1When you sit to eat with a ruler, consider diligently what is before you;
1Kur ulesh të hash me një mbret, shiko me kujdes atë që ke përpara;
2put a knife to your throat, if you are a man given to appetite.
2dhe vër një thikë në grykë, po të jetë se ke oreks të madh.
3Don’t be desirous of his dainties, since they are deceitful food.
3Mos dëshiro gjellët e tij të mrekullueshme, sepse janë një ushqim mashtrues.
4Don’t weary yourself to be rich. In your wisdom, show restraint.
4Mos u lodh për t'u pasuruar, hiq dorë nga qëllimi yt.
5Why do you set your eyes on that which is not? For it certainly sprouts wings like an eagle and flies in the sky.
5A do t'i fiksosh sytë e tu mbi atë që po zhduket? Sepse pasuria me siguri do të vërë fletë si një shqiponjë që fluturon drejt qiellit.
6Don’t eat the food of him who has a stingy eye, and don’t crave his delicacies:
6Mos ha bukën e atij që ka syrin e keq dhe mos dëshiro ushqimet e tij të shijshme;
7for as he thinks about the cost, so he is. “Eat and drink!” he says to you, but his heart is not with you.
7sepse, ashtu si mendon në zemër të tij, ashtu është ai; "Ha dhe pi"!, do të thotë, por zemra e tij nuk është me ty.
8The morsel which you have eaten you shall vomit up, and lose your good words.
8Do të vjellësh kafshatën që ke ngrënë dhe do të harxhosh kot fjalët e tua të ëmbla.
9Don’t speak in the ears of a fool, for he will despise the wisdom of your words.
9Mos i drejto fjalën budallait, sepse ai do të përçmojë mençurinë e ligjëratës sate.
10Don’t move the ancient boundary stone. Don’t encroach on the fields of the fatherless:
10Mos e luaj kufirin e vjetër dhe mos hyr në arat e jetimëve,
11for their Defender is strong. He will plead their case against you.
11sepse Hakmarrësi i tyre është i fuqishëm; ai do të mbrojë çështjen e tyre kundër teje.
12Apply your heart to instruction, and your ears to the words of knowledge.
12Kushtoja zemrën tënde mësimeve dhe veshët e tu fjalëve të diturisë.
13Don’t withhold correction from a child. If you punish him with the rod, he will not die.
13Mos ia kurse korrigjimin fëmijës; edhe sikur ta rrahësh me thupër, ai nuk do të vdesë;
14Punish him with the rod, and save his soul from Sheol Sheol is the place of the dead. .
14do ta rrahësh me thupër, por do të shpëtosh shpirtin e tij nga Sheoli.
15My son, if your heart is wise, then my heart will be glad, even mine:
15Biri im, në se zemra jote është e urtë, edhe zemra ime do të ngazëllojë;
16yes, my heart will rejoice, when your lips speak what is right.
16zemra ime do të ngazëllojë, kur buzët e tua do të thonë gjëra të drejta.
17Don’t let your heart envy sinners; but rather fear Yahweh all the day long.
17Zemra jote mos i pastë zili mëkatarët, por vazhdoftë gjithnjë në frikën e Zotit;
18Indeed surely there is a future hope, and your hope will not be cut off.
18sepse ka një të ardhme, dhe shpresa jote nuk do të shkatërrohet.
19Listen, my son, and be wise, and keep your heart on the right path!
19Dëgjo, biri im, ji i urtë, dhe drejtoje zemrën në rrugën e drejtë.
20Don’t be among ones drinking too much wine, or those who gorge themselves on meat:
20Mos rri me ata që pijnë verë as me grykësit dhe mishngrënësit;
21for the drunkard and the glutton shall become poor; and drowsiness clothes them in rags.
21sepse pijaneci dhe grykësi do të varfërohen dhe gjumashi do të vishet me lecka.
22Listen to your father who gave you life, and don’t despise your mother when she is old.
22Dëgjo atin tënd që të ka pjellë dhe mos e përçmo nënën tënde kur të jetë plakë.
23Buy the truth, and don’t sell it. Get wisdom, discipline, and understanding.
23Bli të vërtetën dhe mos e shit, fito dituri, njohuri dhe gjykim.
24The father of the righteous has great joy. Whoever fathers a wise child delights in him.
24Babai i të drejtit do të gëzohet shumë; kush ka lindur një të urtë do t'ia ndjejë gëzimin.
25Let your father and your mother be glad! Let her who bore you rejoice!
25Le të gëzohet ati yt dhe nëna jote dhe le të gëzohet ajo që të ka lindur.
26My son, give me your heart; and let your eyes keep in my ways.
26Biri im, më jep zemrën tënde, dhe sytë e tu gjetshin gëzim në rrugët e mia.
27For a prostitute is a deep pit; and a wayward wife is a narrow well.
27Sepse prostituta është një gropë e thellë dhe gruaja e tjetërkujt një pus i ngushtë.
28Yes, she lies in wait like a robber, and increases the unfaithful among men.
28Edhe ajo rri në pritë si një vjedhës dhe rrit midis njerëzve numrin e atyre që janë jo besnikë.
29Who has woe? Who has sorrow? Who has strife? Who has complaints? Who has needless bruises? Who has bloodshot eyes?
29Për cilin janë "ah-ët", për cilin "obobo-të"? Për cilin grindjet, për cilin vajtimet? Për cilin plagët pa shkak? Për cilin sytë e skuqur?
30Those who stay long at the wine; those who go to seek out mixed wine.
30Për ata që ndalen gjatë pranë verës, për ata që kërkojnë verë të droguar.
31Don’t look at the wine when it is red, when it sparkles in the cup, when it goes down smoothly.
31Mos e shiko verën kur kuqëlon, kur rrëzëllen në kupë dhe shkon poshtë aq lehtë!
32In the end, it bites like a snake, and poisons like a viper.
32Në fund ajo kafshon si një gjarpër dhe shpon si një kuçedër.
33Your eyes will see strange things, and your mind will imagine confusing things.
33Sytë e tu kanë për të parë gjëra të çuditshme dhe zemra jote do të thotë gjëra të çoroditura.
34Yes, you will be as he who lies down in the midst of the sea, or as he who lies on top of the rigging:
34Do të jesh si ai që gjendet në mes të detit, si ai që bie të flerë në majë të direkut të anijes.
35“They hit me, and I was not hurt! They beat me, and I don’t feel it! When will I wake up? I can do it again. I can find another.”
35Do të thuash: "Më kanë rrahur, por nuk më kanë bërë keq; më kanë goditur, por nuk e kam vënë re. Kur të zgjohem, do të kthehem t'i kërkoj përsëri!".