1 Amoon na fu Yeesu jaaroon, gis fa waa ju judduwaale gumba.
1治好生来瞎眼的人
2 Taalibeem ya laaj ko ne: «Kilifa gi, lu tax waa jii judduwaale gumba? Ndax bàkkaaram a ko waral, walla bu waajuram?»
2他的门徒问他：“拉比，这人生下来就瞎眼，是谁犯了罪？是他呢，还是他的父母呢？”
3 Yeesu tontu ne: «Ajuwul ci bàkkaaram walla ci bu waajuram. Waaye loolu dafa am, ngir jëfi Yàlla yi feeñ ci moom.
3耶稣回答：“不是他犯了罪，也不是他的父母犯了罪，而是要在他身上彰显 神的作为。
4 Bëccëg lanu war a matal jëfi ki ma yónni; guddi dina ñëwi, goo xam ne kenn du ci man a liggéey.
4趁着白昼，我们必须作那差我来者的工；黑夜一到，就没有人能作工了。
5 Ci bi may nekk àddina, maay leeru àddina.»
5我在世上的时候，是世界的光。”
6 Bi Yeesu waxee loolu ba noppi, dafa daldi tifli, jaxase lor wa ak ban, tay ko ci bëti gumba ga ne ko:
6说了这话，就吐唾沫在地上，用唾沫和了一点泥，把泥抹在瞎子的眼睛上，
7 «Demal sëlmu ci bëtu Silowe.» Silowe mi ngi tekki «Yónni nañu ko.» Gumba ga daldi dem sëlmuji, dellusi di gis.
7对他说：“你去西罗亚池洗一洗吧。”（西罗亚就是“奉差遣”的意思。）于是他就去了，洗完了，走的时候，就看见了。
8 Dëkkandoom yi ak ñi ko xame woon bu jëkk ci yelwaan naan: «Xanaa du kii moo daan toog, di yelwaan?»
8那时，邻居和以前常常见他讨饭的人说：“这不是那一向坐着讨饭的人吗？”
9 Ñii naan: «Moom la de!» Ñee naan: «Du moom! Dañoo niroo rekk.» Mu daldi leen ne: «Man la de!»
9有的说：“是他。”有的说：“不是他，只是像他。”他自己说：“是我。”
10 Ñu ne ko: «Lu ubbi say bët?»
10他们就问他：“你的眼睛是怎样开的呢？”
11 Mu tontu ne: «Ku ñuy wax Yeesu moo tooyal ban, tay ko ci samay bët, ne ma: “Demal sëlmu ci bëtu Silowe.” Ma dem nag sëlmuji, daldi gis.»
11他回答：“那名叫耶稣的人和了一点泥，抹在我的眼上，对我说：‘你去西罗亚池洗一洗吧。’我去一洗，就看见了。”
12 Ñu ne ko: «Ana waa ji?» Mu ne leen: «Xawma fu mu nekk.»
12他们说：“那人在哪里？”他说：“我不知道。”
13 Noonu ñu daldi indil Farisen yi nit ki gumba woon.
13法利赛人查问瞎眼的人他们就把那个从前瞎眼的人带到法利赛人那里。
14 Ndekete Yeesu, bés bi mu tooyale ban, ubbi bëti gumba ga, bésu noflaay la woon.
14耶稣和了泥开他眼睛的那一天，正是安息日。
15 Looloo tax Farisen ya di laajaat waa ja fi mu jaar bay gis léegi. Mu ne leen: «Dafa tay ban ci samay bët, ma sëlmuji, ba fi ma nekk maa ngi gis.»
15法利赛人又问他是怎样可以看见的。他告诉他们：“耶稣把泥抹在我的眼上，我一洗就看见了。”
16 Ci noonu am ca Farisen ya ñu naan: «Ki def lii, mënul a jóge ca Yàlla, ndaxte toppul ndigalu bésu noflaay bi.» Ñeneen it di wax ne: «Nan la boroom bàkkaar man a wonee yii firnde?» Noonu ñu daldi féewaloo ci seen biir.
16有几个法利赛人说：“那个人不是从 神那里来的，因为他不守安息日。”另外有些人说：“一个罪人怎能行这样的神迹呢？”他们就起了纷争。
17 Farisen ya laajaat ka gumba woon ne ko: «Yaw, loo wax ci moom? Yaw de la ubbil say bët.» Mu ne leen: «Yonent la.»
17他们再对瞎子说：“他既然开了你的眼睛，你说他是什么人？”他说：“他是个先知。”
18 Yawut ya mënuñu woon a nangu ne, nit ka dafa gumba woon tey gis léegi, ñu daldi wooluji ay waajuram,
18犹太人不信他从前是瞎眼，现在才能看见的，于是把他的父母叫来，
19 laaj leen ne: «Ndax kii mooy seen doom, ji ngeen ne, gumba judduwaale la? Kon fu mu jaar, bay gis léegi?»
19问他们：“这是你们所说那生下来就瞎眼的儿子吗？现在他怎么又能看见呢？”
20 Waajur ya tontu ne: «Xam nanu ne daal, sunu doom la te dafa judduwaale gumba.
20他的父母回答：“我们知道他是我们的儿子，生下来就瞎眼；
21 Waaye ni mu def léegi bay gis, xamunu ko, te xamunu it ki ko ubbil ay bëtam. Laajleen ko; magum jëmm la, te man na tontul boppam.»
