajmniej, mówię wam: i owszem, jeźli pokutować nie będziecie, wszyscy także poginiecie.
5不是的，我告訴你們，你們若不悔改，也都要這樣滅亡。”
6I powiedział im to podobieóstwo: Człowiek niektóry miał figowe drzewo wsadzone na winnicy swojej, a przyszedłszy, szukał na niem owocu, ale nie znalazł.
6不結果的無花果樹耶穌講了這樣一個比喻：“有一個人把一棵無花果樹栽在自己的葡萄園裡。他來到樹那裡找果子，卻找不到。
7Tedy rzekł do winiarza: Oto po trzy lata przychodzę, szukając owocu na tem drzewie figowem, ale nie znajduję. Wytnijże je; bo przeczże tę ziemię próżno zastępuje?
7他對管園的說：‘你看，這三年，我來到這棵無花果樹那裡找果子，卻找不到，把它砍了吧！何必白佔地土呢？’
8Ale on odpowiadając rzekł mu: Panie! zaniechaj go jeszcze i na ten rok, aż je okopię i obłożę gnojem;
8管園的說：‘主人，今年且留著它，等我把周圍的泥土挖鬆，加上肥料；
9Owa snać przyniesie owoc, a jeźli nie, potem je wytniesz.
9以後結果子就罷，不然，再把它砍了。’”
10I nauczał w jednej bóżnicy w sabat.
10在安息日治好病人安息日的時候，耶穌在會堂裡教導人。
11A oto była tam niewiasta, która miała ducha niemocy ośmnaście lat, a była skurczona, tak iż się żadną miarą nie mogła rozprostować.
11有一個女人被邪靈附著，病了十八年，彎腰曲背，完全直不起來。
12Tę gdy ujrzał Jezus, zawołał jej do siebie i rzekł: Niewiasto! uwolnionaś od niemocy twojej.
12耶穌看見了，就叫她過來，對她說：“婦人，你脫離這疾病了。”
13I włożył na nią ręce, a zarazem rozprostowała się i chwaliła Boga.
13耶穌用雙手按在她身上，她立刻直起腰來，頌讚 神。
14Tedy odpowiadając przełożony nad bóżnicą, który się bardzo gniewał, że Jezus w sabat uzdrawiał, rzekł do ludu: Sześć dni jest, w które trzeba robić; w te tedy dni przychodząc, leczcie się, a nie w dzieó sabatu.
14會堂的主管，因為耶穌在安息日治病，就氣忿忿地對群眾說：“有六天是應當作工的，你們可以在這六天裡來求醫，但在安息日卻不可以。”
15Ale mu odpowiedział Pan i rzekł: Obłudniku, azaż każdy z was w sabat nie odwiązuje wołu swego, albo osła swego od żłobu, a nie wiedzie, żeby go napoił?
15主說：“偽君子啊，你們哪一個人在安息日，不從槽那裡解開牛、驢，牽去喝水呢？
16A ta córka Abrahamowa, którą był związał szatan oto już ośmnaście lat, zaż nie miała być rozwiązana od tej związki w dzieó sabatu?
16何況這個女人是亞伯拉罕的後裔，已經被撒但捆綁了十八年，不應當在安息日解開她的捆綁嗎？”
17A gdy on to mówił, zawstydzili się wszyscy przeciwnicy jego: ale wszystek lud radował się ze wszystkich onych chwalebnych spraw, które się działy od niego.
17他說完了這些話，那些與他為敵的人都慚愧；群眾卻都因他所行一切榮耀的事歡喜。
18Zatem rzekł Jezus: Komuż podobne jest królestwo Boże, a do czegoż je przypodobam?
18芥菜種和麵酵的比喻（太13:31~33；可4:30~32）耶穌說：“ 神的國好像甚麼呢？我要把它比作甚麼呢？
19Podobne jest ziarnu gorczycznemu, które wziąwszy człowiek, wrzucił do ogrodu swego; i rosło i stało się drzewem wielkiem, a ptaszki niebieskie czyniły sobie gniazda na gałęziach jego.
19它好像一粒芥菜種，人拿去種在自己的園子裡。它長大了，成為一棵樹，甚至天空的飛鳥也在它的枝頭搭窩。”
20I rzekł znowu: Do czegoż przypodobam królestwo Boże?
