Shona

Spanish: Reina Valera (1909)

Proverbs

17

1Chimedurwa chakaoma chechi­ngwa norugare, Chinopfuura imba izere nezvakabayiwa nokukakavara.
1MEJOR es un bocado seco, y en paz, Que la casa de contienda llena de víctimas.
2Muranda, anoita nouchenjeri, angaraira mwanakomana anonyadzisa, Achidya nhaka pamwechete navana.
2El siervo prudente se enseñoreará del hijo que deshonra, Y entre los hermanos partirá la herencia.
3Hari yokunyausa ndeyesirivha, nevira nderendarama; Asi Jehovha anoidza moyo yavanhu.
3El crisol para la plata, y la hornaza para el oro: Mas Jehová prueba los corazones.
4Munhu, anoita zvakaipa, anoteerera miromo yakaipa; Murevi wenhema anorerekera nzeve yake kururimi rwakashata.
4El malo está atento al labio inicuo; Y el mentiroso escucha á la lengua detractora.
5Ani naani anoseka murombo, anozvidza Muiti wake; Anofara pamusoro penjodzi yavamwe, haangakoni kurohwa.
5El que escarnece al pobre, afrenta á su Hacedor: Y el que se alegra en la calamidad, no quedará sin castigo.
6Vazukuru ikorona yavatana; Kukudzwa kwavana ndiwo madzibaba avo.
6Corona de los viejos son los hijos de los hijos; Y la honra de los hijos, sus padres.
7Kutaura kwamanyawi hakufaniri benzi; Zvikuru kutaura kune nhema hakufaniri muchinda.
7No conviene al necio la altilocuencia: ­Cuánto menos al príncipe el labio mentiroso!
8Fufuro yakaita sebwe rinokosha kana ichitarirwa nomwene wayo; Pose painoringira inofadza.
8Piedra preciosa es el cohecho en ojos de sus dueños: A donde quiera que se vuelve, da prosperidad.
9Munhu anofukidza kudarika komumwe, anotsvaka rudo; Asi anoramba achimutsa shoko, anoparadzanisa shamwari dzinodana.
9El que cubre la prevaricación, busca amistad: Mas el que reitera la palabra, aparta al amigo.
10Munhu ane njere anobayiwa nokutukwa Kupfuura benzi nokurohwa rune zana.
10Aprovecha la reprensión en el entendido, Más que si cien veces hiriese en el necio.
11Munhu anomoyo wokumukira anongotsvaka zvakaipa; Asi achatumirwa nhume inomoyo mukukutu.
11El rebelde no busca sino mal; Y mensajero cruel será contra él enviado.
12Zviri nani kuti munhu asangane nechikara chatorerwa vana, Pakuti asangane nebenzi paupenzi hwaro.
12Mejor es se encuentre un hombre con una osa á la cual han robado sus cachorros, Que con un fatuo en su necedad.
13Ani naani anoripidzira zvakanaka nezvakaipa, Zvakaipa hazvingabvi paimba yake.
13El que da mal por bien, No se apartará el mal de su casa.
14Kuvamba kokukakavara kwakafanana nokudziurira mvura; Saka rega rukave, kurwa kusati kwasvika.
14El que comienza la pendencia es como quien suelta las aguas: Deja pues la porfía, antes que se enmarañe.
15Anopembedza akaipa, nounopa wakarurama mhosva, Vose vari vaviri vanonyangadza Jehovha.
15El que justifica al impío, y el que condena al justo, Ambos á dos son abominación á Jehová.
16Mari iri muruoko rwebenzi neiko kuti ritenge uchenjeri, Zvarisina njere.
16¿De qué sirve el precio en la mano del necio para comprar sabiduría, No teniendo entendimiento?
17Shamwari inoda nguva dzose; Hama inoberekerwa kuti ibatsire pakutambudzika.
17En todo tiempo ama el amigo; Y el hermano para la angustia es nacido.
18Munhu anoshaiwa njere, ndiye anozvisunga noruoko rwake, Achizviitira wokwake rubatso.
18El hombre falto de entendimiento toca la mano, Fiando á otro delante de su amigo.
19Anoda kukakavara, anoda kudarika, Anokurisa suwo rake, anotsvaka kuparadzwa.
19La prevaricación ama el que ama pleito; Y el que alza su portada, quebrantamiento busca.
20Anomoyo usakarurama haawani zvakanaka; Ano rurimi rusakarurama anowira munjodzi.
20El perverso de corazón nunca hallará bien: Y el que revuelve con su lengua, caerá en mal.
21Anobereka benzi achazonzwa shungu; Baba vebenzi havana mufaro.
21El que engendra al necio, para su tristeza lo engendra: Y el padre del fatuo no se alegrará.
22moyo wakafara unobatsira munhu kupora; Asi mweya wakaputsika unowomesa mafupa.
22El corazón alegre produce buena disposición: Mas el espíritu triste seca los huesos.
23Munhu akaipa anogamuchira fufuro inobva muchipfuva, Kuti aminamise nzira dzokururamisira.
23El impío toma dádiva del seno Para pervertir las sendas del derecho.
24Uchenjeri huri pamberi poane njere, Asi meso ebenzi ari pamigumo yenyika.
24En el rostro del entendido aparece la sabiduría: Mas los ojos del necio vagan hasta el cabo de la tierra.
25Mwanakomana benzi anochemedza baba vake, Anoitira mai vakamubereka zvinovava.
25El hijo necio es enojo á su padre, Y amargura á la que lo engendró.
26Uye, kuranga akarurama hakuzakanaka, Nokurova vakuru nokuda kokururama kwavo.
26Ciertamente no es bueno condenar al justo, Ni herir á los príncipes que hacen lo recto.
27Anozvidzora pamashoko ake, ane zivo; Uye ane mweya wakagadzikana, munhu wenjere.
27Detiene sus dichos el que tiene sabiduría: De prudente espíritu es el hombre entendido.
28Kunyange nebenzi, kana rinyerere, ringanzi rakachenjera; Anobumira muromo wake, achanzi akangwara.
28Aun el necio cuando calla, es contado por sabio: El que cierra sus labios es entendido.