1Ang masama ay tumatakas ng walang taong humahabol: nguni't ang matuwid ay matapang na parang leon.
1The wicked have fled and there is no pursuer. And the righteous as a young lion is confident.
2Dahil sa pagsalangsang ng lupain ay marami ang kaniyang mga pangulo: nguni't sa naguunawa at matalino ay malalaon ang kalagayan niya.
2By the transgression of a land many [are] its heads. And by an intelligent man, Who knoweth right — it is prolonged.
3Ang mapagkailangan na pumipighati sa dukha ay parang bugso ng ulan na hindi nagiiwan ng pagkain.
3A man — poor and oppressing the weak, [Is] a sweeping rain, and there is no bread.
4Silang nangagpapabaya sa kautusan ay nagsisipuri sa masama: nguni't ang nangagiingat ng kautusan ay nangakikipagkaalit sa kanila.
4Those forsaking the law praise the wicked, Those keeping the law plead against them.
5Ang masasamang tao ay hindi nangakakaunawa ng kahatulan: nguni't silang nagsisihanap sa Panginoon ay nangakakaunawa sa lahat ng mga bagay.
5Evil men understand not judgment, And those seeking Jehovah understand all.
6Maigi ang dukha na lumalakad sa kaniyang pagtatapat, kay sa suwail sa kaniyang mga lakad, bagaman siya'y mayaman.
6Better [is] the poor walking in his integrity, Than the perverse of ways who is rich.
7Sinomang nagiingat ng kautusan ay pantas na anak: nguni't siyang kasama ng mga matakaw ay nagbibigay kahihiyan sa kaniyang ama.
7Whoso is keeping the law is an intelligent son, And a friend of gluttons, Doth cause his father to blush.
8Ang nagpapalago ng kaniyang yaman sa tubo at pakinabang, ay pumipisan sa ganang may awa sa dukha.
8Whoso is multiplying his wealth by biting and usury, For one favouring the poor doth gather it.
9Siyang naglalayo ng kaniyang pakinig sa pakikinig ng kautusan, maging ang kaniyang dalangin ay karumaldumal.
9Whoso is turning his ear from hearing the law, Even his prayer [is] an abomination.
10Sinomang nagliligaw sa matuwid sa masamang daan, siya'y mahuhulog sa kaniyang sariling lungaw: nguni't ang sakdal ay magmamana ng mabuti.
10Whoso is causing the upright to err in an evil way, Into his own pit he doth fall, And the perfect do inherit good.
11Ang mayaman ay pantas sa ganang kaniyang sarili; nguni't ang dukha na naguunawa ay sumisiyasat.
11A rich man is wise in his own eyes, And the intelligent poor searcheth him.
12Pagka ang matuwid ay nagtatagumpay, may dakilang kaluwalhatian: nguni't pagka ang masama ay bumabangon, nagsisipagtago ang mga tao.
12In the exulting of the righteous the glory [is] abundant, And in the rising of the wicked man is apprehensive.
13Siyang nagtatakip ng kaniyang mga pagsalangsang ay hindi giginhawa: nguni't ang nagpapahayag at nagiiwan ng mga yaon ay magtatamo ng kaawaan.
13Whoso is covering his transgressions prospereth not, And he who is confessing and forsaking hath mercy.
14Masaya ang tao na natatakot na lagi: nguni't siyang nagmamatigas ng kaniyang kalooban ay mahuhulog sa kahirapan.
14O the happiness of a man fearing continually, And whoso is hardening his heart falleth into evil.
15Kung paano ang umuungal na leon at ang gutom na oso, gayon ang masamang pinuno sa maralitang bayan.
15A growling lion, and a ranging bear, [Is] the wicked ruler over a poor people.
16Ang pangulo na kulang sa paguunawa ay lubhang mamimighati rin: nguni't siyang nagtatanim sa kasakiman ay dadami ang kaniyang mga kaarawan.
16A leader lacking understanding multiplieth oppressions, Whoso is hating dishonest gain prolongeth days.
17Ang tao na nagpapasan ng dugo ng sinomang tao, tatakas sa lungaw; huwag siyang pigilin ng sinoman.
17A man oppressed with the blood of a soul, Unto the pit fleeth, none taketh hold on him.
18Ang lumalakad ng matuwid ay maliligtas: nguni't siyang masama sa kaniyang mga lakad ay mabubuwal na bigla.
18Whoso is walking uprightly is saved, And the perverted of ways falleth at once.
19Siyang bumubukid ng kaniyang lupain ay magkakaroon ng saganang tinapay: nguni't siyang sumusunod sa mga walang kabuluhang tao ay madudukhang mainam.
19Whoso is tilling his ground is satisfied [with] bread, And whoso is pursuing vanity, Is filled [with] poverty.
20Ang tapat na tao ay mananagana sa pagpapala: nguni't siyang nagmamadali sa pagyaman ay walang pagsalang parurusahan.
20A stedfast man hath multiplied blessings, And whoso is hasting to be rich is not acquitted.
21Magkaroon ng pagtatangi sa mga pagkatao ay hindi mabuti: ni hindi man sasalangsang ang tao dahil sa isang putol na tinapay.
21To discern faces is not good, And for a piece of bread doth a man transgress.
22Siyang may masamang mata ay nagmamadali sa pagyaman, at hindi nakakaalam, na kasalatan ay darating sa kaniya.
22Troubled for wealth [is] the man [with] an evil eye, And he knoweth not that want doth meet him.
23Siyang sumasaway sa isang tao ay makakasumpong sa ibang araw ng higit na lingap kay sa doon sa kunwa'y pumupuri ng dila.
23Whoso is reproving a man afterwards findeth grace, More than a flatterer with the tongue.
24Ang nagnanakaw sa kaniyang ama o sa kaniyang ina, at nagsasabi, hindi ito pagsalangsang; Yao'y kasama rin ng maninira.
24Whoso is robbing his father, or his mother, And is saying, `It is not transgression,` A companion he is to a destroyer.
25Siyang may sakim na diwa ay humihila ng kaalitan: nguni't siyang naglalagak ng kaniyang tiwala sa Panginoon ay tataba.
25Whoso is proud in soul stirreth up contention, And whoso is trusting on Jehovah is made fat.
26Siyang tumitiwala sa kaniyang sariling puso ay mangmang: nguni't ang lumakad na may kapantasan, ay maliligtas.
26Whoso is trusting in his heart is a fool, And whoso is walking in wisdom is delivered.
27Siyang nagbibigay sa dukha ay hindi masasalat: nguni't siyang nagkukubli ng kaniyang mga mata ay magkakaroon ng maraming sumpa.
27Whoso is giving to the poor hath no lack, And whoso is hiding his eyes multiplied curses.
28Pagka ang masama ay bumabangon, nagsisipagkubli ang mga tao; nguni't pagka sila'y nangamamatay, dumadami ang matuwid.
28In the rising of the wicked a man is hidden, And in their destruction the righteous multiply!