1I począł zasię uczyć przy morzu; i zgromadził się do niego lud wielki, tak iż wstąpiwszy w łódź, siedział na morzu, a wszystek lud był przy morzu na ziemi.
1撒種的比喻（太13:1~9；路8:4~8）耶穌又在海邊教導人。有一大群人聚集到他那裡，因此他上船坐下來。船在海中，群眾都朝著海站在岸上。
2I nauczał ich wiele rzeczy w podobieóstwach, a mówił do nich w nauce swojej: Słuchajcie!
2他用比喻教訓他們許多事，在教訓中他說：
3Oto wyszedł rozsiewca, aby rozsiewał.
3“你們聽著！有一個撒種的出去撒種，
4I stało się, gdy rozsiewał, że jedno padło podle drogi, a ptaki niebieskie przyleciały i podziobały je.
4撒的時候，有的落在路旁，小鳥飛來就吃掉了。
5Drugie zasię padło na miejsce opoczyste, gdzie nie miało wiele ziemi; i prędko weszło, przeto iż nie miało głębokości ziemi;
5有的落在泥土不多的石地上，因為泥土不深，很快就長起來。
6A gdy słoóce weszło, wygorzało, a iż korzenia nie miało, uschło.
6但太陽一出來，就把它曬乾，又因為沒有根就枯萎了。
7A drugie padło między ciernie; i wzrosły ciernie i zadusiły je, i nie wydało pożytku.
7有的落在荊棘裡，荊棘長起來，把它擠住，它就結不出果實來。
8Drugie zasię padło na ziemię dobrą, i wydało pożytek bujno wschodzący i rosnący; i przyniosło jedno trzydziesiątny, a drugie sześćdziesiątny, a drugie setny.
8有的落在好土裡，就生長繁茂，結出果實，有三十倍的、有六十倍的、有一百倍的。”
9I mówił im: Kto ma uszy ku słuchaniu, niechaj słucha.
9耶穌又說：“有耳可聽的，就應當聽。”
10A gdy sam tylko był, pytali go ci, co przy nim byli ze dwunastoma, o to podobieóstwo.
10用比喻的目的（太13:10~17；路8:9~10）耶穌獨自一人的時候，那些經常跟著他的人和十二門徒，來問這些比喻的意義。
11A on im odpowiedział: Wam dano wiedzieć tajemnicę królestwa Bożego; ale tym, którzy są obcymi, wszystko się podawa w podobieóstwach;
11耶穌對他們說：“ 神的國的奧祕，只給你們知道，但對於外人，一切都用比喻，
12Aby patrząc patrzeli, ale nie widzieli, i słysząc słyszeli, ale nie zrozumieli, by się snać nie nawrócili, a byłyby im grzechy odpuszczone.
12叫他們‘看是看見了，卻不領悟，聽是聽見了，卻不明白，免得他們回轉過來，得到赦免。’”
13Zatem rzekł do nich: Nie rozumiecie tego podobieóstwa? A jakoż zrozumiecie wszystkie inne podobieóstwa?
13解釋撒種的比喻（太13:18~23；路8:11~15）耶穌又對他們說：“你們不明白這個比喻，怎能明白一切比喻呢？
14Rozsiewca on rozsiewa słowo.
14撒種的人所撒的就是道。
15A którzy podle drogi, ci są, którym się rozsiewa słowo; ale gdy usłyszeli, zaraz przychodzi szatan, a wybiera słowo wsiane w serca ich.
15那撒在路旁的，就是人聽了道，撒但立刻來，把撒在他心裡的道奪去。
16Także i ci, którzy na opoczystych miejscach posiani są, ci są, którzy, gdy usłyszeli słowo, zaraz je z radością przyjmują;
16照樣，那撒在石地上的，就是人聽了道，立刻歡歡喜喜地接受了；
17Wszakże nie mają korzenia w sobie, ale są doczesnymi; potem, gdy przychodzi ucisk albo prześladowanie dla słowa, wnet się gorszą;
17可是他們裡面沒有根，只是暫時的；一旦為道遭遇患難，受到迫害，就立刻跌倒了。
18A którzy między cierniem są posiani, ci są, którzy słuchają słowa;
18那撒在荊棘裡的，是指另一些人；他們聽了道，
19Ale pieczołowanie świata tego i omamienie bogactw, i pożądliwości innych rzeczy, wszedłszy zaduszają słowo, i staje się bez pożytku.
19然而今世的憂慮、財富的迷惑，以及種種的慾望，接連進來，把道擠住，就結不出果實來。
20A którzy na dobrą ziemię przyjęli nasienie, ci są, co słuchają słowa, i przyjmują je, przynoszą pożytek, jedno trzydziesiątny, a drugie sześćdziesiątny, a drugie setny.
20那撒在好土裡的，就是人聽了道，接受了，並且結出果實，有三十倍的、有六十倍的、有一百倍的。”
21Nadto mówił im: Izali przynoszą świecę, aby wstawiona była pod korzec albo pod łoże? izali nie dlatego, aby ją na świecznik wstawiono?
