1Pagka ikaw ay nauupong kumain na kasalo ng isang pangulo, kilanlin mong maigi siya na nasa harap mo;
1Когда сядешь вкушать пищу с властелином, то тщательно наблюдай, что перед тобою,
2At maglagay ka ng sundang sa iyong lalamunan, kung ikaw ay taong bigay sa pagkain.
2и поставь преграду в гортани твоей, если ты алчен.
3Huwag kang mapagnais ng kaniyang mga masarap na pagkain; yamang mga marayang pagkain.
3Не прельщайся лакомыми яствами его; это – обманчивая пища.
4Huwag kang mainip sa pagyaman; tumigil ka sa iyong sariling karunungan.
4Не заботься о том, чтобы нажить богатство; оставь такие мысли твои.
5Iyo bang itititig ang iyong mga mata sa wala? Sapagka't ang mga kayamanan, ay tunay na nagsisipagpakpak, gaya ng aguila na lumilipad sa dakong langit.
5Устремишь глаза твои на него, и – его уже нет; потому что оно сделает себе крылья и, как орел, улетит к небу.
6Huwag mong kanin ang tinapay niya na may masamang mata, ni nasain mo man ang kaniyang mga masarap na pagkain:
6Не вкушай пищи у человека завистливого и не прельщайся лакомыми яствами его;
7Sapagka't kung ano ang iniisip niya sa loob niya, ay gayon siya: kumain ka at uminom ka, sabi niya sa iyo; nguni't ang puso niya ay hindi sumasaiyo.
7потому что, каковы мысли в душе его, таков и он; „ешь и пей", говорит он тебе, а сердце его не с тобою.
8Ang subo na iyong kinain ay iyong isusuka, at iyong iwawala ang iyong mga matamis na salita.
8Кусок, который ты съел, изблюешь, и добрые слова твои ты потратишь напрасно.
9Huwag kang magsalita sa pakinig ng mangmang; sapagka't kaniyang hahamakin ang karunungan ng iyong mga salita.
9В уши глупого не говори, потому что он презрит разумные словатвои.
10Huwag mong baguhin ang dating muhon ng lupa; at huwag mong pasukin ang mga bukid ng ulila:
10Не передвигай межи давней и на поля сирот не заходи,
11Sapagka't ang kanilang Manunubos ay malakas; ipaglalaban niya ang kanilang usap sa iyo.
11потому что Защитник их силен; Он вступится в дело их с тобою.
12Ihilig mo ang iyong puso sa turo, at ang iyong mga pakinig sa mga salita ng kaalaman.
12Приложи сердце твое к учению и уши твои – к умным словам.
13Huwag mong ipagkait ang saway sa bata: sapagka't kung iyong hampasin siya ng pamalo, siya'y hindi mamamatay.
13Не оставляй юноши без наказания: если накажешь его розгою, он не умрет;
14Iyong hahampasin siya ng pamalo, at ililigtas mo ang kaniyang kaluluwa sa Sheol.
14ты накажешь его розгою и спасешь душу его от преисподней.
15Anak ko, kung ang iyong puso ay magpakapantas, ang puso ko'y matutuwa sa makatuwid baga'y ang akin:
15Сын мой! если сердце твое будет мудро, то порадуется и мое сердце;
16Oo, ang aking puso ay magagalak pagka ang iyong mga labi ay nangagsasalita ng matuwid na mga bagay.
16и внутренности мои будут радоваться, когда уста твои будут говорить правое.
17Huwag managhili ang iyong puso sa mga makasalanan: kundi lumagay ka sa Panginoon buong araw:
17Да не завидует сердце твое грешникам, но да пребудет оно во все дни в страхе Господнем;
18Sapagka't tunay na may kagantihan; at ang iyong pagasa ay hindi mahihiwalay.
18потому что есть будущность, и надежда твоя не потеряна.
19Makinig ka, anak ko, at ikaw ay magpakapantas, at patnubayan mo ang iyong puso sa daan.
19Слушай, сын мой, и будь мудр, и направляй сердце твое на прямой путь.
20Huwag kang mapasama sa mga mapaglango; sa mga mayamong mangangain ng karne:
20Не будь между упивающимися вином, между пресыщающимися мясом:
21Sapagka't ang manglalasing at ang mayamo ay darating sa karalitaan: at ang antok ay magbibihis sa tao ng pagkapulubi.
21потому что пьяница и пресыщающийся обеднеют, и сонливость оденет в рубище.
22Dinggin mo ang iyong ama na naging anak ka, at huwag mong hamakin ang iyong ina kung siya'y tumanda.
22Слушайся отца твоего: он родил тебя; и не пренебрегай матери твоей,когда она и состарится.
23Bumili ka ng katotohanan at huwag mong ipagbili: Oo karunungan, at turo, at pag-uunawa.
23Купи истину и не продавай мудрости и учения и разума.
24Ang ama ng matuwid ay magagalak na lubos: at siyang nagkaanak ng pantas na anak ay magagalak sa kaniya.
24Торжествует отец праведника, и родивший мудрого радуется о нем.
25Mangatuwa ang iyong ama at ang iyong ina, at magalak siyang nanganak sa iyo.
25Да веселится отец твой и да торжествует мать твоя, родившая тебя.
26Anak ko, ibigay mo sa akin ang iyong puso, at malugod ang iyong mga mata sa aking mga daan.
26Сын мой! отдай сердце твое мне, и глаза твои да наблюдают путимои,
27Sapagka't ang isang patutot ay isang malalim na lubak; at ang babaing di kilala ay makipot na lungaw.
27потому что блудница – глубокая пропасть, и чужая жена – тесный колодезь;
28Oo, siya'y bumabakay na parang tulisan, at nagdaragdag ng mga magdaraya sa gitna ng mga tao.
28она, как разбойник, сидит в засаде иумножает между людьми законопреступников.
29Sinong may ay? sinong may kapanglawan? sinong may pakikipagtalo? sinong may daing? sino ang may sugat na walang kadahilanan? sino ang may maningas na mata?
29У кого вой? у кого стон? у кого ссоры? у кого горе? у кого раны без причины? у кого багровые глаза?
30Silang nangaghihintay sa alak; silang nagsisiyaon upang humanap ng pinaghalong alak.
30У тех, которые долго сидят за вином, которые приходятотыскивать вина приправленного.
31Huwag kang tumingin sa alak pagka mapula, pagka nagbibigay ng kaniyang kulay sa saro,
31Не смотри на вино, как оно краснеет, как оно искрится в чаше, как оно ухаживается ровно:
32Sa huli ay kumakagat ito na parang ahas, at tumutukang parang ulupong.
32впоследствии, как змей, оно укусит, и ужалит, как аспид;
33Ang iyong mga mata ay titingin ng mga katuwang bagay, at ang iyong puso ay nagbabadya ng mga magdarayang bagay.
33глаза твои будут смотреть на чужих жен, и сердце твое заговорит развратное,
34Oo, ikaw ay magiging parang nahihiga sa gitna ng dagat, o parang nahihiga sa dulo ng isang palo ng sasakyan.
34и ты будешь, как спящий среди моря и как спящий на верху мачты.
35Kanilang pinalo ako, iyong sasalitain, at hindi ako nasaktan; kanilang hinampas ako, at hindi ko naramdaman: kailan gigising ako? aking hahanapin pa uli.
35И скажешь : „били меня, мне не было больно; толкали меня, я не чувствовал. Когда проснусь, опять буду искать того же".