¹The words of Agur the son of Jakeh, the oracle: the man says to Ithiel, to Ithiel and Ucal:

¹ اینها سخنان آکور، پسر یاقه است، خطاب به ایتیئیل و اوکال: خدایا، خسته و درمانده‌ام، چه چاره کنم؟

²“Surely I am the most ignorant man, and don’t have a man’s understanding.

² من شعور یک انسان را ندارم.

³I have not learned wisdom, neither do I have the knowledge of the Holy One.

³ من بیشتر شبیه حیوان هستم؛ من شعور یک انسان را ندارم، و دربارهٔ خدا چیزی نمی‌دانم.

⁴Who has ascended up into heaven, and descended? Who has gathered the wind in his fists? Who has bound the waters in his garment? Who has established all the ends of the earth? What is his name, and what is his son’s name, if you know?

⁴ کیست که به آسمان صعود کرد و بر زمین فرود آمد؟ کیست که باد را در مشت خود جمع کرد و آبها را در لباس خود پیچید؟ کیست که حدود زمین را تعیین کرد؟ نام او چیست و پسرش چه نام دارد؟ اگر می‌دانی بگو.

⁵“Every word of God is flawless. He is a shield to those who take refuge in him.

⁵ «خدا به وعدهٔ خود وفا می‌کند. او مانند سپر از کسانی‌که به او توکّل دارند، حمایت می‌کند.

⁶Don’t you add to his words, lest he reprove you, and you be found a liar.

⁶ به کلام او چیزی میافزا، مبادا تو را تنبیه کند و دروغگو شمرده شوی.»

⁷“Two things I have asked of you; don’t deny me before I die:

⁷ ای خدا، پیش از اینکه بمیرم، دو چیز از تو می‌خواهم:

⁸Remove far from me falsehood and lies. Give me neither poverty nor riches. Feed me with the food that is needful for me;

⁸ زبان مرا از دروغ گفتن بازدار، و مرا نه فقیر ساز و نه ثروتمند، بلکه روزی مرا به اندازهٔ احتیاجم بده.

⁹lest I be full, deny you, and say, ‘Who is Yahweh?’ or lest I be poor, and steal, and so dishonor the name of my God.

⁹ زیرا اگر ثروتمند شوم ممکن است تو را انکار کنم و بگویم: «خداوند کیست؟» و اگر فقیر شوم، شاید دزدی کنم و نام تو را بی‌حرمت سازم.

¹⁰“Don’t slander a servant to his master, lest he curse you, and you be held guilty.

¹⁰ هیچ‌وقت از کسی پیش کارفرمایش بدگویی نکن، مبادا تو را لعنت کند و مجرم شوی.

¹¹There is a generation that curses their father, and doesn’t bless their mother.

¹¹ کسانی هستند که پدر و مادر خود را نفرین می‌کنند.

¹²There is a generation that is pure in their own eyes, yet are not washed from their filthiness.

¹² اشخاصی هستند که خود را پاک می‌دانند، درحالی‌که آلوده به گناه می‌باشند.

¹³There is a generation, oh how lofty are their eyes! Their eyelids are lifted up.

¹³ بسیار کسانی هستند که از چشمانشان کبر و غرور می‌بارد.

¹⁴There is a generation whose teeth are like swords, and their jaws like knives, to devour the poor from the earth, and the needy from among men.

¹⁴ گروهی هستند که دندانهای خود را تیز می‌کنند تا به جان مردم فقیر و محتاج افتاده، آنها را ببلعند.

¹⁵“The leach has two daughters: ‘Give, give.’ “There are three things that are never satisfied; four that don’t say, ‘Enough:’

¹⁵ در دنیا چهار چیز مانند «زالو» هستند که هرقدر بخورند سیر نمی‌شوند:

¹⁶ Sheol Sheol is the place of the dead. , the barren womb; the earth that is not satisfied with water; and the fire that doesn’t say, ‘Enough.’