20他又說：“我要把 神的國比作甚麼呢？
21Podobne jest kwasowi, który wziąwszy niewiasta, zakryła go we trzy miary mąki, ażby wszystko skwaśniało.
21它好像麵酵，女人拿去放在三斗麵裡，直到全團發起來。”
22I chodził po miastach i miasteczkach, nauczając a idąc w drogę do Jeruzalemu.
22當進窄門（太7:13~14、21~23）耶穌經過各城各鄉，往耶路撒冷去，沿途教導人。
23I rzekł mu niektóry: Panie! czyli mało tych jest, którzy mają być zbawieni? A on rzekł do nich:
23有一個人問他：“主啊，是不是只有很少的人得救呢？”他對眾人說：
24Usiłujcie, abyście weszli przez ciasną bramę; albowiem powiadam wam: Wiele ich będą chcieli wnijść, ale nie będą mogli.
24“你們應當竭力進窄門！我告訴你們，將來許多人要進去，卻是不能。
25Gdy wstanie gospodarz i zamknie drzwi, a poczniecie stać przede drzwiami, i kołatać we drzwi, mówiąc: Panie, Panie! otwórz nam, tedy on odpowiadając rzecze wam: Nie znam was, skąd jesteście.
25等到家主起來關上門，你們站在門外叩門說：‘主啊，給我們開門！’他要回答你們：‘我不知道你們是從哪裡來的。’
26Tedy poczniecie mówić: Jadaliśmy przed tobą i pijali, i uczyłeś na ulicach naszych.
26那時，你們要說：‘我們在你面前吃過喝過，你也在我們街上教導過人。’
27A on rzecze: Powiadam wam, nie znam was, skąd jesteście; odstąpcie ode mnie wszyscy, którzy czynicie nieprawość.
27他要說：‘我告訴你們，我不曉得你們是從哪裡來的；你們所有作惡的人，離開我去吧！’
28Tam będzie płacz i zgrzytanie zębów, gdy ujrzycie Abrahama, Izaaka, i Jakóba, i wszystkie proroki w królestwie Bożem, a samych siebie precz wyrzuconych.
28當你們看見亞伯拉罕、以撒、雅各和眾先知都在 神的國裡的時候，你們卻被趕到外面去，在那裡必要哀哭切齒。
29I przyjdą drudzy od wschodu i od zachodu, i od północy, i od południa, a usiądą za stołem w królestwie Bożem.
29從東從南，從西從北，將有人來，在 神的國裡吃飯。
30A oto są ostatni, którzy będą pierwszymi, a są pierwsi, którzy będą ostatnimi.
30在後的將要在前，在前的將要在後。”
31W onże dzieó przystąpili niektórzy z Faryzeuszów, mówiąc mu: Wynijdź, a idź stąd; bo cię Herod chce zabić.
31為耶路撒冷歎息（太23:37~39。參路19:41）就在那時候，有幾個法利賽人來對耶穌說：“你離開這裡走吧！因為希律想要殺你。”
32I rzekł im: Idźcie, a powiedzcie temu lisowi: Oto wyganiam dyjabły, i uzdrawiam dziś i jutro, a trzeciego dnia dokoóczenie wezmę.
32他說：“你們去告訴那個狐狸，今天明天我趕鬼醫病，第三天我的事就完成了。
33Wszakże muszę dziś i jutro i pojutrze odprawiać drogę: albowiem nie może być, aby miał prorok zginąć, oprócz w Jeruzalemie.
33然而，今天明天後天，我必須前行，因為先知不能在耶路撒冷以外喪命。
34Jeruzalem! Jeruzalem! które zabijasz proroki, a kamionujesz te, którzy do ciebie bywają posłani; ilekroć chciałem zgromadzić dzieci twoje, tak jako kokosz zgromadza kurczęta swoje pod skrzydła, a nie chcieliście.
34耶路撒冷啊，耶路撒冷，你殺害先知，又用石頭把奉派到你那裡的人打死。我多次想招聚你的兒女，好像母雞招聚小雞到翅膀底下，只是你們不願意。
35Otoż zostanie wam dom wasz pusty. A zaprawdęć wam powiadam, że mię nie ujrzycie, aż przyjdzie czas, gdy rzeczecie: Błogosławiony, który idzie w imieniu Paóskiem.
35你看，你們的家必成為荒場留給你們。我告訴你們，從今以後，你們一定見不到我，直等到你們說：‘奉主名來的，是應當稱頌的。’”