21现在他是怎样可以看见的，我们不知道；谁开了他的眼睛，我们也不知道。你们问他吧；他已经长大成人，可以替自己讲话了。”
22 Ragal Yawut ya nag moo taxoon waajuri nit ka waxe noonu, ndaxte Yawut ya dañoo mànkoo woon ne, képp ku seede ne Yeesu mooy Almasi bi, ñu dàq la ca jàngu ba.
22他的父母这样说，是因为怕犹太人，原来犹太人已经定好了，不论谁承认耶稣是基督，就要把那人赶出会堂。
23 Looloo tax waajur ya ne: «Laajleen ko; magum jëmm la.»
23因此他的父母说：“他已经长大成人，你们问他吧。”
24 Farisen ya dellu woowaat ka gumba woon ne ko: «Waxal sa digganteek Yàlla. Xam nanu ne, waa joojee boroom bàkkaar la.»
24于是法利赛人第二次把那从前瞎眼的人叫来，对他说：“你应当归荣耀给 神，我们知道这人是个罪人。”
25 Mu tontu ne: «Xawma ndax boroom bàkkaar la am déet. Li ma xam daal mooy gumba woon naa, te léegi maa ngi gis.»
25那人回答：“他是不是个罪人，我不知道；我只知道一件事，就是我本来是瞎眼的，现在能看见了。”
26 Ñu laaj ko ne: «Lu mu la def? Nu mu la ubbile say bët?»
26他们就问：“他向你作了什么呢？他怎样开了你的眼睛呢？”
27 Mu ne leen: «Wax naa leen ko ba noppi, waaye dégluwuleen ma. Lu ngeen bëgg ci ma di ko wax, di waxaat? Xanaa dangeen a bëgg a nekk yéen itam ay taalibeem?»
27他回答：“我已经告诉你们，但是你们不听；为什么现在又想听呢？你们也想成为他的门徒吗？”
28 Ci kaw loolu ñu daldi ko saaga ne ko: «Yaw yaay taalibeem. Nun, taalibey Musaa lanu.
28他们就骂他，说：“你才是他的门徒，我们是摩西的门徒。
29 Xam nanu ne, Yàlla wax na ak Musaa; waaye kii, xamunu sax fu mu jóge.»
29我们知道 神曾对摩西说话；只是这个人，我们不知道他从哪里来。”
30 Waa ja ne leen: «Loolu de, doy na waar! Xamuleen fu mu jóge, te moo ubbi samay bët!
30那人对他们说：“这就奇怪了，他开了我的眼睛，你们竟然不知道他从哪里来。
31 Xam nanu ne, Yàlla du déglu boroom bàkkaar. Waaye nag, dina déglu ki koy ragal tey def coobareem.
31我们知道 神不听罪人的祈求，只听那敬畏 神，遵行他旨意的人。
32 Bi àddina sosoo ba tey, musuñoo dégg nit ku ubbi bëti gumbag judduwaale.
32自古以来，没有人听过生下来就是瞎眼的，有人可以开他们的眼睛。
33 Kon nit kookee nag, bu jógewul woon ca Yàlla, du man a def dara.»
33这人若不是从 神那里来的，他就不能作什么。”
34 Ñu tontu ko ne: «Yaw, ci biir bàkkaar nga juddoo, ba noppi di nu jàngal?» Noonu ñu dàq ko ca jàngu ba.
34他们说：“你的确是在罪中生的，还敢教训我们吗？”就把他赶出去。
35 Yeesu daldi yég ne, dàq nañu nit ka. Bi mu dajeek moom, mu ne ko: «Ndax gëm nga Doomu nit ki?»
35耶稣听见他们把他赶出去，后来遇见他的时候，就对他说：“你信人子吗？”
36 Waa ja ne ko: «Wax ma mooy kan, Sang bi, ba ma man koo gëm.»
36他说：“先生，谁是人子，好让我信他呢？”
37 Yeesu ne ko: «Gis nga ko ba noppi, te mooy kiy wax ak yaw.»
37耶稣说：“你已经见过他，现在跟你说话的就是他。”
38 Waa ja ne: «Boroom bi, gëm naa la.» Noonu mu jaamu Yeesu.
38那人说：“主啊，我信。”就向他下拜。
39 Yeesu ne ko: «Àttee ma tax a ñëw àddina, ngir ñi gumba gis, ñiy gis gumba.»
39耶稣说：“我到这世上来是为了审判，使那看不见的能够看见，能看见的反而成了瞎眼的。”
40 Bi Farisen ya nekkoon ak moom déggee loolu, ñu ne ko: «Xanaa kon nun it danoo gumba?»
40有些和耶稣在一起的法利赛人听了这话，就说：“难道我们也是瞎眼的吗？”
41 Yeesu tontu leen ne: «Bu ngeen gumba woon, dungeen am bàkkaar, waaye fi ak yéena ngi naan: “Nu ngi gis,” ci bàkkaar ngeen di dëkk.
41耶稣对他们说：“如果你们是瞎眼的，就没有罪了；但现在你们说‘我们能看见’，所以你们还是有罪的。”