1These also are proverbs of Solomon, which the men of Hezekiah king of Judah copied out.
1Edhe këto janë fjalë të urta të Salomonit, të transkriptuara nga njerëzit e Ezekias, mbretit të Judës.
2It is the glory of God to conceal a thing, but the glory of kings is to search out a matter.
2Éshtë lavdi e Perëndisë të fshehësh një gjë, por është lavdi e mbretërve ta hetosh atë.
3As the heavens for height, and the earth for depth, so the hearts of kings are unsearchable.
3Qiejtë për lartësinë e tyre, toka për thellësinë e saj dhe zemra e mbretërve janë të panjohshëm.
4Take away the dross from the silver, and material comes out for the refiner;
4Hiq zgjyrën nga argjendi dhe ka për të dalë një enë për argjendarin.
5Take away the wicked from the king’s presence, and his throne will be established in righteousness.
5Largo të pabesin nga prania e mbretit dhe froni i tij do të bëhet i qëndrueshëm në drejtësi.
6Don’t exalt yourself in the presence of the king, or claim a place among great men;
6Mos u përlëvdo në prani të mbretit dhe mos zër vendin e njerëzve të mëdhenj,
7for it is better that it be said to you, “Come up here,” than that you should be put lower in the presence of the prince, whom your eyes have seen.
7sepse është më mirë të thuhet: "Ngjitu këtu lart", se sa të të ulin përpara princit, që sytë e tu kanë parë.
8Don’t be hasty in bringing charges to court. What will you do in the end when your neighbor shames you?
8Mos bëj padi me tepër nxitim, sepse në fund nuk do të dish çfarë të bësh, kur i afërmi yt do të të ketë bërë me turp.
9Debate your case with your neighbor, and don’t betray the confidence of another;
9Diskutoje padinë tënde kundër të afërmit tënd, por mos e zbulo sekretin e një tjetri,
10lest one who hears it put you to shame, and your bad reputation never depart.
10me qëllim që ai që të dëgjon të mos të të diskreditojë dhe nami yt të njolloset për gjithnjë.
11A word fitly spoken is like apples of gold in settings of silver.
11Një fjalë e thënë në kohën e duhur është si molla të arta mbi një enë argjendi.
12As an earring of gold, and an ornament of fine gold, so is a wise reprover to an obedient ear.
12Për një vesh të bindur, një i urtë që qorton është si një vath i artë, një zbukurim prej ari të kulluar.
13As the cold of snow in the time of harvest, so is a faithful messenger to those who send him; for he refreshes the soul of his masters.
13Një lajmëtar besnik është, për ata që e dërgojnë, si freskia e borës në kohën e korrjes, sepse ai e freskon shpirtin e zotit të tij.
14As clouds and wind without rain, so is he who boasts of gifts deceptively.
14Ai që mburret duke gënjyer se ka bërë një dhuratë është si retë dhe era pa shi.
15By patience a ruler is persuaded. A soft tongue breaks the bone.
15Me durimin i mbushet mendja një princi dhe gjuha e ëmbël thyen kockat.
16Have you found honey? Eat as much as is sufficient for you, lest you eat too much, and vomit it.
16Në rast se gjen mjaltë, ha aq sa të mjafton, me qëllim që të mos dendesh dhe pastaj të vjellësh.
17Let your foot be seldom in your neighbor’s house, lest he be weary of you, and hate you.
17Shko rrallë në shtëpinë e të afërmit tënd, që ai të mos mërzitet me ty sa të të urrejë.
18A man who gives false testimony against his neighbor is like a club, a sword, or a sharp arrow.
18Njeriu që deponon gënjeshtra kundër të afërmit të tij është si një topuz, një shpatë dhe një shigjetë e mprehtë.
19Confidence in someone unfaithful in time of trouble is like a bad tooth, or a lame foot.
19Besimi te një njeri i pabesë ditën e fatkeqësisë është si një dhëmb i thyer dhe një këmbë e ndrydhur.
20As one who takes away a garment in cold weather, or vinegar on soda, so is one who sings songs to a heavy heart.
20Kush i këndon këngë një zemre të pikëlluar është si ai që heq rrobat e tij në një ditë të ftohtë dhe si uthulla mbi sodën.
21If your enemy is hungry, give him food to eat. If he is thirsty, give him water to drink:
21Në qoftë se armiku yt ka uri, jepi bukë për të ngrënë, dhe në se ka etje, jepi ujë për të pirë,
22for you will heap coals of fire on his head, and Yahweh will reward you.
22sepse kështu do të grumbullosh thëngjij mbi kokën e tij, dhe Zoti do të të shpërblejë.
23The north wind brings forth rain: so a backbiting tongue brings an angry face.
23Era e veriut sjell shiun, dhe gjuha që shpif tinëz e bën fytyrën të indinjuar.
24It is better to dwell in the corner of the housetop, than to share a house with a contentious woman.
24Éshtë më mirë të banosh në cep të një çatie se sa në një shtëpi bashkë me një grua grindavece.
25Like cold water to a thirsty soul, so is good news from a far country.
25Një lajm i mirë nga një vend i largët është si ujë i freskët për një njeri të lodhur dhe të etur.
26Like a muddied spring, and a polluted well, so is a righteous man who gives way before the wicked.
26I drejti që dridhet përpara të pabesit është si një burim i turbullt dhe një pus i ndotur.
27It is not good to eat much honey; nor is it honorable to seek one’s own honor.
27Të hash shumë mjaltë nuk është mirë, dhe të kërkosh lavdinë tënde nuk është lavdi.
28Like a city that is broken down and without walls is a man whose spirit is without restraint.
28Njeriu që nuk di të frenojë zemërimin e tij është si një qytet i shkrehur pa mure.