¹Gdy siądziesz, abyś jadł z panem, uważaj pilnie, kto jest przed tobą;

¹Когда сядешь вкушать пищу с властелином, то тщательно наблюдай, что перед тобою,

²Inaczej wraziłbyś nóż w gardło swoje, jeźlibyś był chciwy pokarmu.

²и поставь преграду в гортани твоей, если ты алчен.

³Nie pragnij łakoci jego; bo są pokarmem obłudnym.

³Не прельщайся лакомыми яствами его; это – обманчивая пища.

⁴Nie staraj się, abyś się zbogacił; owszem, zaniechaj opatrzności twojej.

⁴Не заботься о том, чтобы нажить богатство; оставь такие мысли твои.

⁵I miałżebyś obrócić oczy twoje na bogactwo, które prędko niszczeje? bo sobie uczyni skrzydła podobne orlim, i uleci do nieba.

⁵Устремишь глаза твои на него, и – его уже нет; потому что оно сделает себе крылья и, как орел, улетит к небу.

⁶Nie jedz chleba człowieka zazdrosnego, a nie żądaj łakoci jego.

⁶Не вкушай пищи у человека завистливого и не прельщайся лакомыми яствами его;

⁷Albowiem jako on ciebie waży w myśli swej, tak ty waż pokarm jego. Mówić: Jedz i pij, ale serce jego nie jest z tobą.

⁷потому что, каковы мысли в душе его, таков и он; „ешь и пей", говорит он тебе, а сердце его не с тобою.

⁸Sztuczkę twoję, którąś zjadł, zwrócisz, a utracisz wdzięczne słowa twoje.

⁸Кусок, который ты съел, изблюешь, и добрые слова твои ты потратишь напрасно.

⁹Przed głupim nie mów; albowiem wzgardzi roztropnością powieści twoich.

⁹В уши глупого не говори, потому что он презрит разумные словатвои.

¹⁰Nie przenoś granicy starej, a na rolę sierotek nie wchodź.

¹⁰Не передвигай межи давней и на поля сирот не заходи,

¹¹Bo obroóca ich możny; onci się podejmuje sprawy ich przeciwko tobie.

¹¹потому что Защитник их силен; Он вступится в дело их с тобою.

¹²Obróć do nauki serce twoje, a uszy twoje do powieści umiejętności.

¹²Приложи сердце твое к учению и уши твои – к умным словам.

¹³Nie odejmuj od młodego karności; bo jeźli go ubijesz rózgą, nie umrze.

¹³Не оставляй юноши без наказания: если накажешь его розгою, он не умрет;

¹⁴Ty go bij rózgą, a duszę jego z piekła wyrwiesz.

¹⁴ты накажешь его розгою и спасешь душу его от преисподней.

¹⁵Synu mój! będzieli mądre serce twoje, będzie się weseliło serce moje, serce moje we mnie;

¹⁵Сын мой! если сердце твое будет мудро, то порадуется и мое сердце;

¹⁶I rozweselą się nerki moje, gdy będą mówiły wargi twoje, co jest prawego.

¹⁶и внутренности мои будут радоваться, когда уста твои будут говорить правое.

¹⁷Niech nie zajrzy serce twoje grzesznikom; ale raczej chodż w bojaóni Paóskiej na każdy dzieó;

¹⁷Да не завидует сердце твое грешникам, но да пребудет оно во все дни в страхе Господнем;

¹⁸Bo iż jest zapłata, przeto nadzieja twoja nie będzie wykorzeniona.

¹⁸потому что есть будущность, и надежда твоя не потеряна.

¹⁹Słuchaj, synu mój! a bądź mądry, i nawiedź na drogę serce twoje.

¹⁹Слушай, сын мой, и будь мудр, и направляй сердце твое на прямой путь.

²⁰Nie bywaj między pijanicami wina, ani między żarłokami mięsa;

²⁰Не будь между упивающимися вином, между пресыщающимися мясом:

²¹Boć pijanica i żarłok zubożeje, a ospały w łatach chodzić będzie.

²¹потому что пьяница и пресыщающийся обеднеют, и сонливость оденет в рубище.

²²Słuchaj ojca twego, który cię spłodził, a nie pogardzaj matką twoją, gdy się zstarzeje.

²²Слушайся отца твоего: он родил тебя; и не пренебрегай матери твоей,когда она и состарится.

²³Kupuj prawdę, a nie sprzedawaj jej; kupuj mądrość, umiejętność i rozum.

²³Купи истину и не продавай мудрости и учения и разума.

²⁴Bardzo się raduje ojciec sprawiedliwego, a kto spłodził mądrego, weseli się z niego.

²⁴Торжествует отец праведника, и родивший мудрого радуется о нем.

²⁵Niech się tedy weseli ojciec twój, i matka twoja; i niech się rozraduje rodzicielka twoja.

²⁵Да веселится отец твой и да торжествует мать твоя, родившая тебя.

²⁶Synu mój! daj mi serce twoje, a oczy twoje niechaj strzegą dróg moich.

²⁶Сын мой! отдай сердце твое мне, и глаза твои да наблюдают путимои,

²⁷Bo nierządnica jest dół głęboki, a cudza żona jest studnia ciasna.

²⁷потому что блудница – глубокая пропасть, и чужая жена – тесный колодезь;

²⁸Ona też jako zbojca zasadzki czyni, a zuchwalców między ludźmi rozmnaża.

²⁸она, как разбойник, сидит в засаде иумножает между людьми законопреступников.

²⁹Komu biada? Komu niestety? Komu zwady? Komu krzyk? Komu rany daremne? Komu zapalenie oczów?

²⁹У кого вой? у кого стон? у кого ссоры? у кого горе? у кого раны без причины? у кого багровые глаза?

³⁰Tym, którzy siadają na winie; tym, którzy chodzą, szukając przyprawnego wina.

³⁰У тех, которые долго сидят за вином, которые приходятотыскивать вина приправленного.

³¹Nie zapatruj się na wino, gdy się rumieni, i gdy wydaje w kubku łunę swoję, a prosto wyskakuje.

³¹Не смотри на вино, как оно краснеет, как оно искрится в чаше, как оно ухаживается ровно:

³²Bo na koniec jako wąż ukąsi, a jako żmija uszczknie;

³²впоследствии, как змей, оно укусит, и ужалит, как аспид;

³³Oczy twoje patrzyć będą na cudze żony, a serce twe będzie mówiło przewrotności;

³³глаза твои будут смотреть на чужих жен, и сердце твое заговорит развратное,

³⁴I będziesz jako ten, który leży w pośród morza, a jako ten, który śpi na wierzchu masztu;

³⁴и ты будешь, как спящий среди моря и как спящий на верху мачты.

³⁵Rzeczesz:Ubito mię, a nie stękałem, potłuczono mię, a nie czułem. Gdy się ocucę, udam się zaś do tego.

³⁵И скажешь : „били меня, мне не было больно; толкали меня, я не чувствовал. Когда проснусь, опять буду искать того же".