¹My son, if you have become collateral for your neighbor, if you have struck your hands in pledge for a stranger;

¹Oğlum, eğer birine kefil oldunsa,Onun borcunu yüklendinse,

²You are trapped by the words of your mouth. You are ensnared with the words of your mouth.

²Düştünse tuzağa kendi sözlerinle,Ağzının sözleriyle yakalandınsa,

³Do this now, my son, and deliver yourself, since you have come into the hand of your neighbor. Go, humble yourself. Press your plea with your neighbor.

³O kişinin eline düştün demektir.Oğlum, şunu yap ve kendini kurtar:Git, yere kapan onun önünde,Ona yalvar yakar.

⁴Give no sleep to your eyes, nor slumber to your eyelids.

⁴Gözlerine uyku girmesin,Ağırlaşmasın göz kapakların.

⁵Free yourself, like a gazelle from the hand of the hunter, like a bird from the snare of the fowler.

⁵Avcının elinden ceylan gibi,Kuşbazın elinden kuş gibi kurtar kendini.

⁶Go to the ant, you sluggard. Consider her ways, and be wise;

⁶Ey tembel kişi, git, karıncalara bak,Onların yaşamından bilgelik öğren.

⁷Başkanları, önderleri ya da yöneticileri olmadığı halde,

⁸provides her bread in the summer, and gathers her food in the harvest.

⁸Yazın erzaklarını biriktirirler,Yiyeceklerini toplarlar biçim mevsiminde.

⁹How long will you sleep, sluggard? When will you arise out of your sleep?

⁹Ne zamana dek yatacaksın, ey tembel kişi?Ne zaman kalkacaksın uykundan?

¹⁰A little sleep, a little slumber, a little folding of the hands to sleep:

¹⁰‹‹Biraz kestireyim, biraz uyuklayayım,Ellerimi kavuşturup şöyle bir uyuyayım›› demeye kalmadan,

¹¹so your poverty will come as a robber, and your scarcity as an armed man.

¹¹Yokluk bir haydut gibi,Yoksulluk bir akıncı gibi gelir üzerine.

¹²A worthless person, a man of iniquity, is he who walks with a perverse mouth;

¹²Ağzında yalanla dolaşan kişi,Soysuz ve fesatçıdır.

¹³who winks with his eyes, who signals with his feet, who motions with his fingers;

¹³Göz kırpar, bir sürü ayak oyunu,El kol hareketleri yapar,

¹⁴in whose heart is perverseness, who devises evil continually, who always sows discord.

¹⁴Ahlaksız yüreğinde kötülük tasarlar,Çekişmeler yaratır durmadan.

¹⁵Therefore his calamity will come suddenly. He will be broken suddenly, and that without remedy.

¹⁵Bu yüzden ansızın yıkıma uğrayacak,Birdenbire çaresizce yok olacak.

¹⁶There are six things which Yahweh hates; yes, seven which are an abomination to him:

¹⁶RABbin nefret ettiği altı şey,İğrendiği yedi şey vardır:

¹⁷haughty eyes, a lying tongue, hands that shed innocent blood;

¹⁷Gururlu gözler,Yalancı dil,Suçsuz kanı döken eller,

¹⁸a heart that devises wicked schemes, feet that are swift in running to mischief,

¹⁸Düzenbaz yürek,Kötülüğe seğirten ayaklar,

¹⁹a false witness who utters lies, and he who sows discord among brothers.

¹⁹Yalan soluyan yalancı tanıkVe kardeşler arasında çekişme yaratan kişi.

²⁰My son, keep your father’s commandment, and don’t forsake your mother’s teaching.

²⁰Oğlum, babanın buyruklarına uy,Annenin öğrettiklerinden ayrılma.

²¹Bind them continually on your heart. Tie them around your neck.

²¹Bunlar sürekli yüreğinin bağı olsun,Tak onları boynuna.

²²When you walk, it will lead you. When you sleep, it will watch over you. When you awake, it will talk with you.

²²Yolunda sana rehber olacak,Seni koruyacaklar yattığın zaman;Söyleşecekler seninle uyandığında.

²³For the commandment is a lamp, and the law is light. Reproofs of instruction are the way of life,

²³Bu buyruklar sana çıra,Öğretilenler ışıktır.Eğitici uyarılar yaşam yolunu gösterir.

²⁴to keep you from the immoral woman, from the flattery of the wayward wife’s tongue.

²⁴Seni kötü kadından,Başka birinin karısının yaltaklanan dilindenKoruyacak olan bunlardır.

²⁵Don’t lust after her beauty in your heart, neither let her captivate you with her eyelids.

²⁵Böyle kadınların güzelliği seni ayartmasın,Bakışları seni tutsak etmesin.

²⁶For a prostitute reduces you to a piece of bread. The adulteress hunts for your precious life.

²⁶Çünkü fahişe yüzünden insan bir lokma ekmeğe muhtaç kalır,Başkasının karısıyla yatmak da kişinin canına mal olur. kalır›› ya da ‹‹Çünkü fahişenin ücreti ancak bir somun ekmektir››.

²⁷Can a man scoop fire into his lap, and his clothes not be burned?

²⁷İnsan koynuna ateş alır da,Giysisi yanmaz mı?

²⁸Or can one walk on hot coals, and his feet not be scorched?

²⁸Korlar üzerinde yürür de,Ayakları kavrulmaz mı?

²⁹So is he who goes in to his neighbor’s wife. Whoever touches her will not be unpunished.

²⁹Başkasının karısıyla yatan adamın durumu budur.Böyle bir ilişkiye giren cezasız kalmaz.

³⁰Men don’t despise a thief, if he steals to satisfy himself when he is hungry:

³⁰Aç hırsız karnını doyurmak için çalıyorsa,Kimse onu hor görmez.

³¹but if he is found, he shall restore seven times. He shall give all the wealth of his house.

³¹Ama yakalanırsa, çaldığının yedi katını ödemek zorunda;Varını yoğunu vermek anlamına gelse bile.

³²He who commits adultery with a woman is void of understanding. He who does it destroys his own soul.

³²Zina eden adam sağduyudan yoksundur.Yaptıklarıyla kendini yok eder.

³³He will get wounds and dishonor. His reproach will not be wiped away.

³³Payına düşen dayak ve onursuzluktur,Asla kurtulamaz utançtan.

³⁴For jealousy arouses the fury of the husband. He won’t spare in the day of vengeance.

³⁴Çünkü kıskançlık kocanın öfkesini azdırır,Öç alırken acımasız olur.

³⁵He won’t regard any ransom, neither will he rest content, though you give many gifts.

³⁵Hiçbir fidye kabul etmez,Gönlünü alamazsın armağanların çokluğuyla.