1Anak ko, huwag mong kalimutan ang aking kautusan; kundi ingatan ng iyong puso ang aking mga utos:
1Сын мой! наставления моего не забывай, и заповеди мои да хранит сердце твое;
2Sapagka't karamihan ng mga araw, at mga taon ng buhay, at kapayapaan, ay madadagdag sa iyo.
2ибо долготы дней, лет жизни и мира они приложат тебе.
3Huwag kang pabayaan ng kaawaan at katotohanan: itali mo sa palibot ng iyong leeg; ikintal mo sa iyong puso:
3Милость и истина да не оставляют тебя: обвяжи ими шею твою, напиши их на скрижали сердца твоего,
4Sa gayo'y makakasumpong ka ng lingap at mabuting kaunawaan, sa paningin ng Dios at ng tao.
4и обретешь милость и благоволение в очах Бога и людей.
5Tumiwala ka sa Panginoon ng buong puso mo, at huwag kang manalig sa iyong sariling kaunawaan:
5Надейся на Господа всем сердцем твоим, и не полагайся на разум твой.
6Kilalanin mo siya sa lahat ng iyong mga lakad, at kaniyang ituturo ang iyong mga landas.
6Во всех путях твоих познавай Его, и Он направит стези твои.
7Huwag kang magpakapantas sa iyong sariling mga mata; matakot ka sa Panginoon, at humiwalay ka sa kasamaan:
7Не будь мудрецом в глазах твоих; бойся Господа и удаляйся от зла:
8Magiging kagalingan sa iyong pusod, at utak sa iyong mga buto.
8это будет здравием для тела твоего и питанием для костей твоих.
9Parangalin mo ang Panginoon ng iyong tinatangkilik, at ng mga unang bunga ng lahat mong ani:
9Чти Господа от имения твоего и от начатков всех прибытков твоих,
10Sa gayo'y mapupuno ang iyong mga kamalig ng sagana, at ang iyong mga alilisan ay aapawan ng bagong alak.
10и наполнятся житницы твои до избытка, и точила твои будут переливаться новым вином.
11Anak ko, huwag mong hamakin ang parusa ng Panginoon; ni mayamot man sa kaniyang saway:
11Наказания Господня, сын мой, не отвергай, и не тяготись обличением Его;
12Sapagka't sinasaway ng Panginoon ang kaniyang iniibig: gaya ng ama sa anak na kaniyang kinaluluguran.
12ибо кого любит Господь, того наказывает и благоволит к тому, как отецк сыну своему.
13Mapalad ang tao na nakakasumpong ng karunungan, at ang tao na nagtatamo ng kaunawaan.
13Блажен человек, который снискал мудрость, и человек, который приобрел разум, –
14Sapagka't ang kalakal niya ay maigi kay sa kalakal na pilak, at ang pakinabang niyaon kay sa dalisay na ginto.
14потому что приобретение ее лучше приобретения серебра, и прибыли от нее больше, нежели от золота:
15Mahalaga nga kay sa mga rubi; at wala sa mga bagay na mananasa mo sa maihahalintulad sa kaniya,
15она дороже драгоценных камней; и ничто из желаемого тобою не сравнится с нею.
16Karamihan ng mga araw ay nasa kanang kamay niya, sa kaniyang kaliwang kamay ay mga kayamanan at karangalan.
16Долгоденствие – в правой руке ее, а в левой у нее – богатство и слава;
17Ang kaniyang mga daan ay mga daan ng kaligayahan, at lahat niyang mga landas ay kapayapaan.
17пути ее – пути приятные, и все стези ее – мирные.
18Siya ay punong kahoy ng buhay sa mga nanghahawak sa kaniya: at mapalad ang bawa't isa na nangamamalagi sa kaniya.
18Она – древо жизни для тех, которые приобретают ее, – и блаженны, которые сохраняют ее!
19Nilikha ng Panginoon ang lupa sa pamamagitan ng karunungan; itinatag niya ang langit sa pamamagitan ng kaunawaan.
19Господь премудростью основал землю, небеса утвердил разумом;
20Sa kaniyang kaalaman ay nabahagi ang mga kalaliman, at ang mga alapaap ay nagsipatak ng hamog.
20Его премудростью разверзлись бездны, и облака кропят росою.
21Anak ko, huwag silang mangahiwalay sa iyong mga mata; ingatan mo ang magaling na karunungan at ang kabaitan;
21Сын мой! не упускай их из глаз твоих; храни здравомыслие и рассудительность,
22Sa gayo'y magiging buhay sila sa iyong kaluluwa, at biyaya sa iyong leeg.
22и они будут жизнью для души твоей и украшением для шеи твоей.
23Kung magkagayo'y lalakad ka ng iyong lakad na tiwasay, at ang iyong paa ay hindi matitisod.
23Тогда безопасно пойдешь по пути твоему, и нога твоя не споткнется.
24Pagka ikaw ay nahihiga, hindi ka matatakot: Oo, ikaw ay mahihiga at ang iyong tulog ay magiging mahimbing.
24Когда ляжешь спать, – не будешь бояться; и когда уснешь, – сон твой приятен будет.
25Huwag kang matakot ng biglang pagkatakot, ni sa pagkabuwal man ng masama, pagka dumarating:
25Не убоишься внезапного страха и пагубы от нечестивых, когда она придет;
26Sapagka't ang Panginoon ay magiging iyong pagtitiwala, at iingatan ang iyong paa sa pagkahuli.
26потому что Господь будет упованием твоим и сохранит ногу твою от уловления.
27Huwag mong ikait ang mabuti sa kinauukulan, pagka nasa kapangyarihan ng iyong kamay na ito'y gawin.
27Не отказывай в благодеянии нуждающемуся, когда рука твоя в силе сделать его.
28Huwag mong sabihin sa iyong kapuwa, Yumaon ka, at bumalik uli, at bukas ay magbibigay ako; pagka ikaw ay mayroon.
28Не говори другу твоему: „пойди и приди опять, и завтра я дам", когда ты имеешь при себе.
29Huwag kang kumatha ng kasamaan laban sa iyong kapuwa, na palibhasa't tumatahang tiwasay sa siping mo.
29Не замышляй против ближнего твоего зла, когда он без опасения живет с тобою.
30Huwag kang makipagusapin sa kanino man ng walang kadahilanan, kung hindi siya gumawa ng kasamaan sa iyo.
30Не ссорься с человеком без причины, когда он не сделал зла тебе.
31Huwag kang managhili sa taong marahas, at huwag kang pumili ng anoman sa kaniyang mga lakad.
31Не соревнуй человеку, поступающему насильственно, и не избирай ни одного из путей его;
32Sapagka't ang suwail ay kasuklamsuklam sa Panginoon: nguni't ang kaniyang payo ay kasama ng matuwid.
32потому что мерзость пред Господом развратный, а с праведными у Него общение.
33Ang sumpa ng Panginoon ay nasa bahay ng masama; nguni't pinagpapala niya ang tahanan ng matuwid.
33Проклятие Господне на доме нечестивого, а жилище благочестивых Он благословляет.
34Tunay na kaniyang dinuduwahagi ang mga mangduduwahagi, nguni't binibigyan niya ng biyaya ang mababa.
34Если над кощунниками Он посмевается, то смиренным дает благодать.
35Ang pantas ay magmamana ng kaluwalhatian; nguni't kahihiyan ay magiging ganti sa mga mangmang.
35Мудрые наследуют славу, а глупые – бесславие.