1Ang mga kawikaan ni Salomon na anak ni David na hari sa Israel:
1箴言的功用
2Upang umalam ng karunungan at turo; upang bulayin ang mga salita ng pagkaunawa;
2要使人晓得智慧和教训,了解充满哲理的言语;
3Upang tumanggap ng turo sa pantas na paguugali, sa katuwiran, at kahatulan, at karampatan;
3使人领受明慧的教训,就是公义、公正和正直;
4Upang magbigay ng katalinuhan sa musmos. Kaalaman at pagbubulay sa kabataan:
4使愚蒙人变成精明,使少年人获得知识和明辨的能力;
5Upang marinig ng pantas, at lumago sa ikatututo: at upang tamuhin ng taong may unawa ang magagaling na payo:
5使智慧人听了,可以增长学问,使聪明人听了,可以获得智谋;
6Upang umunawa ng kawikaan at ng kahulugan; ng mga salita ng pantas, at ng kanilang malalabong sabi.
6使人明白箴言和譬喻,懂得智慧人的言词和他们的隐语。
7Ang takot sa Panginoon ay pasimula ng kaalaman: nguni't ang mangmang ay humahamak sa karunungan at turo.
7不受恶人的引诱敬畏耶和华是知识的开端,但愚妄人藐视智慧和教训。
8Anak ko, dinggin mo ang turo ng iyong ama, at huwag mong pabayaan ang kautusan ng iyong ina:
8我儿,要听从你父亲的教训,不可离弃你母亲的训诲。
9Sapagka't sila'y magiging tali ng biyaya sa iyong ulo, at mga kuwintas sa ligid ng iyong leeg.
9因为这些要作你头上的华冠,作你颈上的金链。
10Anak ko, kung ikaw ay hikayatin ng mga makasalanan, huwag mong tulutan.
10我儿,如果坏人引诱你,你不可随从他们。
11Kung kanilang sabihin, sumama ka sa amin, tayo'y magsibakay sa pagbububo ng dugo, tayo'y mangagkubli ng silo na walang anomang kadahilanan sa walang sala;
11如果他们说:“你跟我们来吧!我们要埋伏流人的血,我们要无故地潜伏伤害无辜的人;
12Sila'y lamunin nating buhay na gaya ng Sheol. At buo, na gaya ng nagsibaba sa lungaw;
12我们要好像阴间一般,把他们活生生吞下,他们整个被我们吞下,如同下坑的人一样;
13Tayo'y makakasumpong ng lahat na mahalagang pag-aari, ating pupunuin ang ating mga bahay ng samsam;
13这样,我们必得着各样贵重的财物,把掠物装满我们的房子。
14Ikaw ay makikipagsapalaran sa gitna namin; magkakaroon tayong lahat ng isang supot:
14加入我们的行列吧!我们大家共用一个钱袋。”
15Anak ko, huwag kang lumakad sa daan na kasama nila; pigilin mo ang iyong paa sa kanilang landas:
15我儿,不可和他们走在一起,禁止你的脚走他们的路;
16Sapagka't ang kanilang mga paa ay nagsisitakbo sa kasamaan, at sila'y nangagmamadali sa pagbububo ng dugo.
16因为他们的脚奔向邪恶,他们急于流人的血。
17Sapagka't walang kabuluhang naladlad ang silo, sa paningin ng alin mang ibon:
17在飞鸟眼前张设网罗,是徒劳无功的。
18At binabakayan ng mga ito ang kanilang sariling dugo, kanilang ipinagkukubli ng silo ang kanilang sariling mga buhay.
18他们埋伏,是自流己血;他们潜伏,是自害己命。
19Ganyan ang mga lakad ng bawa't sakim sa pakinabang; na nagaalis ng buhay ng mga may-ari niyaon.
19凡是贪爱不义之财的,所走的路都是这样;那不义之财夺去了贪财者的性命。
20Karunungan ay humihiyaw na malakas sa lansangan; kaniyang inilalakas ang kaniyang tinig sa mga luwal na dako;
20当听智慧的呼唤智慧在街上呼喊,在广场上扬声;
21Siya'y humihiyaw sa mga pangulong dako na pinaglilipunan; sa pasukan ng mga pintuang-bayan, sa bayan, kaniyang binibigkas ang kaniyang mga salita:
21在闹市中心呼叫,在城门口发出言语,说:
22Hanggang kailan kayong mga musmos, magsisiibig sa inyong kamusmusan? At ang mga nanunuya ay maliligaya sa panunuya, at ang mga mangmang ay mangagtatanim sa kaalaman?
22“你们愚蒙人喜爱愚蒙,好讥笑的人喜欢讥笑,愚昧人恨恶知识,要到几时呢?
23Magsibalik kayo sa aking saway: narito, aking ibubuhos ang aking espiritu sa inyo.
23你们要因我的责备回转,我就把我的心意(“心意”或译:“灵”)向你们倾吐,把我的话指示你们。
24Sapagka't ako'y tumawag, at kayo'y tumanggi: aking iniunat ang aking kamay, at walang makinig;
24我呼唤,你们不肯听从;我伸手,没有人理会。
25Kundi inyong iniuwi sa wala ang buo kong payo, at hindi ninyo inibig ang aking saway:
25你们既轻忽我的一切劝告,不肯接受我的责备;
26Ako naman ay tatawa sa kaarawan ng inyong kasakunaan: ako'y manunuya pagka ang inyong takot ay dumarating;
26所以你们遭难的时候,我就发笑;惊恐临到你们的日子,我就嗤笑。
27Pagka ang iyong takot ay dumarating na parang bagyo. At ang inyong kasakunaan ay dumarating na parang ipoipo; pagka ang hirap at hapis ay dumating sa inyo.
27惊恐临到你们好像风暴,灾难如同飓风来临,患难困苦临到你们身上。
28Kung magkagayo'y tatawag sila sa akin, nguni't hindi ako sasagot; hahanapin nila akong masikap, nguni't hindi nila ako masusumpungan:
28那时,他们必呼求我,我却不回答;他们切切寻找我,却寻不见;
29Sapagka't kanilang ipinagtanim ang kaalaman, at hindi pinili ang takot sa Panginoon.
29因为他们恨恶知识,不选择敬畏耶和华;
30Ayaw sila ng aking payo; kanilang hinamak ang buo kong pagsaway:
30不接受我的劝告,轻视我的一切责备;
31Kaya't sila'y magsisikain ng bunga ng kanilang sariling lakad, at mabubusog ng kanilang sariling mga kagagawan.
31所以,他们必自食其果,必饱尝自己所设计谋的伤害。
32Sapagka't papatayin sila ng pagtalikod ng musmos, at ang pagkawalang balisa ng mga mangmang ay ang sisira sa kanila.
32愚蒙人的背道必杀害他们自己,愚昧人的安逸必毁灭他们自己;
33Nguni't ang nakikinig sa akin ay tatahang tiwasay. At tatahimik na walang takot sa kasamaan.
33唯有听从我的,必安然居住,得享安宁,免受灾祸的惊恐。”