Turkish

Zarma

Proverbs

17

1Huzur içinde kuru bir lokma,Kavga ve ziyafet dolu evden iyidir.
1 Gaata looma fo da laakal kanay a banda bisa windi kaŋ to da batu ka margu nda care kusuuma.
2Sağduyulu köle,Ailesini utanca sokan oğula egemen olurVe kardeşlerle birlikte mirastan pay alır.
2 Bannya kaŋ ga goy da laakal ga du mayray ize kaŋ ga haawi goy te boŋ. A ga du nga baa tubo ra nya-izey game ra mo.
3Altın ocakta, gümüş potada arıtılır,Yüreği arıtansa RABdir.
3 Haaguyaŋ kusu go nzarfu se, dudal mo wura se, Amma Rabbi no ga biney neesi.
4Kötü kişi fesat yüklü dudakları dinler,Yalancı da yıkıcı dile kulak verir.
4 Goy laalo teeko ga laakal ye me laalo gaa. Tangarikom mo ga hanga jeeri hasaraw deena se.
5Yoksulla alay eden, onu yaratanı hor görür.Felakete sevinen cezasız kalmaz.
5 Boro kaŋ na alfukaaru hahaara, Nga Takakwa no a goono ga foy. Boro kaŋ farhã da masiiba mo si ciiti yana.
6Torunlar yaşlıların tacıdır,Çocukların övüncü anne babalarıdır.
6 Haama no ga ti dottijo zeeno darza fuula, Ize fooma hari mo a baaba no.
7Kurumlu sözler ahmağa nasıl yakışmazsa,Soyluya da yalancı dudaklar hiç yakışmaz.
7 Boŋ sifayaŋ sanni mana hagu saamo me ra, Sanku fa binde deene kaŋ ga tangari te dabarikooni se.
8Sahibinin gözünde rüşvet bir tılsımdır.Ne yapsa başarılı olur.
8 Me-daabu nooyaŋ ga hima tondi darzakoy bora kaŋ ga du a diyaŋ gaa. Naŋ kaŋ a bare kulu mo a ga te a se riiba.
9Sevgi isteyen kişi suçları bağışlar,Olayı diline dolayansa can dostları ayırır.
9 Boro kaŋ na taali daabu, baakasinay no a ga ceeci, Amma boro kaŋ ga foyray te ga coroyaŋ kaa care.
10Akıllı kişiyi azarlamak,Akılsıza yüz darbe vurmaktan etkilidir.
10 Deeniyaŋ ga furo fahamante do ka bisa barzu zangu saamo do.
11Kötü kişi ancak başkaldırmaya eğilimlidir,Ona gönderilecek ulak acımasız olacaktır.
11 Boro laalo, kala murteyaŋ hinne kaŋ a ga ceeci. Woodin sabbay se no i ga diya bine-bi-koy donton a gaa.
12Azgınlığı üstünde bir akılsızla karşılaşmak,Yavrularından edilmiş dişi ayıyla karşılaşmaktan beterdir.
12 Boro ma kubay nda ganji urs* kaŋ i n'a izey sambu bisa boro ma kubay nda saamo nga saamotara ra.
13İyiliğin karşılığını kötülükle ödeyeninEvinden kötülük eksik olmaz.
13 Boro kaŋ ga gomni bana nda laala, Laala si fay d'a windo hal abada.
14Kavganın başlangıcı su sızıntısına benzer,Bir patlamaya yol açmadan çekişmeyi bırak.
14 Kusuuma sintina go danga waati kaŋ i na hari taŋ, Woodin se ma fay da kakaw za a mana ciya yanje.
15Kötüyü aklayan da, doğruyu mahkûm eden deRABbi tiksindirir.
15 Boro kaŋ ga taali-teeri hanandi, Da boro kaŋ ga adilante zeeri, I boro hinka kulu fanta hariyaŋ no Rabbi se.
16Akılsız biri bilgelik satın almak için niye para harcasın?Zaten sağduyudan yoksun!
16 Ifo se no saamo ga goro nda arzaka nga kambe ra laakal dayyaŋ se, Za kaŋ a sinda fahamay?
17Dost her zaman sever,Kardeş sıkıntılı günde belli olur.
17 Coro hanno wo, baakasinay no a ga te waati kulu, I na nya-izey hay mo taabi haŋyaŋ jirbey se.
18Sağduyudan yoksun kişi el sıkışıpBaşkasına kefil olur.
18 Boro kaŋ sinda fahamay ga kamba karyaŋ te no ka ciya yadda sambuko nga gorokasin jine.
19Başkaldırıyı seven kavgayı sever,Kapısını yüksek yapan yıkımına davetiye çıkarır.
19 Boro kaŋ ga ba kusuuma ga ba taali. Boro kaŋ na nga windi me daabirji kuukandi mo, Halaciyaŋ no a goono ga ceeci.
20Sapık yürekli kişi iyilik beklememeli.Diliyle aldatan da belaya düşer.
20 Boro kaŋ gonda bine kaŋ ga siiri si du hari hanno. Nga mo kaŋ gonda deene kaŋ ga mulay ga kaŋ masiiba ra.
21Akılsız kendisini doğurana derttir,Ahmağın babası sevinç nedir bilmez.
21 Boro kaŋ na saamo hay, Bine saray hari no a du nga boŋ se. Saamo baaba sinda bine kaani.
22İç ferahlığı sağlık getirir,Ezik ruh ise bedeni yıpratır.
22 Bine kaŋ ga maa kaani, safari hanno no, Amma bine kaŋ sara ga biriyaŋ koogandi.
23Kötü kişi adaleti saptırmak içinGizlice rüşvet alır.
23 Boro laalo ga me-daabu ta ganda ra, Zama nga ma ciiti fondo siirandi se.
24Akıllı kişi gözünü bilgelikten ayırmaz,Akılsızın gözüyse hep sağda soldadır.
24 Laakal go fahamante moyduma jine, Amma saamey moy go ya-haray ndunnya me.
25Akılsız çocuk babasına üzüntü,Annesine acı verir.
25 Ize kaŋ si caram ya bine saray hari no nga baabo se, Forti mo no nyaŋo kaŋ n'a hay se.
26Ne suçsuza ceza kesmek iyidir,Ne de görevliyi dürüst davrandığı için dövmek...
26 A si boori i ma adilante jukke, Wala i ma dabarikooni kar a daa hanna sabbay se.
27Bilgili kişi az konuşur,Akıllı kişi sakin ruhludur.
27 Boro kaŋ na nga sanni dunguriyandi, bayray no a se. Nga mo kaŋ gonda biya yeeno ya fahamante no.
28Çenesini tutup susan ahmak bileBilge ve akıllı sayılır.
28 Baa saamo, d'a na nga me di, I g'a lasaabu sanda laakalkooni no. D'a na nga me-kuurey daabu mo, I ga di a sanda a waani.