¹⁶ دنیای مردگان، رحم نازا، زمین خشک و بی‌آب، و آتش شعله‌ور.

¹⁷“The eye that mocks at his father, and scorns obedience to his mother: the ravens of the valley shall pick it out, the young eagles shall eat it.

¹⁷ کسی‌که پدر خود را مسخره و مادر خود را تحقیر کند، زاغها چشمانش را از کاسه بیرون می‌آوردند و لاشخورها بدنش را می‌خورند.

¹⁸“There are three things which are too amazing for me, four which I don’t understand:

¹⁸ چهار چیز است که برای من بسیار عجیب است و من آنها را نمی‌فهمم:

¹⁹The way of an eagle in the air; the way of a serpent on a rock; the way of a ship in the midst of the sea; and the way of a man with a maiden.

¹⁹ پرواز عقاب در آسمان، خزیدن مار بر صخره، عبور کشتی از دریا، به وجود آمدن عشق بین زن و مرد.

²⁰“So is the way of an adulterous woman: she eats and wipes her mouth, and says, ‘I have done nothing wrong.’

²⁰ زن بدکار زنا می‌کند و با بی‌شرمی می‌گوید: «گناهی نکرده‌ام.»

²¹“For three things the earth tremble, and under four, it can’t bear up:

²¹ چهار چیز است که زمین تاب تحمّل آنها را ندارد:

²²For a servant when he is king; a fool when he is filled with food;

²² غلامی که به سلطنت می‌رسد، احمقی که سیر و توانگر شود،

²³for an unloved woman when she is married; and a handmaid who is heir to her mistress.

²³ زن بداخلاقی که شوهر کرده باشد، و کنیزی که جای خانم خانه را می‌گیرد.

²⁴“There are four things which are little on the earth, but they are exceedingly wise:

²⁴ در دنیا چهار حیوان هستند که کوچک می‌باشند، امّا شعورِ بسیار دارند:

²⁵the ants are not a strong people, yet they provide their food in the summer.

²⁵ مورچه‌ها: اگر چه ضعیف هستند، امّا در تابستان برای زمستان خوراک ذخیره می‌کنند،

²⁶The conies are but a feeble folk, yet make they their houses in the rocks.

²⁶ گورکنها: با آن که ناتوانند، امّا در بین صخره‌ها برای خود لانه می‌سازند،

²⁷The locusts have no king, yet they advance in ranks.

²⁷ ملخها: هر چند رهبری ندارند، ولی در دسته‌های منظّم حرکت می‌کنند،

²⁸You can catch a lizard with your hands, yet it is in kings’ palaces.

²⁸ و مارمولکها: که می‌توان آنها را با دست گرفت، امّا در قصرهای پادشاهان هم راه دارند.

²⁹“There are three things which are stately in their march, four which are stately in going:

²⁹ چهار موجود هستند که با وقار راه می‌روند:

³⁰The lion, which is mightiest among animals, and doesn’t turn away for any;

³⁰ شیر که پادشاه حیوانات است و از چیزی نمی‌ترسد،

³¹the greyhound, the male goat also; and the king against whom there is no rising up.

³¹ طاووس، بُز نر، و پادشاهی که سپاهیانش همراه او هستند.

³²“If you have done foolishly in lifting up yourself, or if you have thought evil, put your hand over your mouth.

³² اگر از روی حماقت مغرور شده و نقشه‌های پلیدی کشیده‌ای، از این کارهایت دست بکش. همچنان‌که از زدن شیر کره به دست می‌آید و از ضربه زدن به بینی خون جاری می‌شود، از برانگیختن خشم نیز نزاع برپا می‌گردد.

³³For as the churning of milk brings forth butter, and the wringing of the nose brings forth blood; so the forcing of wrath brings forth strife.”

³³ همچنان‌که از زدن شیر کره به دست می‌آید و از ضربه زدن به بینی خون جاری می‌شود، از برانگیختن خشم نیز نزاع برپا می‌گردد.