1The plans of the heart belong to man, but the answer of the tongue is from Yahweh.
1انسان نقشه های زیادی می کشد، اما نتیجۀ نهائی آن ها در دست خدا است.
2All the ways of a man are clean in his own eyes; but Yahweh weighs the motives.
2تمام کارهای انسان بنظر خودش درست است، ولی انگیزه ها را خداوند می بیند.
3Commit your deeds to Yahweh, and your plans shall succeed.
3نقشه های خود را به دست خداوند بسپار، آنگاه در کارهایت موفق خواهی شد.
4Yahweh has made everything for its own end— yes, even the wicked for the day of evil.
4خداوند برای هر چیزی سرنوشتی تعیین کرده است و سرنوشت مردم بدکار تباهی است.
5Everyone who is proud in heart is an abomination to Yahweh: they shall certainly not be unpunished.
5خداوند از اشخاص متکبر نفرت دارد و هرگز اجازه نمی دهد که آن ها از مجازات او فرار کنند.
6By mercy and truth iniquity is atoned for. By the fear of Yahweh men depart from evil.
6مهر و وفا داشته باش، خدا گناهت را می بخشد. از خداوند بترس و بدی به تو نمی رسد.
7When a man’s ways please Yahweh, he makes even his enemies to be at peace with him.
7وقتی کسی خدا را خوشنود می سازد، خدا کاری می کند که حتی دشمنان آن شخص هم با او آشتی و مصالحه نمایند.
8Better is a little with righteousness, than great revenues with injustice.
8مال کم که از راه صحیح به دست آمده باشد، بهتر است از ثروت هنگفتی که از راه غلط فراهم شده باشد.
9A man’s heart plans his course, but Yahweh directs his steps.
9انسان در فکر خود نقشه ها می کشد، اما خدا او را در انجام آن ها هدایت می کند.
10Inspired judgments are on the lips of the king. He shall not betray his mouth.
10فرمان پادشاه مانند وحی قاطع است، پس او نباید در قضاوت اشتباه کند.
11Honest balances and scales are Yahweh’s; all the weights in the bag are his work.
11خداوند می خواهد که در معاملات تان از ترازو و اوزان درست استفاده کنید. این اصل را خداوند برقرار کرده است.
12It is an abomination for kings to do wrong, for the throne is established by righteousness.
12پادشاهان نباید ظلم کنند، زیرا تخت سلطنت بر اساس عدالت استوار می ماند.
13Righteous lips are the delight of kings. They value one who speaks the truth.
13پادشاهان، اشخاص راستگو را دوست دارند و از وجود آن ها خوشنود می شوند.
14The king’s wrath is a messenger of death, but a wise man will pacify it.
14خشم پادشاه پیام آور مرگ است، اما مرد عاقل آن را فرو می نشاند.
15In the light of the king’s face is life. His favor is like a cloud of the spring rain.
15خوشی و رضایت پادشاه مانند ابر بهاری است که حیات به ارمغان می آورد.
16How much better it is to get wisdom than gold! Yes, to get understanding is to be chosen rather than silver.
16کسب حکمت بهتر است از اندوختن طلا و نقره.
17The highway of the upright is to depart from evil. He who keeps his way preserves his soul.
17راه مردم خدا شناس دور از هر نوع بدی است و هر که در این راه قدم بردارد، جان خود را حفظ خواهد کرد.
18Pride goes before destruction, and a haughty spirit before a fall.
18نتیجۀ غرور هلاکت است و تکبر به سقوط می انجامد.
19It is better to be of a lowly spirit with the poor, than to divide the plunder with the proud.
19بهتر است انسان متواضع باشد و با مردم ستمدیده بنشیند از اینکه با اشخاص متکبر باشد و در غنایم آن ها شریک شود.
20He who heeds the Word finds prosperity. Whoever trusts in Yahweh is blessed.
20آنهائی که از کلام خدا اطاعت می کنند، سعادتمند می شوند و کسانی که بر او توکل نمایند، برکت می یابند.
21The wise in heart shall be called prudent. Pleasantness of the lips promotes instruction.
21مرد دانا را از روی فهمش می شناسند و سخنان دلنشین او تأثیر زیادی دارند.
22Understanding is a fountain of life to one who has it, but the punishment of fools is their folly.
22حکمت برای کسانی که از آن برخوردارند، چشمۀ حیات است، ولی حماقت برای مردم نادان مجازات ببار می آورد.
23The heart of the wise instructs his mouth, and adds learning to his lips.
23سخنان شخص دانا عاقلانه است و تعالیمی که او می دهد، مؤثر می باشد.
24Pleasant words are a honeycomb, sweet to the soul, and health to the bones.
24سخنان محبت آمیز مثل عسل شیرین است و شفای بدن انسان می باشد.
25There is a way which seems right to a man, but in the end it leads to death.
25راههائی هستند که بنظر انسان راست می آیند، اما عاقبت به مرگ منتهی می شوند.
26The appetite of the laboring man labors for him; for his mouth urges him on.
26گرسنگی خوب است، زیرا ترا وادار می سازد تا برای رفع آن کار کنی.
27A worthless man devises mischief. His speech is like a scorching fire.
27آدم بدکار نقشه های پلید می کشد و شرارت لبهایش مثل آتشِ سوزنده است.
28A perverse man stirs up strife. A whisperer separates close friends.
28شخص بد اندیش نزاع برپا می کند و آدم سخن چین بهترین دوستان خود را از هم جدا می سازد.
29A man of violence entices his neighbor, and leads him in a way that is not good.
29شخص ظالم همسایۀ خود را فریب می دهد و او را به راه غلط می کشاند.
30One who winks his eyes to plot perversities, one who compresses his lips, is bent on evil.
30چشمان خود را می بندد تا دروغ را اختراع نماید و لبهای خود را حرکت می دهد تا شرارت را انجام دهد.
31Gray hair is a crown of glory. It is attained by a life of righteousness.
31عمر طولانی هدیه ای است که به مردم نیک داده می شود و موی سفید تاج جمال آن ها است.
32One who is slow to anger is better than the mighty; one who rules his spirit, than he who takes a city.
32صبر از قدرت بهتر است و شخصی که بر نفس خود اراده دارد از کسی که شهر را تسخیر نماید برتر است.انسان قرعه می اندازد، اما حکم آن را خدا تعیین می کند.
33The lot is cast into the lap, but its every decision is from Yahweh.
33انسان قرعه می اندازد، اما حکم آن را خدا تعیین می کند.