21隱藏的事終必顯露（路8:16~18）耶穌又對他們說：“燈難道是拿來放在量器底下或床底下的嗎？它不是該放在燈臺上嗎？
22Bo nic nie masz tajemnego, co by nie miało być objawiono; ani się stało co skrytego, aby na jaw nie wyszło.
22因為沒有甚麼隱藏的事不被顯明出來，沒有甚麼掩蓋的事不被揭露的。
23Jeźli kto ma uszy ku słuchaniu, niechaj słucha!
23有耳可聽的，就應當聽。”
24I rzekł do nich: Patrzcież, czego słuchacie; jaką miarą mierzycie, taką wam będzie odmierzono, a będzie wam przydano, którzy słuchacie.
24耶穌又對他們說：“要留心你們所聽到的，你們用甚麼尺度量給人， 神也要用甚麼尺度量給你們，並且要超過尺度給你們。
25Albowiem kto ma, będzie mu dano; a kto nie ma, i to, co ma, będzie od niego odjęto.
25因為那有的，還要給他；那沒有的，就算他有甚麼也要拿去。”
26I mówił: Takie jest królestwo Boże, jako gdyby człowiek wrzucił nasienie w ziemię;
26種子發芽生長的比喻耶穌說：“ 神的國好像人在地裡撒種，
27A spałby i wstawałby we dnie i w nocy, a nasienie by weszło i urosło, gdy on nie wie.
27他夜裡睡覺，白天起來，種子發芽生長，自己也不知道怎麼會這樣的。
28Boć ziemia sama z siebie pożytek wydawa, naprzód trawę, potem kłos, a potem zupełne zboże w kłosie.
28地生五穀是自然的，先長苗，後吐穗，最後穗上結滿了子粒。
29A skoro się okaże urodzaj, wnet gospodarz zapuszcza sierp; bo żniwo przyszło.
29莊稼熟了，就派人用鐮刀割下，因為收成的時候到了。”
30Nad to rzekł: Do czego przypodobamy królestwo Boże, albo którem je podobieóstwem wyrazimy?
30芥菜種的比喻（太13:31~35；路13:18~19）又說：“我們要把 神的國比作甚麼呢？我們可以用甚麼比喻來形容它呢？
31Jest jako ziarno gorczyczne; które, gdy wsiane bywa w ziemię, najmniejsze jest ze wszystkich nasion, które są na ziemi.
31它好像一粒芥菜種，剛種下去的時候，比地上的一切種子都小，
32Ale gdy bywa wsiane, wzrasta, i bywa największe nad wszystkie jarzyny, i rozpuszcza gałęzie wielkie, tak iż pod cieniem jego mogą sobie czynić gniazda ptaki niebieskie.
32種下以後，生長起來，卻比一切蔬菜都大，長出大枝子，甚至天空的飛鳥都可以在它的蔭下搭窩。”
33I przez wiele takich podobieóstw mówił do nich słowo, tak jako słuchać mogli.
33耶穌用許多這樣的比喻，照著他們所能聽懂的，向他們講道；
34A bez podobieóstwa nie mówił do nich; wszakże uczniom swym wszystko z osobna wykładał.
34不用比喻，就不對他們講。只有單獨和自己的門徒在一起的時候，才把一切解釋給他們聽。
35I rzekł do nich w tenże dzieó, gdy już był wieczór: Przeprawmy się na drugą stronę.
35平靜風浪（太8:18、23~27；路8:22~25）當天黃昏，耶穌對門徒說：“我們渡到海那邊去吧。”
36A rozpuściwszy lud, wzięli go z sobą, tak jako był w łodzi; ale i inne łódki były przy nim.
36門徒離開群眾，耶穌已經在船上，他們就載他過去，也有別的船和他同去。
37Tedy powstała wielka nawałność wiatru, a wały biły na łódź, tak że się już napełniała.
37忽然起了狂風，波浪不斷地打進船來，艙裡積滿了水。
38A on na zadzie łodzi spał na wezgłówku; i obudzili go i mówili mu: Nauczycielu! nie dbasz, że giniemy?
38耶穌卻在船尾靠著枕頭睡著了。門徒把他叫醒，對他說：“老師，我們要死了，你不管嗎？”
39A tak ocknąwszy się, zgromił wiatr, i rzekł morzu: Umilknij, a uśmierz się. I przestał wiatr, a stało się wielkie uciszenie.
39耶穌起來，斥責了風，又對海說：“不要作聲！安靜吧！”風就停止，大大地平靜了。
40Zatem rzekł im: Przecz jesteście tak bojaźliwi? Jakoż nie macie wiary?
40然後對他們說：“為甚麼這樣膽怯呢？你們怎麼沒有信心呢？”
41I bali się bojaźnią wielką, i mówili jedni do drugich: Któż wżdy ten jest, że mu i wiatr i morze są posłuszne?
41門徒非常懼怕，彼此說：“這到底是誰，連風和海都聽從他？”