1 Talka kaŋ goono ga dira nga cimi toonanta ra ga bisa me laalokoy kaŋ a go mo, saamo no.
1敬畏 神必得好處行為完全的窮人,勝過說話欺詐的愚昧人。
2 Koyne, a mana boori fundi se a ma goro bayray si. Woodin banda, boro kaŋ ga cahã nda nga ce, Hartayaŋ no a ga te.
2一個人沒有知識是不好的,腳步匆忙的,難免失足。
3 Adam-ize saamotara no g'a fundo halaci a se, A bina mo goono ga guutu Rabbi gaa.
3人的愚妄毀滅自己的道路;他的心卻惱怒耶和華。
4 Arzaka ga kande hangasin boobo, Amma talka wo, fayante no a go baa nga gorokasin se.
4財富使朋友增多,但窮人連他的一個朋友也與他分離。
5 Tangari seedakoy si ciiti yana, Tangari ciiko mo si du faaba.
5作假見證的必難免受懲罰;吐出謊言的必不能逃脫。
6 Boro boobo ga gomni ŋwaaray nooyaŋ-boobo-koyo gaa, Boro kulu mo nooko coro no.
6尊貴的人,很多人求他的情面;慷慨施贈的,人人都作他的朋友。
7 Talka nya-izey kulu ga wang'a, Sanku fa binde a corey ga mooru a gaa. A g'i gana nda sanniyaŋ, amma i ban ka dira.
7貧窮人的兄弟都恨他;他的朋友更疏遠他。雖然他多多懇求他們,他們卻不理會。
8 Boro kaŋ du laakal ga ba nga fundo, Boro kaŋ na fahamay haggoy mo ga gomni gar.
8得著智慧的,愛惜自己的性命;保持明達的,必得益處。
9 Tangari seedakoy si ciiti yana bo, Tangari ciiko mo ga halaci no.
9作假見證的必難免受懲罰;吐出謊言的終必滅亡。
10 Kaani goray mana hagu saamo se, Sanku fa binde bannya ma du koytaray dabarikooniyaŋ boŋ.
10愚昧人生活奢侈是不相稱的,何況奴僕管轄領袖呢!
11 Boro laakalo ga naŋ a ma suuru nda bine tunay, Darza mo no a se a ma taali muray.
11人的明慧使他不輕易動怒;寬恕別人過失的,是自己的榮耀。
12 Bonkooni futay ga hima muusu beeri daŋ futo dunduyaŋ, Amma a gomno ga hima subu tayo boŋ harandaŋ.
12王的忿怒,好像獅子的吼叫,他的恩寵,如同草上的朝露。
13 Ize kaŋ ga saamu wo masiiba no a baabo se, Wande sanni-boobo-koy mo ga hima danga mimisi duumi.
13愚昧的兒子是父親的禍患,吵鬧的妻子好像雨水不停地滴漏。
14 Windi nda arzaka ya tubu hari no za baabey do, Amma wande laakalkooni, Rabbi do no a ga fun.
14房屋與財富是祖宗遺留的產業;唯有明慧的妻子是耶和華所賜的。
15 Hawfunay ga konda boro hala jirbi tiŋo ra, Dirgaykom mo ga maa haray.
15懶惰使人沉睡,閒懶的人必受飢餓。
16 Boro kaŋ ga haggoy da lordi, Nga fundo no a goono ga haggoy, Amma boro kaŋ na saalay kaa nga fonda gaa ga bu.
16謹守誡命的,保全自己的性命;輕忽自己道路的,必致死亡。
17 Boro kaŋ ga bakar alfukaarey se goono ga garaw daŋ Rabbi gaa, A g'a bana a se mo da nga gomno.
17恩待窮人的,等於借錢給耶和華;他所行的,耶和華必償還。
18 Ma ni izo gooji, za kaŋ beeje go no, Ma si ni bine sinji a halaciyaŋo gaa.
18趁著還有指望的時候,要管教你的兒子;不可存心任他死亡。
19 Boro kaŋ bine tunyaŋ ga baa ga du a alhakko, Zama baa ni n'a kaa kambe tilas kala ni ma ye k'a te koyne.
19常發烈怒的人,必須受罰,如果你幫助他,就必須一而再幫助他。
20 Ma maa saaware, ma dondonandiyaŋ ta, Zama ni ma te laakal hala ni jirbey bananta ra.
20你要聽勸告,受管教,好使你將來作個有智慧的人。
21 Dabari boobo no boro bina ra, Amma Rabbi saawara, nga no ga tabbat.
21人心裡的謀算很多,唯有耶和華的計劃能實現。
22 Boro gomni hina me no i ga ba r'a, Talka mo bisa tangarikom.
22人所渴望的,就是忠誠;作窮人比作撒謊的人還好。
23 Rabbi humburkumay wo, Fundi do haray no a ga koy. Boro kaŋ gond'a ga jirbi wasa yaŋ ra, Masiiba mo si kaa a gaa.
23敬畏耶和華的,得著生命;他必安居知足,不會遭受禍患。
24 Hawfuno ga nga kambe sufu hawru ra, Amma a si kond'a nga meyo do.
24懶惰人把手放在盤子裡,連拿食物送回口邊,也不願意。
25 Ma dondako kar, Boro kaŋ jaŋ fahamay mo ga laakal dondon. Ma deeni fahamante gaa, Nga mo ga faham da bayray.
25責打好譏笑人的,愚蒙人就會變得精明;責備聰明人,他就會明白知識。
26 Boro kaŋ na nga baabo toonye ka nga nya gaaray wo ize kaŋ ga kande haawi no, Kayna candiko mo no.
26虐待父親,趕走母親的,是貽羞可恥的兒子。
27 Ay izo, da ni fay da dondonandiyaŋ hanganyaŋ, Ni ga kamba ka fay da bayray sanney.
27我兒,你若是停止聽受管教,就會偏離知識的言語。
28 Seeda yaamo ga fooru nda cimi ciiti, Boro laaley me mo ga kungu nda laala.
28無賴作見證,嘲笑公平,惡人的口,吞吃罪孽。
29 I ga ciitiyaŋ soola dondako se, Barzuyaŋ mo go no saamey banda daarey se.
29刑罰是為好譏笑人的預備的,鞭打是為愚昧人的背預備的。