1Lepsze jest dobre imię, niż bogactwa wielkie; a przyjaźó lepsza, niż srebro i złoto.
1Доброе имя лучше большого богатства, и добрая слава лучше серебра и золота.
2Bogaty i ubogi spotkali się z sobą; ale Pan jest obydwóch stworzycielem.
2Богатый и бедный встречаются друг с другом: того и другого создалГосподь.
3Ostrożny widząc złe ukrywa się; ale prostacy wprost idąc wpadają w szkodę.
3Благоразумный видит беду, и укрывается; анеопытные идут вперед, и наказываются.
4Pokory i bojaźni Paóskiej nagrodą jest bogactwo, i sława i żywot.
4За смирением следует страх Господень, богатство и слава и жизнь.
5Ciernie i sidła są na drodze przewrotnego; kto strzeże duszy swej, oddala się od nich.
5Терны и сети на пути коварного; кто бережет душу свою, удались от них.
6Ćwicz młodego według potrzeby drogi jego; bo gdy się zstarzeje, nie odstąpi od niej.
6Наставь юношу при начале пути его: он не уклонится от него, когда и состарится.
7Bogaty nad ubogimi panuje; ale ten, co pożycza, sługą bywa tego, który mu pożycza.
7Богатый господствует над бедным, и должник делается рабомзаимодавца.
8Kto sieje nieprawość, żąć będzie utrapienie, a rózga gniewu jego ustanie.
8Сеющий неправду пожнет беду, и трости гнева его не станет.
9Oko dobrotliwe, toć będzie ubłogosławione; bo udziela chleba swego ubogiemu.
9Милосердый будет благословляем, потому что дает бедному от хлебасвоего.
10Wyrzuć naśmiewcę, a ustanie zwada; owszem uspokoi się swar i pohaóbienie.
10Прогони кощунника, и удалится раздор, и прекратятся ссора и брань.
11Kto miłuje czystość serca, a jest wdzięczność w wargach jego, temu król przyjacielem będzie.
11Кто любит чистоту сердца, у того приятность на устах, тому царь – друг.
12Oczy Paóskie strzegą umiejętności; ale przedsięwzięcia przewrotnego podwraca.
12Очи Господа охраняют знание, а слова законопреступника Онниспровергает.
13Leniwiec mówi: Lew na dworzu, w pośród ulicy bym był zabity.
13Ленивец говорит: „лев на улице! посреди площади убьют меня!"
14Usta obcych niewiast są dół głęboki; na kogo się Pan gniewa, wpadnie tam.
14Глубокая пропасть – уста блудниц: на кого прогневается Господь,тот упадет туда.
15Głupstwo przywiązane jest do serca młodego; ale rózga karności oddali je od niego.
15Глупость привязалась к сердцу юноши, но исправительная розга удалит ее от него.
16Kto ciemięży ubogiego, aby sobie przysporzył, także kto daje bogatemu: pewnie zubożeje.
16Кто обижает бедного, чтобы умножить свое богатство, и кто дает богатому, тот обеднеет.
17Nakłoó ucha twego, a słuchaj słów mądrych, a serce twoje przyłóż ku nauce mojej;
17Приклони ухо твое, и слушай слова мудрых, и сердце твое обрати к моему знанию;
18Boć to będzie uciechą, gdy je zachowasz w sercu twojem, gdy będą społem sporządzone w wargach twoich;
18потому что утешительно будет, если ты будешь хранить их в сердце твоем, и они будуттакже в устах твоих.
19Aby było w Panu ufanie twoje; oznajmujęć to dziś, a ty tak czyó.
19Чтобы упование твое было на Господа, я учу тебя и сегодня, и ты помни .
20Izalim ci nie napisał znamienitych rzeczy z strony rad i umiejętności,
20Не писал ли я тебе трижды в советах и наставлении,
21Abym ci do wiadomości podał pewność powieści prawdziwych, abyś umiał odnosić słowa prawdy tym, którzy cię posłali.
21чтобы научить тебя точным словам истины, дабы ты мог передавать слова истины посылающим тебя?
22Nie odzieraj nędznego, przeto że nędzny jest; ani ubogiego w bramie uciskaj.
22Не будь грабителем бедного, потому что он беден, и не притесняй несчастного у ворот,
23Albowiem Pan się podejmie sprawy ich, i wydrze duszę tym, którzy im wydzierają.
23потому что Господь вступится в дело их и исхитит душу у грабителей их.
24Nie bądź przyjacielem gniewliwemu, a z mężem popędliwym nie obcuj,
24Не дружись с гневливым и не сообщайся с человеком вспыльчивым,
25Byś snać nie przywykł ścieszkom jego, a nie włożył sidła na duszę swoję.
25чтобы не научиться путям его и не навлечь петли на душу твою.
26Nie bywaj między tymi, którzy ręczą; ani między rękojmiami za długi;
26Не будь из тех, которые дают руки и поручаются за долги:
27Bo jeźlibyś nie miał czem zapłacić, przeczżeby kto miał brać pościel twoją pod tobą?
27если тебе нечем заплатить, то для чего доводить себя, чтобы взяли постель твою из-под тебя?
28Nie przenoś starej granicy, którą uczynili ojcowie twoi.
28Не передвигай межи давней, которую провели отцы твои.
29Widziałżeś męża rątszego w sprawach swoich? Takowyć przed królami staje, a nie staje przed podłymi.
29Видел ли ты человека проворного в своем деле? Он будет стоять перед царями, он не будет стоять перед простыми.