1 Maa hanno ya suubanyaŋ hari no ka bisa duure boobo, Gomni mo bisa wura nda nzarfu.
1敬畏 神得真財富名譽勝過多財，恩寵勝過金銀。
2 Arzakante nda talka ga care kubay, Rabbi no k'i kulu te.
2世上有財主，也有窮人，兩者都是耶和華所造的。
3 Boro kaŋ gonda laakal ga masiiba fonnay, a ma tugu, Amma saamo ga bisa ka koy ka taabi haŋ.
3精明人看見災禍，就躲藏起來；愚蒙人卻往前走，自取禍害。
4 Lalabu nda Rabbi humburkumay, I alhakko ya arzaka nda beeray da fundi no.
4謙卑和敬畏耶和華的賞賜，就是財富、榮耀和生命。
5 Karji nda hirrimi go no siirante fondo boŋ, Boro kaŋ na nga fundo haggoy ga mooru a gaa.
5奸詐人的道路，滿布荊棘和網羅；謹慎自己的，必遠離這些。
6 Ma zanka biiri fondo kaŋ a ga gana ra, Baa waati kaŋ a zeen a s'a taŋ mo.
6教養孩童走他當行的路，就是到老，他也不會偏離。
7 Duurekoy ga koytaray ŋwa talka boŋ, Garaw ŋwaako mo bannya no garaw danko se.
7財主管轄窮人，欠債的作債主的奴僕。
8 Boro kaŋ na laala duma ga mursay wi, A futa goobo mo ga gaze.
8散播邪惡的，必收禍害；他忿怒的杖終必毀掉。
9 Boro kaŋ gonda gomni miila ga du albarka, Zama nga ŋwaaro ra no a ga kaa ka no alfukaarey se.
9心存良善看人的，必蒙賜福；因為他把自己的食物分給窮人。
10 Ma dondako gaaray, kuta mo ga fun, Oho, yanje nda kayna mo ga ban.
10趕走好譏笑人的，紛爭就除去；爭執和恥辱也必止息。
11 Boro kaŋ ga ba bine hananyaŋ, A me sanni gaakuro sabbay se bonkooni ga te a se coro.
11喜愛內心潔淨，嘴上有恩言的，君王要作他的朋友。
12 Rabbi moy ga bayraykoy haggoy, Amma a ga boro kaŋ ga amaana ŋwa sanni zeeri.
12耶和華的眼目護衛知識，卻傾覆奸詐人的話。
13 Hawfuno ga ne: «Muusu beeri go no taray, I g'ay wi fondey ra.»
13懶惰人說：“外面有獅子，我在街上必被殺害。”
14 Waykuuru me ya guusu no kaŋ ga ku, Boro kaŋ Rabbi ga fanta no ga kaŋ a ra.
14淫婦的口是深坑，耶和華所惱恨的必陷在其中。
15 Saamotaray goono ga kunsum zanka bine ra, Amma goojiyaŋ goobu no g'a gaaray a se nangu mooro.
15愚妄束縛孩童的心，管教的杖可以把愚妄遠遠驅除。
16 Boro kaŋ na alfukaaru toonye zama nga ma riiba ŋwa se, Da boro kaŋ na arzakante no, Jaŋay ra no i ga kokor.
16欺壓窮人為要增加自己財富的，送禮給財主的，必致窮乏。
17 Ma ni hanga jeeri ka maa sanney kaŋ gonda laakal, Ma ni laakal ye mo ay bayra gaa.
17待人處事需仁慈謹慎你要留心聽智慧人的言語，專心領受我的知識。
18 Zama hari kaano no da ni n'i haggoy ni bina ra, D'i kulu goro ni meyo ra care banda.
18如果你心裡謹守，嘴唇上常常誦念這一切，自會覺得甘美。
19 Zama ni deyaŋo ma goro Rabbi do, Woodin se no ay na ni bayrandi nd'ey hunkuna, Oho, hala nin bumbo.
19我今日特別指教你，為要使你倚靠耶和華。
20 Manti ay hantum ni se harey kaŋ ga boori ka bisa, Saawarey waney nda bayray waney,
20我不是曾經給你們寫下（“我不是曾經給你們寫下”或譯：“我不是給你們寫了三十條”）有關謀略和知識的事嗎？
21 Zama ay ma ni bayrandi nda cimi sanni tabbatantey, Hala ni ma du ka cimi sanney ye borey kaŋ na ni donton se?
21要教你認識確實的真理，使你把真理回覆那差派你來的人。
22 Ma si alfukaaru kom zama nga ya talka no, Ma si taabante mo kankam faada meyo gaa.
22你不可因為貧窮人窮乏，就搶奪他的東西，也不可在城門口欺壓窮苦人。
23 Zama Rabbi ga faasa i se, A ga borey kaŋ g'i kom yaŋ din mo fundey kom.
23因為耶和華必為他們伸冤，搶奪他們的，耶和華也必奪取那人的性命。
24 Ma si corotaray te da boro kaŋ bine ga waasu, Ma si hangasinay mo da futaykooni.
24容易發怒的人，不要與他為友；脾氣暴躁的人，不要與他來往，
25 Zama ni ma si a te-goyey dondon, Ka du ni fundo se hirrimi.
25免得你效法他的行徑，自己就陷在網羅裡。
26 Ma si goro yadda sambuyaŋ nookoy ra, Wala mo borey kaŋ yaŋ ga garaw sambuyaŋ yadda sambu.
26不要替別人擊掌擔保，也不可為欠債的作保證人。
27 Da ni sinda banayaŋ hari, Ifo se no a ga ni daarijo kaa ni se ni cire?
27如果你沒有甚麼可以償還，何必使人連你睡覺的床也奪去呢？
28 Fari hirri seeda zeeno kaŋ ni kaayey sinji, Ma s'a ganandi.
28你的祖先立定古時的地界，你不可遷移。
29 Ni go ga di boro kaŋ gonda himma nga muraadey ra, wala? Bora din ga kay koyey jine, A si kay talkey jine bo.
29你見過辦事能幹的人嗎？他必侍立在君王面前，必不會侍立在低微的人面前。