1 Sanni yeyaŋ baano ga futay bare, Amma sanni waaso ga futay tunandi.
1追求公義為 神所愛柔和的回答使烈怒消退,暴戾的話激動怒氣。
2 Laakalkooni deena ga bayray hanno ci, Amma saamey me ga saamotaray gusam.
2智慧人的舌頭闡揚知識;愚昧人的口發出愚妄。
3 Rabbi moy go nangu kulu, I ga ihanney nda ilaaley kulu guna.
3耶和華的眼目無所不在;壞人好人他都鑒察。
4 Deene baanikom ya fundi tuuri no, Amma wo kaŋ siiri ya bine funyaŋ hari no.
4說安慰話的舌頭是生命樹;奸惡的舌頭使人心碎。
5 Saamo ga donda nga baabo goojiyaŋ, Amma boro kaŋ na mo ye kaseetiyaŋ gaa ga du laakal.
5愚妄人藐視父親的管教;看重責備的是精明的人。
6 Adilante windi ra, arzaka boobo go no, Amma boro laalo duure ra, kala laakal tunay.
6義人家中財寶豐富;惡人的收入卻帶來擾害。
7 Laakalkooney meyey ga bayray say-say, Amma saamey biney wo manti yaadin no.
7智慧人的嘴唇散播知識;愚昧人的心並不是這樣。
8 Boro laalo sargay ya fanta hari no Rabbi se, Amma toonante adduwa ya a farhã hari no.
8惡人的祭物是耶和華厭惡的;正直人的禱告卻是他所喜悅的。
9 Boro laalo fondo wo, fanta hari no Rabbi se, Amma boro kaŋ ga adilitaray gana, a ga ba r'a.
9惡人的道路是耶和華厭惡的;追求公義的人卻是他所愛的。
10 Boro kaŋ na fondo taŋ, goojiyaŋ dungo ga kaa a gaa, Boro kaŋ wangu kaseetiyaŋ mo ga bu.
10離棄正路的必受嚴厲的管教;恨惡責備的必致死亡。
11 Alaahara nda Halaciyaŋ go Rabbi jine, Sanku fa binde Adam-izey biney.
11陰間和滅亡展露在耶和華面前,何況世人的心呢?
12 Dondako si ba boro kaŋ ga deeni nga gaa. A si koy laakalkooney do mo.
12好譏笑人的不喜愛責備他的人,也不到智慧人那裡去。
13 Bine kaŋ ga maa kaani ga moyduma farhandi, Amma bine saray do no, a bina ga fun.
13喜樂的心使人臉上容光煥發;心中愁苦使人精神頹喪。
14 Boro kaŋ gonda laakal bina ga bayray ceeci, Amma saamey me ŋwaaro ya saamotaray no.
14聰明人的心尋求知識,愚昧人的口只吃愚妄。
15 Borey kaŋ yaŋ go taabi ra, i jirbey kulu gonda doori, Amma bine kaanikoy gonda batu duumi.
15困苦人的日子盡是艱難;心中暢快的好像常享豐筵。
16 Dambe kayna, nga nda Rabbi humburkumay, A ga bisa arzaka boobo kaŋ taabi go a banda.
16財物雖少而敬畏耶和華,勝過財物豐富卻煩惱不安。
17 Dambe i ma kassi ŋwa naŋ kaŋ baakasinay go, D'i ma haw kaŋ i kuru ŋwa nda konnari a banda.
17吃素菜而彼此相愛,勝過吃肥牛卻彼此憎恨。
18 Boro kaŋ bine tunyaŋ ga baa ga kusuuma tunandi. Amma boro kaŋ ga suuru bine tunyaŋ se ga yanje kanandi.
18脾氣暴烈的人常引起紛爭;不輕易動怒的可平息爭執。
19 Hawfuno fonda ga hima nda karji kosaray. Amma adilante fonda ga te dabe fondo.
19懶惰人的道路好像荊棘籬笆;正直人的路徑是平坦的大道。
20 Ize laakalkooni ga nga baaba bine kaanandi, Amma saamo ga donda nga nya.
20智慧的兒子使父親快樂;愚昧人卻藐視自己的母親。
21 Saamotaray ya farhã hari no boro kaŋ jaŋ laakal se. Amma boro fahamante ga nga dirawey sasabandi no.
21無知的人以愚妄為樂;聰明人卻行事正直。
22 Naŋ kaŋ sinda saaware, miile-miiley ga feeri, Amma saawarekoy jama ra i ga tabbat no.
22不經商議,計劃必定失敗;謀士眾多,計劃就可成功。
23 Boro gonda farhã nga tuyaŋey ra, Sanni kaŋ ga hagu nga alwaati ra mo, Man a booriyaŋ misa!
23應對得當,自己也覺喜樂;合時的話,多麼美好!
24 Laakalkooni se fundi fonda ga gana beene haray, Zama a ma fay da Alaahara ganda.
24生命之路領明慧人向上,因此他可以離開在下面的陰間。
25 Rabbi ga boŋbeeraykoy windi dagu, Amma a ga wayboro kaŋ kurnye bu hirro tabbatandi.
25耶和華必拆毀驕傲人的家,卻要立定寡婦的地界。
26 Boro laaley dabarey ya fanta hari no Rabbi se, Amma sanni kaaney ga hanan.
26邪惡的思想是耶和華厭惡的;恩慈的話卻是純淨的。
27 Riiba binikom koy ga nga windo taabandi, Amma boro kaŋ wangu ka me-daabu ta ga funa.
27貪愛不義之財的禍害自己的家;恨惡賄賂的必可以存活。
28 Adilante bine ga lasaabu nda haŋ kaŋ nga ga tu, Amma boro laalo me ga hari laaley bambari.
28義人的心思想怎樣回答;惡人的口發出惡言。
29 Rabbi ga mooru boro laaley, Amma a ga maa adilante adduwa.
29耶和華遠離惡人,卻垂聽義人的禱告。
30 Moyduma farhante ga naŋ bine ma maa kaani, Baaru hanno mo ga naŋ biri ma te londi.
30眼中的光采使人心快樂;好消息使骨頭滋潤。
31 Hanga kaŋ ga hangan fundi kaseetiyaŋ se ga goro laakalkooney do.
31聽從有關生命之責備的,必住在智慧人中間。
32 Boro kaŋ wangu dondonandiyaŋ, Nga bumbo fundo no a ga donda, Amma boro kaŋ hangan kaseetiyaŋ se ga du fahamay.
32輕忽管教的是藐視自己;聽從責備的卻得著智慧(“智慧”原文作“心”)。
33 Rabbi humburkumay ya laakal dondonandiyaŋ no, Beeray mo ga lalabay gana.
33敬畏耶和華是智慧的教訓;尊榮以先,必有謙卑。