Turkish

Zarma

Proverbs

9

1Bilgelik kendi evini yaptı,Yedi direğini yonttu.
1 Laakal na nga fuwo cina, A na bonjare iyye jabu a se.
2Hayvanlarını kesti,Şarabını hazırlayıp sofrasını kurdu.
2 A na nga almaney wi, a na nga duvaŋo* hanse, A na nga taablo daaru mo.
3Kentin en yüksek noktalarına gönderdiğiHizmetçileri aracılığıyla herkesi çağırıyor:
3 A na nga koŋŋey donton, Kwaara tudey boŋ a goono ga jinde sambu ka ne:
4‹‹Kim safsa buraya gelsin›› diyor.Sağduyudan yoksun olanlara da,‹‹Gelin, yiyeceklerimi yiyin,Hazırladığım şaraptan için›› diyor.
4 «Boro kulu kaŋ sinda carmay ma gana ka kaa ne.» Boro kaŋ jaŋ fahamay mo, a ga ne a se:
6‹‹Saflığı bırakın da yaşayın,Aklın yolunu izleyin.
5 «Kaa k'ay ŋwaaro ŋwa, Ka duvaŋo kaŋ ay hanse din haŋ.
7‹‹Alaycıyı paylayan aşağılanmayı hak eder,Kötü kişiyi azarlayan hakarete uğrar.
6 Wa fay da carmay-jaŋay ka funa. Wa gana fahamay fonda ra.»
8Alaycıyı azarlama, yoksa senden nefret eder.Bilge kişiyi azarlarsan, seni sever.
7 Boro kaŋ na dondako gooji, Haawi no a goono ga candi ka kande nga boŋ gaa. Boro kaŋ kaseeti boro laalo gaa mo ga wowi candi ka kande nga boŋ gaa.
9Bilge kişiyi eğitirsenDaha bilge olur,Doğru kişiye öğretirsen bilgisini artırır.
8 Ma si kaseeti dondako gaa, a ma si konna nin. Ma kaseeti laakalkooni gaa, a ga ba nin.
10RAB korkusudur bilgeliğin temeli.Akıl Kutsal Olanı tanımaktır.
9 Ma laakalkooni dondonandi, nga mo ga tonton da laakal. Ma adilante dondonandi, a ga tonton da bayray.
11Benim sayemde günlerin çoğalacak,Ömrüne yıllar katılacak.
10 Rabbi humburkumay ya laakal sintinay no, I ma Hananyankoyo bay, nga mo fahamay no.
12Bilgeysen, bilgeliğinin yararı sanadır,Alaycı olursan acısını yalnız sen çekersin.››
11 Zama ay do no ni jirbey ga te iboobo, Ni jiirey mo ga tonton.
13Akılsız kadın yaygaracıVe saftır, hiçbir şey bilmez.
12 Da ni gonda laakal, ni boŋ se no ni gonda laakal. Da ni ga dondayaŋ te mo, ni hinne no g'a jare.
14Evinin kapısında,Kentin en yüksek yerinde bir iskemleye oturur;Yoldan geçenleri,Kendi yollarından gidenleri çağırmak için,
13 Wayboro kaŋ sinda laakal, kosongu boobo no a ga te, Saamo no si hay kulu bay.
16‹‹Kim safsa buraya gelsin›› der.Sağduyudan yoksun olanlara da,
14 A ga goro nga windo me gaa kwaara ra. A go tudo boŋ da nga tita ka goro.
17‹‹Çalıntı su tatlı,Gizlice yenen yemek lezzetlidir›› der.
15 Zama a ma borey kaŋ ga bisa yaŋ ce, Borey kaŋ yaŋ ga ngey fondey di sap-sap.
18Ne var ki, evine girenler ölüme gittiklerini,Ona konuk olanlarÖlüler diyarının dibine indiklerini bilmezler.
16 Boro kaŋ si caram ma gana noodin. Nga mo kaŋ sinda fahamay, waybora ma ne a se:
17 «Zaytaray harey ya yuyaŋ no, }waari mo kaŋ i ŋwa tugante ga kaan no.»
18 Day a mana bay kaŋ buukoyaŋ go noodin, Waybora din yawey go Alaahara guusey ra mo.