¹Like snow in summer, and as rain in harvest, so honor is not fitting for a fool.

¹همانطوری که باریدن برف در تابستان یا باران در فصل درو خلاف قانون طبیعت است، احترام داشتن به اشخاص نادان هم جایز نیست.

²Like a fluttering sparrow, like a darting swallow, so the undeserved curse doesn’t come to rest.

²نفرین، اگر مستحق آن نباشی، صدمه ای به تو نمی رساند و مانند پرنده ای است که به هر طرف پرواز می کند و در جائی نمی نشیند.

³A whip is for the horse, a bridle for the donkey, and a rod for the back of fools!

³قمچین برای اسپ، قیزه برای الاغ و چوب برای تنبیه احمق ضرور است.

⁴Don’t answer a fool according to his folly, lest you also be like him.

⁴کسی که به سؤال احمقانه جواب بدهد، مثل سؤال کنندۀ آن احمق است.

⁵Answer a fool according to his folly, lest he be wise in his own eyes.

⁵پس باید به سؤال احمقانه جواب احمقانه داد تا کسی که سؤال کرده فکر نکند که عاقل است.

⁶One who sends a message by the hand of a fool is cutting off feet and drinking violence.

⁶کسی که به دست آدم احمق پیغام می فرستد، مثل شخصی است که پای خود را قطع می کند و یا زهر می خورد.

⁷Like the legs of the lame that hang loose: so is a parable in the mouth of fools.

⁷مَثَلی که از دهان شخص نادان بیرون می آید، مانند پای لنگ سست است.

⁸As one who binds a stone in a sling, so is he who gives honor to a fool.

⁸احترام داشتن به آدم احمق مانند بستن سنگ به فلاخن کار احمقانه است.

⁹Like a thornbush that goes into the hand of a drunkard, so is a parable in the mouth of fools.

⁹مَثَلی که از دهان آدم احمق بیرون می آید، همچون خاری که به دست شخص احمق فرو می رود و او حس نمی کند، بی اثر است.

¹⁰As an archer who wounds all, so is he who hires a fool or he who hires those who pass by.

¹⁰کسی که آدم احمق را استخدام می کند، مانند تیراندازی است که هر رهگذری را مجروح می سازد.

¹¹As a dog that returns to his vomit, so is a fool who repeats his folly.

¹¹همانطوری که سگ به استفراغ خود بر می گردد، به همان ترتیب شخص احمق حماقت خود را تکرار می کند.

¹²Do you see a man wise in his own eyes? There is more hope for a fool than for him.

¹²کسی که در نظر خودش عاقل است، از یک احمق هم نادان تر است.

¹³The sluggard says, “There is a lion in the road! A fierce lion roams the streets!”

¹³آدم تنبل پای خود را از خانه بیرون نمی گذارد و می گوید: «شیرهای درنده در کوچه ها هستند!»

¹⁴As the door turns on its hinges, so does the sluggard on his bed.

¹⁴او مانند دروازه ای که بر پاشنۀ خود می چرخد، در رختخواب می غلتد و از آن جدا نمی شود.

¹⁵The sluggard buries his hand in the dish. He is too lazy to bring it back to his mouth.

¹⁵دست خود را بطرف بشقاب دراز می کند، اما از فرط تنبلی لقمه را به دهان خود نمی گذارد.

¹⁶The sluggard is wiser in his own eyes than seven men who answer with discretion.

¹⁶با اینهم او خود را داناتر از هفت مرد عاقل می داند.

¹⁷Like one who grabs a dog’s ears is one who passes by and meddles in a quarrel not his own.

¹⁷کسی که در دعوائی دخالت می کند که مربوط به او نیست، مانند شخصی است که از گوشهای سگی می گیرد.

¹⁸شخصی که همسایۀ خود را فریب بدهد و بعد به او بگوید که شوخی کرده است، مثل دیوانه ای است که به هر طرف آتش و تیرهای مرگبار پرتاب می کند.

¹⁹اگر هیزم نباشد، آتش خاموش می شود. اگر سخن چین نباشد، نزاع فرو می نشیند.

²⁰For lack of wood a fire goes out. Without gossip, a quarrel dies down.

²⁰همانطوری که زغال و هیزم آتش را مشتعل می سازد، مرد ستیزه جو هم جنگ و دعوا را برپا می کند.

²¹As coals are to hot embers, and wood to fire, so is a contentious man to kindling strife.

²¹حرف های آدم سخن چین مانند لقمه های لذیذی است که با لذت بلعیده می شوند.

²²The words of a whisperer are as dainty morsels, they go down into the innermost parts.

²²سخنان شیرین و فریبنده، شرارت دل را پنهان می کند، درست مثل لعابی که ظرف گِلی را می پوشاند.

²³Like silver dross on an earthen vessel are the lips of a fervent one with an evil heart.

²³شخص کینه توز با حرف های خود کینۀ دل خود را مخفی می کند،

²⁴A malicious man disguises himself with his lips, but he harbors evil in his heart.

²⁴اما تو فریب حرف های فریبندۀ او را نخور، زیرا دلش پُر از نفرت است.

²⁵When his speech is charming, don’t believe him; for there are seven abominations in his heart.

²⁵اگرچه نفرت خود را با حیله پنهان می کند، ولی سرانجام خوی پلید او بر همه کس آشکار می گردد.

²⁶His malice may be concealed by deception, but his wickedness will be exposed in the assembly.

²⁶هر کسی که برای دیگران چاه بکند، خودش در آن می افتد. هر که سنگی را بطرف دیگران بغلتاند، آن سنگ بر می گردد و بالای خود او می افتد.زبان درغگو از شنونده اش نفرت دارد و به او آسيب می رساند. سخن چاپلوس جز خرابی چیزی دیگری ببار نمی آورد.

²⁷Whoever digs a pit shall fall into it. Whoever rolls a stone, it will come back on him.

²⁷زبان درغگو از شنونده اش نفرت دارد و به او آسيب می رساند. سخن چاپلوس جز خرابی چیزی دیگری ببار نمی آورد.

²⁸A lying tongue hates those it hurts; and a flattering mouth works ruin.