1Przypowieści Salomona, syna Dawidowego, króla Izraelskiego,
1Притчи Соломона, сына Давидова, царя Израильского,
2Dla poznania mądrości i ćwiczenia, ku wyrozumieniu powieści roztropnych;
2чтобы познать мудрость и наставление, понять изречения разума;
3Dla pojęcia ćwiczenia w rozumie, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
3усвоить правила благоразумия, правосудия, суда и правоты;
4Dla podania prostakom ostrożności, młodemu umiejętności, i opatrzności.
4простым дать смышленость, юноше – знание и рассудительность;
5Tych gdy mądry słuchać będzie, przybędzie mu nauki, a roztropny w radach opatrzniejszy będzie,
5послушает мудрый – и умножит познания, и разумный найдет мудрые советы;
6Aby zrozumiał przypowieści, i wykłady ich, słowa mądrych i zagadki ich.
6чтобы разуметь притчу и замысловатую речь, слова мудрецов и загадки их.
7Bojaźó Paóska jest początkiem umiejętności; ale głupi mądrością i ćwiczeniem gardzą.
7Начало мудрости – страх Господень; глупцы только презирают мудрость и наставление.
8Słuchaj, synu mój! ćwiczenia ojca twego, a nie opuszczaj nauki matki twojej.
8Слушай, сын мой, наставление отца твоего и не отвергай завета матери твоей,
9Bo to przyda wdzięczności głowie twojej, i będzie łaócuchem kosztownym szyi twojej.
9потому что это – прекрасный венок для головы твоей и украшение для шеи твоей.
10Synu mój! jeżliby cię namawiali grzesznicy, nie przyzwalaj.
10Сын мой! если будут склонять тебя грешники, не соглашайся;
11Jeźlićby rzekli: Pójdź z nami, czyhajmy na krew, zasadźmy się na niewinnego bez przyczyny;
11если будут говорить: „иди с нами, сделаем засаду для убийства, подстережем непорочного без вины,
12Pożremyż ich żywo, jako grób, a całkiem, jako zstępujących w dół;
12живых проглотим их, как преисподняя, и – целых, как нисходящих в могилу;
13Wszelkiej majętności kosztownej nabędziemy, napełnimy domy nasze korzyścią;
13наберем всякого драгоценного имущества, наполним домы наши добычею;
14Rzuć między nas los twój; mieszek jeden wszyscy mieć będziemy.
14жребий твой ты будешь бросать вместе с нами, склад один будет у всех нас", –
15Synu mójâ nie chodźże z nimi w drogę; zawściągnij nogi twojej od ścieżek ich.
15сын мой! не ходи в путь с ними, удержи ногу твою от стези их,
16Albowiem nogi ich ku złemu bieżą, i spieszą się na wylanie krwi.
16потому что ноги их бегут ко злу и спешат на пролитие крови.
17Bo jako próżno zastawiają sieci przed oczyma wszelkiego ptaka skrzydlastego:
17В глазах всех птиц напрасно расставляется сеть,
18Tak i ci na krew swoję czyhają, a zasadzają się na duszę swoję.
18а делают засаду для их крови и подстерегают их души.
19Takieć są ścieszki każdego czyhającego na zysk, który duszę pana swego odbiera.
19Таковы пути всякого, кто алчет чужого добра: оно отнимает жизнь у завладевшего им.
20Mądrość na dworzu woła, głos swój na ulicach wydaje.
20Премудрость возглашает на улице, на площадях возвышает голос свой,
21W największym zgiełku woła, u wrót bram, w miastach powieści swoje opowiada, mówiąc:
21в главных местах собраний проповедует, при входахв городские ворота говорит речь свою:
22Prostacy! dokądże się kochać będziecie w prostocie? a naśmiewcy pośmiewisko miłować będziecie? a głupi nienawidzieć umiejętności będziecie?
22„доколе, невежды, будете любить невежество? доколе буйные будут услаждаться буйством? доколе глупцы будут ненавидеть знание?
23Nawróćcież się na karanie moje; oto wam wydam ducha mojego, a podam wam do znajomości słowa moje.
23Обратитесь к моему обличению: вот, я изолью на вас дух мой, возвещу вам слова мои.
24Ponieważem wołała, a nie chcieliście; wyciągałam rękę moję, a nie był, ktoby uważał;
24Я звала, и вы не послушались; простирала руку мою, и не было внимающего;
25Owszem odrzuciliście wszystkę radę moję, a karności mojej nie chcieliście przyjąć;
25и вы отвергли все мои советы, и обличений моих не приняли.
26Przetoż ja w zginieniu waszem śmiać się będę, będę z was szydziła, gdy przyjdzie, czego się strachacie.
26За то и я посмеюсь вашей погибели; порадуюсь, когда придет на вас ужас;
27Gdy przyjdzie jako spustoszenie, czego się strachacie, i gdy zginienie wasze przypadnie jako wicher, gdy przyjdzie na was ucisk i utrapienie;
27когда придет на вас ужас, как буря, и беда, как вихрь, принесется на вас; когда постигнет вас скорбь и теснота.
28Tedy mię wzywać będą, a nie nie wysłucham; szukać mię będą z poranku, a nie znajdą mię.
28Тогда будут звать меня, и я не услышу; с утра будут искать меня, и не найдут меня.
29Przeto, iż mieli w nienawiści umiejętność, a bojaźni Paóskiej nie obrali sobie,
29За то, что они возненавидели знание и не избрали для себя страха Господня,
30Ani przestawali na radzie mijej, ale gardzili wszelką karnością moją:
30не приняли совета моего, презрели все обличения мои;
31Przetoż będą używać owocu dróg swoich, a radami swemi nasyceni będą.
31за то и будут они вкушать от плодов путей своих и насыщаться от помыслов их.
32Bo odwrócenie prostaków pozabija ich, a szczęście głupich wytraci ich.
32Потому что упорство невежд убьет их, и беспечность глупцов погубитих,
33Ale kto mię słucha, bezpiecznie mieszkać będzie, a będzie wolny od strachu złych rzeczy.
33а слушающий меня будет жить безопасно и спокойно, не страшась зла".